İlk çağlardan beri uygarlık tarihinin ağırlık merkezlerinden biri olan Akdeniz havzasının siyasi ve ekonomik hayatında, Kafkasyanın çok ayrı bir yeri bulunmaktadır, çar 1. Petronun Mümkün olduğu kadar Hindistan ve İstanbula yakın olmak gerekir. Zira, buralara hükmeden dünyaya hükmeder düşüncesini ortaya attığı 1722den beri yönetime gelen bütün çarlar, bu amacı gerçekleştirmek için en büyük engel olarak Kuzey Kafkasyayı ve halklarını görmüşlerdir.Düşlerin, masalların hayatın gerçekleriyle içiçe geçip harmanlandığı gizemlerle dolu bir diyardır Kafkasya. Anzureliler göçe zorlanan bütün Kafkas halkları gibi, sırtlarındadenkleri ve önlerinde hayata dair umutların peşi sıra, doğup büyüdükleri, ekip biçtikleri toprakları geride bırakıp Kafkas dağlarının yamaçlarından Anadoluya doğru yola çıkmış inadına yaşamak için çileli göç yollarını aşabilmek cesaretlerini göstermiş ve neslin çocuklarıdır. Nice canlar verdiler göç yollarında, nice canlar dünyâya tarih boyunca yapılan bütün savaşlarda her zaman masum inşalar toraklarından kovulup, oradan oraya sürülüp gitmişlerdir. Çerkesler de dünyaya mülteci durumuna düşmüş milyonlarca insanın acı kaderi paylaşan, aynı acıyı yaşayan bir millet olarak tarihin sayfalarına geçmiştir.
İlk çağlardan beri uygarlık tarihinin ağırlık merkezlerinden biri olan Akdeniz havzasının siyasi ve ekonomik hayatında, Kafkasyanın çok ayrı bir yeri bulunmaktadır, çar 1. Petronun Mümkün olduğu kadar Hindistan ve İstanbula yakın olmak gerekir. Zira, buralara hükmeden dünyaya hükmeder düşüncesini ortaya attığı 1722den beri yönetime gelen bütün çarlar, bu amacı gerçekleştirmek için en büyük engel olarak Kuzey Kafkasyayı ve halklarını görmüşlerdir.Düşlerin, masalların hayatın gerçekleriyle içiçe geçip harmanlandığı gizemlerle dolu bir diyardır Kafkasya. Anzureliler göçe zorlanan bütün Kafkas halkları gibi, sırtlarındadenkleri ve önlerinde hayata dair umutların peşi sıra, doğup büyüdükleri, ekip biçtikleri toprakları geride bırakıp Kafkas dağlarının yamaçlarından Anadoluya doğru yola çıkmış inadına yaşamak için çileli göç yollarını aşabilmek cesaretlerini göstermiş ve neslin çocuklarıdır. Nice canlar verdiler göç yollarında, nice canlar dünyâya tarih boyunca yapılan bütün savaşlarda her zaman masum inşalar toraklarından kovulup, oradan oraya sürülüp gitmişlerdir. Çerkesler de dünyaya mülteci durumuna düşmüş milyonlarca insanın acı kaderi paylaşan, aynı acıyı yaşayan bir millet olarak tarihin sayfalarına geçmiştir.