Her Yer Tiyatrodur

Hastaneden önce tiyatro! diyen ünlü bir tiyatro adamımızın bu sözünden yola çıkarak Okuldan önce tiyatro! diyen bir yazın adamımızın tiyatro yazıları. Amatör gençlik tiyatrolarından özel tiyatrolara, oyunlardan çeşitli topluluklarla ilgili izlenimlere kadar dikkatli, önemli saptamalarla yüklü değerlendirmeler. Yalnızca profesyonel tiyatroculara değil, aynı zamanda tiyatroyla ilgilenen tüm tiyatroseverlere seslenen, yol gösteren bir yapıt. Yalın, damıtılmış bir dilden eleştiriler ve izlenimler. TADIMLIKTürk tiyatrosunun gelişmelerini anlamaya, değerlendirmeye çalışanlar, bir süredir bazı şeylere içten içe üzülüyorlardı. Konuşulan, ama yazılması, ortaya vurulması pek de kolay olmayan bazı ince durumlar vardı. Haldun Tanerin, toplum sorunlarına yönelen sanatı sulandıran, cansız, etkisiz kılan, sanatsızlaştıran, Keşanlı Ali Destanı gibi, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım gibi oyunları (başka bir söyleyişle, toplum sorunlarına yönelişin istismar edilişi); Yıldız Kenterin, hele Şükran Güngörün Brechti anlamadan (sevmeden), yanlış yorumlayarak oynayışları üzücü, acı durumlardı. Ama fazla derinine inmeden, şöyle bir bakınca, Haldun Tanerin oyunlarını olumlu görmek, hiç değilse yararlı saymak, Üç Kuruşluk Operanın yüksek düzeydeki oynanışına kapılıp gitmek olanaksız değildi. Gülriz Sururi-Engin Cezzar topluluğunun şu günlerde oynamakta olduğu Direkler Arasındanın durumu ise bambaşka. İnsan bu topluluğu yönetenlerin o oyunu nasıl seçtiklerine, bu toplulukta yer alan sanatçıların o oyunda oynamaya nasıl katlandıklarına akıl erdiremiyor. Arif Erkin (müzik), Mehmet Akan (danslar), Tuncay Çavdar (dekor), Sevim Çavdar (giysi), sonra da Genco Erkal (sahneye koyan), bütün bu seçme sanatçılar o oyunla günlerce içli dışlı oluyorlar da, yaptıkları işten tiksinmiyorlar, sanatçılıklarını sattıklarını, eksildiklerini sezmiyorlar. Hele bir Ülkü Tamer, bir Arif Erkin profesyonel tiyatro izleyicisinin önüne ilk o oyunla çıkmaktan çekinmiyorlar. Biz üstümüze düşeni iyi yapmakla görevliyiz gibilerinden bir anlayışa sığınıp bütün suçu Refik Erdurana, ya da tiyatroyu yönetenlere, Gülriz Sururi ile Engin Cezzara yüklemek soylu, dürüst bir davranış değil. Genco Erkaldan en küçük oyuncuya kadar, herkes bu bütünden, Direkler Arasındadan kendi payına düşeni üstlenip taşıyacak ister istemez.

Hastaneden önce tiyatro! diyen ünlü bir tiyatro adamımızın bu sözünden yola çıkarak Okuldan önce tiyatro! diyen bir yazın adamımızın tiyatro yazıları. Amatör gençlik tiyatrolarından özel tiyatrolara, oyunlardan çeşitli topluluklarla ilgili izlenimlere kadar dikkatli, önemli saptamalarla yüklü değerlendirmeler. Yalnızca profesyonel tiyatroculara değil, aynı zamanda tiyatroyla ilgilenen tüm tiyatroseverlere seslenen, yol gösteren bir yapıt. Yalın, damıtılmış bir dilden eleştiriler ve izlenimler. TADIMLIKTürk tiyatrosunun gelişmelerini anlamaya, değerlendirmeye çalışanlar, bir süredir bazı şeylere içten içe üzülüyorlardı. Konuşulan, ama yazılması, ortaya vurulması pek de kolay olmayan bazı ince durumlar vardı. Haldun Tanerin, toplum sorunlarına yönelen sanatı sulandıran, cansız, etkisiz kılan, sanatsızlaştıran, Keşanlı Ali Destanı gibi, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım gibi oyunları (başka bir söyleyişle, toplum sorunlarına yönelişin istismar edilişi); Yıldız Kenterin, hele Şükran Güngörün Brechti anlamadan (sevmeden), yanlış yorumlayarak oynayışları üzücü, acı durumlardı. Ama fazla derinine inmeden, şöyle bir bakınca, Haldun Tanerin oyunlarını olumlu görmek, hiç değilse yararlı saymak, Üç Kuruşluk Operanın yüksek düzeydeki oynanışına kapılıp gitmek olanaksız değildi. Gülriz Sururi-Engin Cezzar topluluğunun şu günlerde oynamakta olduğu Direkler Arasındanın durumu ise bambaşka. İnsan bu topluluğu yönetenlerin o oyunu nasıl seçtiklerine, bu toplulukta yer alan sanatçıların o... tümünü göster