Kapitalist Ekonominin Tenkidi

Kitabın “tarihi” diyebileceğimiz birinci kısmında, insan topluluğunun kapitalizm safhasına gelinceye kadar geçirdiği ekonomik gelişme seyri ana hatları içinde gözden geçirilerek kapitalizmin doğuşu ve hakim istihsal tarzı olarak teessüsü anlatılıyor. Basınımızda kapitalizme dair çıkan tenkit yazılarında sık sık sözü geçen “ilk birikiş” hadisesi ve bunun çeşitli şekilleri; manüfaktür istihsali; maşinizm ve büyük endüstri; makinanın emekçiler üzerinde tesirleri vb. bu kısımda yer almıştır. İkinci kısımda kapitalist istihsal tarzının işleyişi, kanunları inceleniyor. Kapitalist cemiyette istihsal ve mübadelelerin tümüne kumanda eden değer kanunu; para, paranın müabelelerden nasıl doğduğu, çeşitli para şekilleri; artıkdeğerin, yani kapitalist sömürüşün ilmi izahı, ücretin mahiyeti ve muhtelif şekilleri sermayenin iş kuvveti mahsulü artıkdeğerden çıkışı, birikişi, kapitalist birikişin genel kanunu; kapitalist istihsal tarzı içinde kullanılan ve cemiyetin asıl yaşatıcıları olan müstahsillerin tümü tarafından yaratılan artıkdeğerin, esas kısmı itibariyle, endüstriel, kar, ticari kar, faiz, banka karı, arazi rantı şekilleri altında pek dar bir imtiyazlı çevre içinde nasıl paylaşıldığı bu paylaşma ile ilgili olarak, burjuva ve toprak sahipleri sınıflarının birleşme ve çatışma sebepleri, v.b. bu kısmı meydana getiren belli başlı konularındandır. Nihayet, son iki bölümde, kapitalizmin şifa bulmaz derdi olan buhranlar ile onun XX. yüzyıl başlarında girmiş olduğu yeni ve son safha, yani emperyalizm safhası, klasik serbest rekabetçiliğin kısmi inkarı demek olan monopolcülük safhası incelenmektedir. Kitabın bir özelliği de yazarın, izahlarını yaparken sık sık Karl Marx’ın kapitaline başvurmasıdır.

Kitabın “tarihi” diyebileceğimiz birinci kısmında, insan topluluğunun kapitalizm safhasına gelinceye kadar geçirdiği ekonomik gelişme seyri ana hatları içinde gözden geçirilerek kapitalizmin doğuşu ve hakim istihsal tarzı olarak teessüsü anlatılıyor. Basınımızda kapitalizme dair çıkan tenkit yazılarında sık sık sözü geçen “ilk birikiş” hadisesi ve bunun çeşitli şekilleri; manüfaktür istihsali; maşinizm ve büyük endüstri; makinanın emekçiler üzerinde tesirleri vb. bu kısımda yer almıştır. İkinci kısımda kapitalist istihsal tarzının işleyişi, kanunları inceleniyor. Kapitalist cemiyette istihsal ve mübadelelerin tümüne kumanda eden değer kanunu; para, paranın müabelelerden nasıl doğduğu, çeşitli para şekilleri; artıkdeğerin, yani kapitalist sömürüşün ilmi izahı, ücretin mahiyeti ve muhtelif şekilleri sermayenin iş kuvveti mahsulü artıkdeğerden çıkışı, birikişi, kapitalist birikişin genel kanunu; kapitalist istihsal tarzı içinde kullanılan ve cemiyetin asıl yaşatıcıları olan müstahsillerin tümü tarafından yaratılan artıkdeğerin, esas kısmı itibariyle, endüstriel, kar, ticari kar, faiz, banka karı, arazi rantı şekilleri altında pek dar bir imtiyazlı çevre içinde nasıl paylaşıldığı bu paylaşma ile ilgili olarak, burjuva ve toprak sahipleri sınıflarının birleşme ve çatışma sebepleri, v.b. bu kısmı meydana getiren belli başlı konularındandır. Nihayet, son iki bölümde, kapitalizmin şifa bulmaz derdi olan buhranlar ile onun XX. yüzyıl başlarında girmiş olduğu yeni ve son safha, yani em... tümünü göster