Büyük Açık Kıyamet Çarkının İçinde
Michael Lewis
Kamuoyu 2008 sonbaharında ABD borsasının çöktüğünü öğrendiğinde haber çoktan eskimişti. SEC ' in ayak basmaya cesaret veya zahmet etmediği tuhaf piyasalarda gerçekleşmişti. Çaylak trader' ların, borçlarını ödeyemeyen alt-orta sınıf Amerikalıların sıkıntıları üzerinden kâr sağlamak için anlaşılmaz menkul kıymetler icat ettikleri tahvil ve gayrimenkul türev piyasaları yerle bir olmuştu. Neler olduğunu veya olabileceğini anlayan bir avuç akıllı insan umut ve korkuyla donup kalmıştı; konuşamıyorlardı, Micheal Lewis gürleyen 80'lerin unutulmaz romanı Yalancının Pokeri'nin devamı niteliğinde yazdığı Büyük Açık'ta haksızlıklara karşı çıkan bir öfke ve kara mizahla soruyu bütünüyle değiştiriyor, "2008' i kim gördü ve doğru değerlendirdi" diye soruyor. Kim gayrimenkul piyasasının bir kara delik haline geleceğini öngördü ve bu sayede milyarlarca dolar kazandı? Herkes onları felâket tellalları gibi görüp umursamazken, hangi kişilik özellikleri bu az sayıda insanın görüşlerinde ısrarcı olmasını sağladı?
Kamuoyu 2008 sonbaharında ABD borsasının çöktüğünü öğrendiğinde haber çoktan eskimişti. SEC ' in ayak basmaya cesaret veya zahmet etmediği tuhaf piyasalarda gerçekleşmişti. Çaylak trader' ların, borçlarını ödeyemeyen alt-orta sınıf Amerikalıların sıkıntıları üzerinden kâr sağlamak için anlaşılmaz menkul kıymetler icat ettikleri tahvil ve gayrimenkul türev piyasaları yerle bir olmuştu. Neler olduğunu veya olabileceğini anlayan bir avuç akıllı insan umut ve korkuyla donup kalmıştı; konuşamıyorlardı, Micheal Lewis gürleyen 80'lerin unutulmaz romanı Yalancının Pokeri'nin devamı niteliğinde yazdığı Büyük Açık'ta haksızlıklara karşı çıkan bir öfke ve kara mizahla soruyu bütünüyle değiştiriyor, "2008' i kim gördü ve doğru değerlendirdi" diye soruyor. Kim gayrimenkul piyasasının bir kara delik haline geleceğini öngördü ve bu sayede milyarlarca dolar kazandı? Herkes onları felâket tellalları gibi görüp umursamazken, hangi kişilik özellikleri bu az sayıda insanın görüşlerinde ısrarcı olmasını sağladı?
Değerlendirmeler
Mükemmel bir sunuş yazısı, bir finans kitabında şimdiye kadar okuduğum en güzel önsöz ve soluksuz okunan 300'ü aşkın sayfa.
Bu kitap sadece 2008 büyük krizine neden olan konut piyasasının çöküş öyküsünü anlatmıyor, aynı zamanda finans dünyasının trilyonlarca dolarlık bir ahmaklık denizinde yüzdüğünü apaçık gözler önüne seriyor.
Kitap sıradan ve sıkıcı bir finans kitabı olmanın ötesinde, bütün piyasaya ve akıl almaz boyutlardaki ahmaklığa karşı pozisyon tutan ve tuttukları pozisyonun psikolojik ağırlığını senelerce taşımak zorunda kalan üç küçük fonun yöneticilerinin 2005-2008 dönemindeki yaşamlarına odaklanıyor. Bu insanların kişilik özellikleri, zaafları ve üstün yönleri, ilişki kurdukları diğer kurumlardaki meslektaşlarının ve fon müşterilerinin öngörüsüzlüğü - daha ileri giderek aptallığı - etrafında şekillenen örgü, adım adım yaklaşan krizin yarattığı gerilim ve nihayetinde kriz patlak verdikten sonra ortaya çıkan olağanüstü boyutlardaki zararlar...
Bu zararların, bizzat krize yol açan politikaları uygulayanlar eliyle "kamulaştırılması" ve trilyonlarca dolarlık bahis oynayarak kurumlarını ve müşterilerini batıranların milyonlarca dolarlık maaşlarla "ödüllendirilmesi" ...
2008 kriziyle beraber "en kötünün" geride kaldığını düşünenler bu kitabı muhakkak okumalı. Okumalı ki, "daha kötünün", "çok daha kötünün" gelmekte olduğunu görebilsinler ...
Kitaba ilişkin Sn. Tuncer Şengöz'ün ayrıntılı değerlendirmesine hemen tümüyle katılıyorum.
Tek ayrıldığım nokta, konuyla ilgili olmayanların olayları takibinin pek de kolay olmayabileceği yönünde...
Bir kısım insanların, doymak bilmez bir hırsla "daha fazla" kazanmak için nasıl bir soygun düzeni oluşturabildikleri; ABD'nin bilinen kuvvetler ayrılığı, öğrenen organizasyon, "piyasa denetimi", sigorta/risk değerleme/puanlama sistemlerinin nasıl işlevsiz kaldığını öğreneceksiniz.
Okuyun...
Baskı Bilgileri
Karton Cilt, 346 sayfa
2011 tarihinde, Scala Yayıncılık tarafından yayınlandı
Benzer Kitaplar
Şu An Okuyanlar
Okumuşlar
Okumak İsteyenler
|