Kuzey Kafkasya Mitolojisi Nartlardan Beri

Önce efsaneler vardı. Dünya ve insanlık tarihinin ilk kaynaklan bunlardı... Efsanelerin başlangıcı, zamanın karanlık ve sisli bulutları arasından yükselen Elbruz dağında zincire vurulmuş Promethe mi, yoksa Nart Nasren mi? Kanatlı atlarıyla karlı dağlardan ovalara uçarak inen yiğit Nartlar... Tek gözlü devler... Bunlar eski Yunan mitolojisinden mi alınmış? Yoksa eski Yunanlılar Kafkasyadan mı gelip Olimpos dağına yerleşmişler?Aydın O. ErkanYunanlılara şarktan, Mezopotamyadan ve Önasyadan birçok kültür varlığının geldiği malumdur. Bildiklerimize göre, bronz dökümü ve demircilik de bu yol üzerinden onlara erişmiştir. Hephaistosun Kafkasyada demircilik ettiğini de bilmekteyiz... Mitolojinin hakkı vardır: Promethe ve Hephaistos Yunanlılara Kafkasyadan gelmişlerdir...Polyphem epizodunun, Oğuzlar tarafından da sonradan kalabalık bir şekilde iskân edilen Kafkasyadan, M.Ö. XIII. ile VII. yy. arasında denizci kavimler aracılığı ile Egeye götürüldüğünü, orada daha başka yabancı malzeme ile birlikte Odisseia içine girdikten sonra, aynı lokal rivayetlerin XI.-XV. yy. arasında Kafkasya ve Anadolunun yukarı bölgelerine kuvvetli bir şekilde yerleşen Oğuzların eposlarına girdiğini ve sonunda Dede Korkut kitabına yazıldığını tahmin ediyorum... Kafkas kavimlerinden Megrel ve Osetlere ait Nart lejandları içinde iki Polyphem rivayetinin de not edilmiş bulunması, her iki epostaki epizodların asıl çıkış yerlerini bulmak imkânını bize vermektedir.Tahir AlanguNart destanları eski Çerkeslerin yaşam biçimleri ve inançları hakkında bize değerli bilgiler vermektedir. Destanlardaki olaylar, göçebe bir toplumda değil tarım ve hayvancılıkla uğraşan yerleşik bir toplumda geçmektedir. Destanların yanısıra masal niteliğinde anlatılar da vardır.Yaşar BağKafkas dilleri uzmanlarında P. K. Uslar 1896larda, Nart destanlarının derlenip yayınlanmasının çok gecikeceğini, bu gecikmenin dünya uygarlığı için büyük bir zaman kaybı olacağını ileri sürmüştü. Yüzyıl sonra bu bilim adamının arzusunun Hadagatle Asker, Şortan Askerby, Meremkuıl Vladimir gibi araştırmacılar, Prof. Yinalipa Şalvva gibi bilim adamları tarafından kısmen de olsa yerine getirilmiş olması ulusal ve de evrensel kültür açısından mutluluk verici bir aşamadır.Ozdemir Ozbay

Önce efsaneler vardı. Dünya ve insanlık tarihinin ilk kaynaklan bunlardı... Efsanelerin başlangıcı, zamanın karanlık ve sisli bulutları arasından yükselen Elbruz dağında zincire vurulmuş Promethe mi, yoksa Nart Nasren mi? Kanatlı atlarıyla karlı dağlardan ovalara uçarak inen yiğit Nartlar... Tek gözlü devler... Bunlar eski Yunan mitolojisinden mi alınmış? Yoksa eski Yunanlılar Kafkasyadan mı gelip Olimpos dağına yerleşmişler?Aydın O. ErkanYunanlılara şarktan, Mezopotamyadan ve Önasyadan birçok kültür varlığının geldiği malumdur. Bildiklerimize göre, bronz dökümü ve demircilik de bu yol üzerinden onlara erişmiştir. Hephaistosun Kafkasyada demircilik ettiğini de bilmekteyiz... Mitolojinin hakkı vardır: Promethe ve Hephaistos Yunanlılara Kafkasyadan gelmişlerdir...Polyphem epizodunun, Oğuzlar tarafından da sonradan kalabalık bir şekilde iskân edilen Kafkasyadan, M.Ö. XIII. ile VII. yy. arasında denizci kavimler aracılığı ile Egeye götürüldüğünü, orada daha başka yabancı malzeme ile birlikte Odisseia içine girdikten sonra, aynı lokal rivayetlerin XI.-XV. yy. arasında Kafkasya ve Anadolunun yukarı bölgelerine kuvvetli bir şekilde yerleşen Oğuzların eposlarına girdiğini ve sonunda Dede Korkut kitabına yazıldığını tahmin ediyorum... Kafkas kavimlerinden Megrel ve Osetlere ait Nart lejandları içinde iki Polyphem rivayetinin de not edilmiş bulunması, her iki epostaki epizodların asıl çıkış yerlerini bulmak imkânını bize vermektedir.Tahir AlanguNart destanları eski Çerkeslerin yaşam bi... tümünü göster