Kitap Tavsiyesi ve Fikir Alışverişi

Sorun tamamıyla etiktir arkadaşlar. Bunu çok kitap okumayı istemekle açıklayamazsınız. O zaman hırsızlar da evlerimize girince kızmayalım. Sizin mantığınıza göre o adamın da paraya ihtiyacı var! Bazı büyük yayınevlerini eleştirebiliriz. Mesela İletişim Yayınlarının fiyat/performans oranına bakınca bu kadar fazla para talep etmeleri eleştirilmeli fakat bunun çözümü korsan almak filan değildir asla. Bu ahlaki bir sorun ve gerçekten çok temel bir şey. Eğer korsan kitap aldığınızda bu sizin için sorun olmuyorsa ve içiniz rahatsa gerçekten üzücü benim açımdan. Buradan böyle ahkam kesmek istemiyorum ama sizlerin de kolaya kaçtığınızı düşünüyorum. Dediğim gibi korsana gelmeden önce başvurulacak bir sürü yöntem var. Büyük şehirlerdeyseniz kütüphaneler çok yeterli. Mesela Ankara için konuşursak yeni basılan her kitap milli kütüphaneye girer ya da yayınevlerinin ofislerinden ve internet üzerinden alışverişler yapılabilir. Sahaflar zaman zaman çok yetersiz kalsa da araştırılmalı ama korsan almak hem sektöre büyük darbe vuruyor hem de ahlaki açıdan çok sıkıntı verici bir durum. Bugün Helikopter Yayınları gibi çok özel işler yapan yayınevleri var ama adamlar yakında dükkanı kapayabilir çünkü alıcısı yok. Türkiye'de daha önce yayınlanmamış romanları çok çok iyi kaliteyle basıyorlardı ama alan olmadı. Bu kadar kitap okumayı seviyorsak bunları bir şekilde alacaz ya da alamıyorsak da korsanına bulaşmayacaz. Bu bir taraftan da çok bencilce. Yani sırf kendi zevkimiz yüzünden korsana bulaşmak bencilce bir tavır ve hiçbir açıdan da makul görülecek bir yanı yok bunun.

@ledd hepimiz etikten bahsediyoruz zaten. kitapları o kadar pahalıya satmak etik, korsan almak değil diyorsan benim seninle konuşacak sözüm olmaz zaten. bak bu yazıyı ben bu siteye taşıdım çünkü ilginç buldum. sanma ki korsan kitap alıyorum. çok şükür imkanım var ve istediğim kitapları 2. el de olsa alıp okuyabiliyorum. ama burada sadece korsan kitap alanları ahlaksız olarak değerlendirmeni asla doğru bulmuyorum. korsan kitap ve müziklerin genel kültüre etkisini hiç düşünüyor musun mesela ? bu ülkede kütüphanelerin yeterli olmadığını sen de çok iyi biliyorsun. eh, çoğumuzun maddi durumunun da iyi olmadığını biliyor olmalısın. peki nasıl kitap okuyacağız ? asıl ahlaksızlık, insanların okumaya ihtiyacı olan bir ülkede kitapları pahalıya satmaktır. bunu neden hırsızlık olarak görmüyorsun ? sence adını verdiğin yayınevleri fakirleri düşünüyor mu ? fazla para almak, insanları soymak değil midir ?

Yukarıda yapılan maliyet hesabını okuduğu zannederek yazıyorum tekrar. Fiyat konusunda yapılan eleştirilere bir yere kadar hak veririm ama bugün tüm yayınevleri birleşse ve her kitabı 100 tl'den satma kararı alsa bile korsan almak etik dışıdır çünkü hırsızlıktır. Bu, yayınevlerinin yaptığı yanlışı haklı çıkarmaz. Bununla farklı mecralarda mücadele etmek gerekir. Bir insan bir kitaba para veremiyorsa bu gerçekten üzücüdür ve yayınevlerinin fiyat politikası alım gücüyle doğru orantılı olarak sonuna kadar eleştirilmelidir fakat tekrar tekrar söylediğim gibi bu korsan almayı asla haklı çıkarmaz. Birçok yayın evinin kar marjı % 10 ila 20 arası değişir. Bu fikstir, bunu değiştiremezsiniz. Ama mesela Canan Tan gibi çok satan yazarlara sahip birkaç yayınevi mutlaka fiyat politikasını değiştirmeli. O konuda sizlere katılıyorum. En azından daha kaliteli kitap basabilirler ki bu da benim çok istediğim bir şey. Tabi bunlar Türkiye'deki yayıncılığın henüz sektör olamamasıyla alakalı biraz da. Son olarak 15-20 tane yayınevi dışında diğerlerinin çok zor şartlarda yayıncılık yaptığı ve her an kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı bir sektörde korsana başvurmak bence açıklanacak bir şey değil.

Kapanma tehlikesi yaşayan yayınevlerinin kitaplarının korsana düştüğünü mü söylüyorsun ? Benim kütüphamen tarih ve mitoloji kitaplarıyla dolu. Hiçbirinin korsanı olmadığını biliyorum. Daha çok popüler olmuş kitapların korsanı basılıyor diye düşünüyorum. Yani demek istediğim, sektörün bazı yayınevlerini yok etmesinin sebebi, korsan kitaplar olmamalı.

Bir de son olarak şunu söylemek istiyorum: korsan kitap alan insanlar kitap okumak için bunu yapıyor. kitap okumayı adi bir suç/hırsızlık gibi görmen kabul edilemez. Buna ortam hazırlayanlar eleştirilmeli. İster yayınevlerini, istersen hükümeti eleştir, ama kitap alan insanlara ahlaksız göziyle bakmaya hakkın yok. Önce fiyatlar normale çekilir, ondan sonra insanları eleştirebilirsin.

Bakın arkadaşlar eğer şöyle diyorsanız; "sanat eserleri paylaşılmalı, kültürel değerler paylaşılarak gelişir ve bunu önündeki engel de uçuk fiyat politikalarıdır" ben buna da katılırım fakat diğer taraftan da şunu mutlaka sorarım; sen bunun gerçekleşmesini istiyorsan neden korsan alıyorsun peki? Korsan alman kimin yararına? Sen korsan ürün alarak neye hizmet etmiş oluyorsun? Bunun tek açıklaması o kitabı okuma isteğidir. Yani birçok insanın korsan ürün alması fiyat politikalarına karşı kolektif bir örgütlenme, bir karşı duruş değil, kendi kişisel açlığını tatmin etmektir sadece. Lütfen kendimizi kandırmayalım bu konuda.

@ledddd Sana hak vermiyor değilim çoğu noktada da hemfikiriz ama görmek istemediğin bazı noktalar var. Güncel yayınları sahaflar bir 6 ay sonra anca buluyorsun (Ben düzenli olarak dükkan dükkan gezerim adam ben içerideyken cumaya gider kafana göre sat der). Kütüphaneler için şunu söyleyebilirim geçmişte bazı bakanların sayesinde düzeltmeler oldu. Büyükşehirde yaşıyorsan bir çoğunda kütüphaneler ihtiyaç karşılıyor ama diğer illerde bu imkan ne yazıkki yok. İşte bu nokta da durum can sıkıcı çünkü bu imkansız illerin sahafları da berbat durumda ama korsan gidiyor. Buradan sonra iki seçeneğin var ya bir yerden denk gelirde okursun (fi tarihli) ya da etik yıkılır korsan alınır. Bu anlattığım durumları bizzat tecrübe ettiğim için biliyorum.

Birde ülke nüfusumuza göre arz/talep/fiyat dengesi var, burada durum gösteriyorki yayınların basım adetleri gereğinden çok basmamış olmak için belli limitlerde tutuluyor bu da maliyetlerin hep bir kademe yüksekte kalmasını sağlıyor. Senin bahsettiğin diğer giderle beraber bize ucuz kitap hayal. Bu alım gücüyle de korsanın gideri var. Bu yüzden insanları kınamak başka eve giren hırsızla bir tutmak başka burada üslubun insanları kırabilir. Korsan almak hoş bir davranış değil lakin yüz kızartıcı suç hiç değil.

Aksine korsan kitap almak yüz kızartıcı bir suçtur. Yapılan hırsızlığa ortak olmaktır. Hala ısrarla "fiyatlar çok pahalı, biz de kitap okumak istiyoruz. Onun için korsan alıyoruz" normalleştirmesi yapılıyor. Bunu gerçekten anlamıyorum. Eğer alım gücün o kitabı almaya yetmiyorsa, başka legal yollardan da o kitaba ulaşamamışsan, kusura bakma ama korsanını almak haklı mı çıkarır o insanı? O kadar emek harcayan insanın, yazarın, basanın, dağıtanın, satanın, geceli gündüzlü çalışan çalışanların günahı ne peki? Yani bu işin yolu bu mudur? Yani "kitaplar çok pahalı, biz de korsanını alırız ne var bunda" tavrı gerçekten sizi rahatsız etmiyor mu? Tekrar tekrar tekrar dediğim gibi eğer siz bilinçli birer birey olarak fiyat politikalarından rahatsızsanız bunun mücadelesini korsan ürün alarak veremezsiniz. Bu çok çok çok net bir biçimde emek hırsızlığıdır. Daha doğrusu tek kelimeyle hırsızlıktır. Yüksek fiyat koyan yayınevlerinin yaptığı şey ise hırsızlık ya da ahlaksızlık değil kapitalizmdir. Bununla mücadele etmenin yolları ise çok başkadır. Örgütlenme ve mücadele gerektirir bu. Hırsızlığa ortak olarak buna direnmek etik dışıdır. Umarım artık bu son yazdıklarımla anlaşılabilmişimdir. Temelde yaptığınız yanlışlık Korsan ürün almanın karşılığı olarak Yayınevi fiyat politikalarını göstermektir. Elmayla armut karıştırılıyor ısrarla. Biri ahlak dışı yapılan bir olaya ortak olmaktır, diğeri ise serbest piyasanın getirdiği ve benim de yer yer yapılan eleştirilere katıldığım kapitalizmdir. Kapitalizmin kendisi zaten ahlak dışı diyorsan zaten başta aldığın o korsan kitaptan utanman lazım. Zaten temelde 1-0 yenik başlıyorsun demektir bu. Fakat şu da unutulmamalıdır ki Türkiye'deki en büyük yayınevi bile(kimse artık o bilmiyorum) çok çok büyük paralar kazanmıyor çünkü hala böyle bir sektör yok. Sanırım sizin algınızda hala kitaba verdiğiniz parayla adamların milyon dolarlar filan kazandığı imgesi var.

Bütün hukukçular aptal korsan suç değil ama sen akıllısın onbinlerce insana hırsız diyorsun. Ben burada bir ahlaksız görüyorum ama o korsan almıyor. Benden yana bir daha bir şey yazmana gerek yok iyi forumlar.

Öncelikle bir sorum var: Telif hakkı olmayan hemen hemen aynı çeviri kalitesideki, "Karamazov Kardeşler" nasıl TİB Kültür Yayınları'nda 22 TL'dir de, İletişim Yayınları'nda 33 TL'dir, Can Yayınları'nda 38 TL'dir? Aynı hesaplamayı bu üç farklı baskı içinde yapınız? (Ya da boşuna yapmayınız, ben hesapladım, 40 yapıyor!)

50+ yıllık, Çalıkuşu, İnce Memed vs. "Yazar+Çevirmen" telifi olan ve -yeni ya da yeni sayılabilir- popüler bir kitaptan nasıl daha pahalı olabilir?

Ben şu manzarayı gördükten sonra -imkanım ne olursa olsun- Can Yayınları'na, İletişim Yayınları'na, İnkılap Kitabevi'ne, Yapı Kredi Yayınları'na aynı gözle bakamam. "Sen beni keriz yerine mi koyuyorsun, iyi öyleyse..." diye bakarım.

E-kitap dedik; en azından dağıtım, baskı maliyetleri azalır diye bekledik; basılı kitapla aynı fiyat. (Sanırım satamadıkları, ellerinde kalan kitapların parasını e-kitaptan çıkarmak istiyorlar.)

Önce yayınevlerii örgütlenecek, ilgili kurumlara baskı kuracak kitap fiyatlarının standartlaştılılıp normalleştirilmesi için, gereğini yapacaklar; bir sonuç alamazlarsa iş okuyucuya gelecek...

Kitap fuarlarında nasıl kapışılıyor bu kitaplar?
Maliyet aynı değil mi?
Zararına kitap satarlar mı?
Nasıl kâr ediyorlar?

Madem bu şekilde kazanabiliyorsunuz, neden normal zamanlarda fahiş fiyat uyguluyorsunuz? Yapsanıza fuardakilere yakın bir fiyat. Raflarda görenin eli gitsin, korsana yönelmesin, çok satılsın.

Sorun önce yayınevlerinin fiyatlandırma politikasıdır. Çoğunun düşüncesinin de şu olduğunu düşünüyorum: "Zaten sınırlı sayıda insan, her halükarda, kitap için para harcıyor, dayayabildiğimiz kadar dayayalım."

İnsanlar da bu zihniyete karşı "tarayıcı" ile örgütlenip mücadele ediyorlar zaten.

Özetle korsan kitap bir sonuçtur.

Yayınevleri ağzıyla konuşarak korsana yönelelenleri, "Hırsızlıkla, ahlâksızlıkla, yüz kızartıcı suç işlemekle (En saçması da buydu), utanmazla vs." suçlayarak ve korsana yönelelenlere "kapitalizm vs." diyerek laf kalabalığı yapıp leş bir korsan-karşıtı propaganda yapacağınıza, "İmkanı olmayan kitap okumasın," demeniz yeterdi.

Gerçekten şaşırmaya devam ediyorum. Sanırım yazdıklarım okunmuyor ama ben azimle bir kez daha tek tek ve tane tane maddeler halinde yazayim; belki o zaman anlaşılırım.


1) Karamazov Kardeşlerin değişik baskılarını vermişsin örnek olarak ve demişsin ki neden bu kadar fiyat farkı var. İnternette küçük bir araştırma yapsaydın mantığını sen de anlardın ama ben sizler için açıklayayım. Bir de ek bir not düşeyim; yapılan üç çeviri de tam metinden çevrilmiştir. İletişimin sayfa azlığı fontun küçültülmesinden kaynaklanmaktadır. Bende de olan bu baskısı haliyle okumayı güçleştiriyor.

Birincisi en ucuz baskının İş Bankası Yayınlarından olması normal bir durum çünkü yeni bir çeviri yapılmamıştır bu eser için. Daha önce MEB'den çıkmış olan Nihal Yalaza Taluy çevirisini tekrar bu baskı için aynen kullanılmıştır. Ayrıca dikkatli okur İş Bankası Yayınlarının fiyat politikasına aşinadır. Biz de bu tarafıyla zaten çok seviyoruz kendilerini. Diğer büyük yayınevlerinin örnek alması gereken işler yapıyorlar.

İkinci olarak İletişime geçelim. İkinci pahalı bu. Bazılarına göre küçüklüğü sebebiyle daha iyi okunuyor. Ele dahi iyi oturduğu için öyle deniyor ama bence yorucu. Neyse fiyatı daha pahalı bunun. Yeni çeviri olması sebebiyle olabilir ama sayfa sayısı azaldığı için bence fiyatı daha makul bir seviyede olmalıydı. Gerçi kondisyonu çok iyi. Ben de ilk çıktığında almıştım. 10 yıldan fazla oldu, hala sağlam duruyor. Fakat fiyat konusu evet biraz sorunlu. Zaten İletişimi bu konuda eleştirmiştim. Mutlaka revizyona gitmeliler.

Üçüncü Can Yayınları ise piyasadaki en modern ve yeni çeviriye sahip. Ayrıca en geniş içeriğe de sahip. Can Yayınlarının Klasikler serisinin fiyatlandırması halen sıkıntı verici boyutta. Bu konudaki eleştirilere katılıyorum. Biçtikleri 38 tl fazla gibi ama 1072 sayfalık bir eserin baskı maliyetini internet adresleri olan matbaacılardan öğrenebilirsiniz. Baskı sırasında maliyeti arttıran şey baskı adetinden çok sayfa sayılarıdır. İletişimin böyle bir cinliğe girişmesi bu sebepten. Kendilerini be sebeplerle eleştiriyoruz zaten.

2) Çalıkuşu'nu örnek vermişsin karşılaştırma için. İnkılâp Kitabevi'nden çıkan baskısı 33 tl'dir ve sayfa sayısı 544'dür. Yani burada çeviri parası yok ama telif ödenmiş. Kısacası üstteki kitaplardan daha masraflı olduğu söylenebilir.

3) E-kitap konusu zaten Türkiye için ölü doğan bir yenilik. Keza insanlar korsan kitap almak için bu kadar çaba gösterirken, bilgisayar başında 2 saniyede kitabı indirmeleri içten bile değil. Hali hazırda yasal bir düzenleme de yok. Bu sebeple fiyatlar -saçma bir şekilde- zaman zaman kitapların kendisinden bile pahalı oluyor. Bunun için yurtdışındaki örnekleri gibi yasal bir düzenleme şart. Amazon gibi sitelerde e-kitap fiyatları yarı fiyatından da az oluyor çoğu zaman fakat bu fiyatların sebebi oraların sektörleşmesiyle doğru orantılıdır. Bizde de her kitabın ortalama 30.000-50.000 bin arası alıcısı olursa fiyatlar bu seviyeye gelir.

4) Kitap fuarlarında kitapların daha ucuza verildiği dorudur. % 20-30-40 hatta 50 oranında indirim yapan yayınevleri var. Daha önce çok kere yazdığım gibi bunun çok kolay bir cevabı var: dağıtıcı ve kitabevi gibi iki aracı ortadan kalkıyor bu yolla. Yani bastığın kitabın yarısını alan iki aracı artık devreden çıkınca fiyatlar da doğal olarak ucuzluyor. Yayıncılar kendi kitaplarını kendileri ulaştırıyor fuarlara. Bu yolla % 50'ye yakın bir fark oluyor. İnternet satışlarının bu kadar indirime gitmesinin sebebi de budur.


Son olarak yayınevlerinin halkla ilişkiler sorumlusu, yayınevi sahibi ya da onların avukatı filan değilim ama burada bazılarınızın yaptığı emek hırsızlığını övme işine kılıf uydurarak kendi vicdanımı rahatlatacak da değilim. Yarın bir gün iş dünyasına atıldığınızda(belki işiniz vardır hali hazırda bilemiyorum. Daha çok üniversite öğrencisi izlenimini aldığım için böyle diyorum) emek vererek, zaman harcayarak ve bunun karşılığını tam olarak alamadan yaptığınız işlerin çalındığını görürseniz sanırım o zaman anlarsınız bazı şeyleri. Hiçbir koşulda yapılan bir hırsızlığın haklı bir açıklaması olamaz. Bunu da "insanlar tarayıcı ile buna karşı duruyor" demek de sanırım aramızdaki mental farkı ortaya koyuyor. Eleştirdiğiniz, yanlış olduğuna inandığınız bir konuya(Fiyat politikaları) daha beter bir yolla karşı koyduğunu sanmak etik dışı bir tavırdır.

Neyse, yazdıklarınız üç aşağı beş yukarı aynı minvalde seyrediyor. Benim yaptığım gibi bu konu üzerine analizler yaparak bana "işin atladığın şu yönü de var bak" tarzı argümanlar sunarsanız dinlemeye hazırım ama "sen bize hırsız diyemezsin, biz zorunda kaldığımız için böyle yapıyoruz" tarzı kılıf uydurma işine girecekseniz yukarıda yazdıklarım gayet açıklayıcı olacaktır.