Kütüphaneciler

Merhaba Arkadaşlar,

Ne zamandır dikkatimi çeken ve sinirimi bozan bir konu var. Kitaplarda düzenleme yapmak için Kütüphaneci hesabına ihtiyacımız olduğunu biliyoruz. Doğal olarak bu hesaba talip olanlar az çok olayı çözmüş insanlar olmalı. Yoksa insan anlayıp kavrayamadığı işe neden girişsin ?

ama anlaşılan insanlar kafasına göre kitapların bilgilerini değiştiriyor. Bu konuda bir şey söylemek istiyorum. Bir kitabın bilgileri girilmiş ise, ve bu sizin elinizdeki kitap ile aynı kapağı taşımıyorsa sizin elinizdeki kitabın farklı bir edisyonu demektir. onun için o yeni edisyonu eklemeniz lazım. Zaten var olan bir edisyonun sadece kapağını değiştirerek iyice çorba ediyorsunuz. Lütfen biraz daha dikkatli olalım. Bu kitaplar sadece sizin listelerinizde görünmüyor.

Bir diğer husus ise isbn numaraları. isbn numaraları edisyonlara özeldir. her edisyonun isbn numarası farklıdır. siz kitap eklerken internetten arayıp farklı bir edisyonun isbn numarasını bulup eklerseniz iyilik değil aksi kötülük yapmış oluyorsunuz, iyice karışıyor ortalık. Lütfen biraz daha dikkat edelim ya lütfen.

ISBN numaraları ilgi bir bilgi de ben aktarayım. 978 ile başlayan numaralar ISBN numaraları değil o kitabın barkod numaraları. ISBN numaraları benim takip ettiğim kadarıyla 975 ile başlar. Edisyon konusunda çekimser kalacağım. Eğer ISBN hanesinde barkod numarası varsa bulabildiğim en güncel ISBN numarasını ekliyorum ama mevcut ISBN numarasını değiştirmenin çok da bir katkısı yok.

Bunun dışında son günlerde yazar isimlerinin yanına eklenen çevirmen isimlerinin eklenmesi. Çevirmenler yazar değildir. Yazar hanesinde bulunması bana uygun gelmiyor. Ama çevirmen için ayrı bir sekme yapılabilir. Bunu desteklerim de. Gerçekten çok iyi çevirmenler var ve başka hangi kitapları da çevirdiklerini görmek iyi olur.

bu sitenin yapımında genel olarak goodreads'ten esinlenildiğini düşünüyorum. Buradaki mantıkla konuşursak isbn ve isbn 13 şeklinde iki alan var. isbn 13 numarasının olduğu yere barkod numarası ekleniyor. Bulunabilirse 2 numara da ekleniyor.

çevirmen, editör vs ise yanında açıklaması ile eklenmesi bence gerekli ve mühim. aynı kitabın farklı çevirmenlerin kalemlerinden çıkmış versiyonları mevcut. Burası sadece bir sosyal paylaşım platformu değil, bir kişisel arşiv özelliği de taşıdığı için kullanıcıların ellerindeki kitapları tüm ayrıntıları ile kaydetmek istemesi kadar normal bir şey olamaz.

sizin bahsettiğiniz isbn no değiştirme ile ilgili konu hakkında konuşmak gerekirse şöyle bir örnek verebiliriz. Mesela elimde 1965 basımı bir kitap var ve doğal olarak bu kitabın isbn numarası yok. yine aynı kitabın yeni versiyonları var bir 2005'te bir de 2007'de farklı bir yayınevinden çıkmış 3 versiyonu olduğunu düşünelim. bu 3'ünün de ayrı ayrı eklenmesi normal olandır. Bu son iki versiyonun isbn numaraları farklıdır. sebebini ise şu şekilde açıklayabiliriz;

isbn numarası kitapların kimlik kartları gibidir. Bu on haneli rakam 4 gruptan oluşmaktadır. birinci grup yayının yapıldığı ülkeyi, ikincisi yayıncıyı, üçüncüsü de materyale ait sıra numarasını belirler. Dördüncüsü ise ısbn'nin doğruluğunu sağlamak için kullanılır.

bu sebeple siz a kitabevinden çıkan kitabın isbn numarasını b yayınevinden çıkan aynı kitaba eklerseniz hata yapmış olursunuz. Siz bu kadar ayrıntıya önem vermiyor olabilirsiniz ama mutlaka verenler vardır ve sizin yapacağınız değişiklik başkalarını da etkileyeceği için eğer o numarayı bilmiyorsanız eklememeniz çok daha faydalı bir harekettir. En başta da bahsettiğim 1965 yılında basılmış isbn numarası olmayan bir kitaba isbn numarası eklemek de faydasız ve yanlıştır. Kitap hakkında mevcut olan bütün bilgileri toplamaya çalışıyoruz belki ama bu amacla hareket edip kitaba ait olmayan şeyleri eklemek karmaşadan başka bir şeye sebep olmayacaktır.

Katılıyorum. Ne yazık ki site bize bu değişikleri yapma seçeneği sunmuyor. Mesela biz de ISBN 13 seçeneği yok. Ben düzenleme yaparken düzenlediğim kitabın kapağıyla, internetten bulduğum kitabın kapağını karşılaştırarak tutarlı düzenlemeler yapmaya çalışıyorum. Bazen yayınevi sabit kalsa ve sadece yeni baskı yapılsa bile kitabın sayfa sayısı artıp-azalabiliyor. Farklı bir edisyon bile değil. Sonuçta burada arkadaşlar iyi niyetle bir şeyler katmaya çalışıyorlar. Bu platformda da bilgiler paylaşılır ve daha iyi geliştirmeler yapılır.

Haklısınız, zaten benim tepkim bu çabalara değil, "öylesine" hareket ederken yapılan yanlışlaraydı.

ISBN konusunda bu kadar bilgim yoktu. Yazdıklarınız bu konu hakkında baya bilgilendirici; teşekkürler. Kendi adıma şöyle diyeyim; bir kitap ekleyeceğim zaman, o kitap elimdeyse, gerekli bilgileri içindeki sayfadan ekliyorum. Değilse de yayınevlerinin sitelerinden bulup eklemeye çalışıyorum mümkün olduğunca. Orada yazan ISBN'i direkt alıp yapıştırıyorum. Eklediğim kitapların ISBN'i büyük çoğunlukla 978 ile başlıyor. Bu konuda Wikipedia'dan okuduğum kadarıyla aktarayım. Belki bu biraz daha güncellenmiş bir bilgi olabilir:

"Birinci grup 978 EAN kodu olarak ISBN'e eklenmiştir ve ISBN'in bir parçası olmuştur. İkinci grup yayının yapıldığı ülkeyi, üçüncü grup yayımcıyı, dördüncü grup materyale ait sıra numarasını belirler. Beşinci grup da ISBN’ nin doğruluğunun denetimini sağlayan tek haneli bir rakamdır.
Örneğin; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünün 2007 yılında yayınladığı 'Anadolu'da Türk Devri Çini ve Seramik Sanatı' adlı yayının ISBN'i 978-975-17-3298-9 dur. 978 ISBN ön kodu, 975 Türkiye temsil etmekte, 17 Kültür ve Turizim Bakanlığı'nın ön sayısı, 3298 Bakanlığın yayın numarasını gösterir ve 9 denetim numarasıdır."

Çevirmenler konusunda da, eklenmesi taraftarıyım ben. Çevirinin kalitesine göre çok büyük farklar olabiliyor kitaplarda. Sonuçta çevirmen de hangi kelimeleri kullanacağını seçerek, yani kendi yorumunu katarak çeviriyor. Özellikle fantastik türlerdeki kitaplarda, yazarın kendi kafasından uydurduğu kelimeler için çevirmenin de dilimizde karşılık bulabilecek yeni bir kelime türetmesi gerekebiliyor. Bu kesinlikle çevirmenin başarısı ve çevirisindeki özeni gösteriyor bana göre.

Sitede şu an mevcut olan durumda, çevirmenleri "yazar ekle" kısmından ekleyebiliyoruz ancak. Fakat Yazar kısmı gibi, Çevirmen için de ayrı bir bölüm oluşturulması gerektiğini düşünüyorum ben de. En azından yazarın hemen altında gözükmeli ve hangisinin yazar hangisinin de çevirmen olduğu gözükse, daha iyi olabilir diye düşünüyorum.