Ayn Rand
Samimi olmak gerekirse kitap kendi kendini yıkan bir "çelişkuler kutsal kitabı". Henüz ismiyle sizi beklentiye sokarken kitaba ısındıkça kitaba ısınmamaniz ve hiçbir şey beklememeyi öğreniyorsunuz. Gerek karakterleri ile, gerek olayların gidişatı ile. Ayrıca kitap ilk elinize aldığınızda "ah kötü çocuk hikayesi" dedirtecek kadar bilindik geliyor; ama her öngörünüzü kırıp yerle bir ediyor. Tam 'vay canına bu kitap çok farklı ve tahmin etmesi zor' dediginiz zaman öngörülerinizin yıkıntılarının da birbirine benzemeye başladığını görüyorsunuz. Neyseki bu şaşırtıcılık çok kabak tadı vermeden kitap sona eriyor. Kitabın kapağı adı ve cüssesi kendisinden çok büyük. İlk önce 'Hayatın Kaynağı" isminin kitaba göre aşırı felsefi geldiğini söylemeliyim. Yani kitap içinde çok derin psikolojik tahliller var. İnsan hırsını ve ihtirasını çok güzel somutlaştırıyor. Hatta ve hatta kitabın sonunda verilmek istenen mesajla da alakalı derin bir felsefi açılım da yapılıyor; ancak bunların hiçbiri gözümde "Hayatın kaynağı" adını taşıyacak kadar ağır (kitabin yer yer bastıran ve okuyucunun kimi zaman icinden cikamadigi kasveti ima etmiyorum) sağlam degil. Ama illaki buna felsefi bir tanımlama yapılacaksa bu "İnsanlığın özü" olmalı. Zira bütün konu insan üzerinden gidiyor. Lakin konu yer yer öyle uzuyor ki şaşırtıcı hamleleriyle sardığı okuyucuyu avucunun içinden kaçırıyor. İçinde istemediginiz kadar mimarlık olan bu kitap istendigi taktirde 350 sayfa ile de özetlenebilir. Bu da kitap içinde yaklaşık 550 sayfalik bir hacim israfı var demek. Bunu söylerken hiçbir abartma söz konusu değil. Bazen öyle sapıyor ki konudan, hiç dönemeyecek sanıyorsunuz. "Amanin ellsworth şöyle de böyle de (30 küsür sayfalik bir lüzumsuz bilgiler biyografisi) 8 yaşındayken bisikletten düştü 9 yaşında sınıfta arkadaşları oldu mu olmadı mı" şeklinde çoğu zaman hacim solduran sayfalar... Bana sorarsanız "aman ya vakit geçsin başka dünyalara dalalim" demiyorsaniz pek yeltenmeyin okumaya. Ama gerçekten ismindeki felsefeye kapılıp gittiyseniz çok seçmeli okuma yapmalı ve ellsworthun sülalesi arasında kaybolmamalisiniz. Ayrica bahsettigim felsefî açılım 865. Sayfadan sonra geliyor. Öncesinde aramayın...