Uzun Dünya

İnsanlık, beşiği olan gezegenin kaynaklarını tüketmeye ve dünyayı yaşanılmaz hale getirmeye yaklaşmışken, sonsuz sayıda paralel dünyaya erişim şansı ortaya çıkar. "Adım Günü" nden itibaren insanlar "Doğu" ve "Batı" yönünde olmak üzere olasılıklar ağacının dallarına dahil olan çok sayıda paralel dünyaya çok basit düzenekler olan " Adımlayıcılar" sayesinde erişebilmektedir. Güç kaynağı olarak bir patates kullanan bu aygıtlara rağmen adımlayamayan insanlar ise Esas Dünya'da mahsur kalmakta kimi zaman aileleri tarafından terk edilmektedir. Ekonomik ve sosyal açıdan insanlık tarihinin tümden değiştiren bu fenomen insanlığı 2'ye bölmüştür. Varoşlar boşalmakta, hükümetler başka dünyalara göç eden vatandaşlarından nasıl vergi toplayacağını düşünmektedir. Bu kaos ortamının orta yerinde doğan Joshua Valiente ise doğal bir adımlayıcıdır efsaneleşen Joshua'ya Black şirketi bir keşif gezisinde rehberlik etmesi için teklif götürür. Joshua, bir zamanlar Tibetli bir motorsiklet tamircisi şimdi ise makinelere hapsolmuş bir süper bilinç olarak reenkarne olmuş Lobsang'la beraber Uzun Dünya'nın sonuna doğru tekinsiz bir yolculuğa çıkacaktır. Esas soru ise: Uzun Dünya'nın bir sonu var mıdır?

M-brane kuramına atıfla açtıkları kurgularını ekonomik ve sosyal argümanlarla destekleyen yazarlar, Lewis Carroll, Turing ve Salinger imalarıyla da süslemişler. Mülkiyet ve otorite sorgusunun son derece güçlü işlendiği, soylu vahşi mantrasının ve insanlığın merakıyla desteklenen yayılma ihtiyacının açıklandığı güzel kurgu oyunlarıyla akıcı ve kimi yerde mizahi olabilen ( Terry Pratchett kendini her sayfada belli ediyor :) ) eser Robinson Crusoe, Sineklerin Tanrısı na göndermelerde bulunuyor. Değer sistemlerinin tamamen çöktüğü koloniler de takas sistemine dönüş yaşanmış. Para ve kıymetli cevherler değersiz denecek kadar ( her dünyada işlenmemiş ve çıkarılmamış trilyonlarca ton ) bol. kimi yerde "kıyak" adı verilen alıcı ve satıcının değerine beraber karar verdiği piyasa baskısının veya vergi yükünün bulunmadığı para birimleri kullanılmakta.




Diğer paralel dünyalara kararlı metaller adımlanamadığı için insanlığın medeniyet macerasına avcılık ve toplayıcılıktan ufak kabile ve köylerden en baştan başlaması gerekmekte. maden ve ürünlerinin taşınamaması yüzünden Dünyalar arasında bir ticaret zinciri kurulması olasılığı bulunmuyor. Yerleşilecek alanın bolluğu ve küçük toplulukların hayatta kalması için gereken güvenin yoğun olması sebebiyle suç yok denecek denli az. Adımlama sadece mekanda oynamaya neden olduğu için 500 yıl dışında zamansal oynama yok ve tüm dünyalar birbirinin ( ufak farklılıklar hariç ) tıpatıp aynısı. Adımlamanın Esas Dünya'da ortaya çıkıp diğer dünyalara dağılması fosil kayıtları ile destekleniyor.

Mitolojik yaratıklarla bağdaştırılan diğer insan türleri Uzun Dünya'nın farklı yerlerinde yaşayan topluluklar olarak insanlarla zaman zaman temas ediyor ve bazen Esas Dünya'ya bile uğruyorlar. Lobsang üzerinden insanlık sorgusu yürüten yazarlar, Lobsang'ın insan olduğunu iddia ettiği argümanlara rağmen davranışçı tavırları ve klinik kasaplığa varan bilimsel merakı onu makinelere daha yakın bir noktaya koymakta. Şarkıların ortak hafıza görevi gördüğü argümanlarını destekleyen yazarlar, inceden Jung atfında bulunuyorlar. Oz büyücüsü atfında bulunan yazarlar, kimi koloni yapılanmalarında açıkça anarşik yapılanmalar kurarak otorite yokluğu görüşünü desteklemişler. Tüm metine varoluşçu imalar hakim ve evrimsel olasılık açılımları da Darwin atfında bulunan yazarlar, kurgularını destekli ve inandırıcı kurgu oyunları ile sunmuşlar. Başından sonuna akıcı ve merak uyandırıcı bir eser olan "Uzun Dünya", şaşırtıcı bir sonla noktalanıp okurlarını daha fazlası için aç halde bırakıyor.

www.seymaatasoy.com

Dünya'daki kaynaklar kısıtlı olmasaydı, insanlık nasıl gelişirdi? Paralel dünyalar arasında yolculuk yapılmasını sağlayan "adımlayıcı"nın icadıyla, asırlardır yalnız olduğu düşünülen Dünya ve insanlık için yeni bir dönem başlamıştır. Ne kadar çok kullanılırsa o kadar çok yeni dünyanın keşfedilmesini sağlayan bu aygıt, insanlığa sonsuz ihtimaller sunar. Doğuştan "Adımlayıcı" olanların ise buna ihtiyacı yoktur. Evrimin farklı bir yol izlemesi, dinozorların hayatta olması, homo sapienslerin var olması gibi "küçük" ayrıntılar göz ardı edildiğinde, yan yana sıralanan her Dünya birbiriyle aynıdır.

Kitabımızın baş kahramanı Joshua doğuştan adımlayıcı. Diğer insanların gözünde adeta Superman. Ve bu Superman'liğinin avantajını kullanarak en sevdiğim karakter olan Lobsang ile Uzun Dünya'nın derinliklerine keşfe çıkıyorlar.

Uzun Dünya'nın kapağını görünce, üstüne bir de arka kapağını okuyunca dedim "Ben bu kitabı alırım." Yeni bir bilim kurgu okuyucusu olduğumdan paralel evrenler konusu da merak uyandırdı. Ama bilindiği üzere İthaki ucuz bir yayınevi olmadığı için biraz beklemede kaldı. Ama yiğidi öldür, hakkını yeme. Sık sık çok güzel indirim yapıyorlar. Hal böyle olunca indirimi görür görmez attım sepete. :)

Dediğim gibi konusu çok hoşuma gittiği için büyük bir şevkle okumaya başladım. Dili çok güzel. Farkında bile olmadan akıyor, gidiyor. Olay kurgusu hayal ettiğimden biraz farklıydı. Ama kitap beni o kadar sardı ki bir süre sonra nasıl hayal ettiğim aklıma bile gelmedi. Birçok farklı açıdan anlatılıyor, sık sık geçmişe dönülüyor.

Karakterler de çok güzeldi. Rahibeler taradından büyütülen, insanlardan kaçıp Esas Dünya'dan sık sık uzaklaşan yabani Joshua. Bir önceki yaşantısında Tibetli bir motorsiklet tamircisi olan robot Lobsang.

Birçok farklı yerden alıntılar vardı. Şehir ve Yıldızlar'dan tutun da, Sineklerin Tanrısı'na kadar birçok filmden, kitaptan alıntılarla doluydu.

Uzun Dünya, Uzun Dünya üçlemesinin ilk kitabı. Uzun Savaş ve Uzun Mars yazılmış durumda, çevrilmeyi bekliyorlar.