Osmanlı Kimliği

Batıda ırkçı ideoloji nasıl bir kültürel taban üzerinde gelişti ve son dönem Osmanlı aydınlarını doğrudan ya da dolaylı bir biçimde nasıl etkiledi? Batıda Aydınlanma çağından itibaren egemen duruma akılcı ve özgürlükçü felsefe Doğuyu ve Türkü nasıl gördü ve bu konularda yarattığı imajın geçerliliği neydi? Sosyo-ekonomik ve kültürel değişim sürecine henüz girilmediği bu dönemde, Osmanlı kimliğini oluşturan dünya görüşünün çeşitli boyutları nelerdi? Taner Timur, bu çalışmasında üç ayrı incelemeyi bir araya getiriyor. Her üç inceleme birbirinden bağımsız değiller ve kimlik sorunumuzun çeşitli boyutlarını tartışan bir bütünlük oluşturuyorlar. Bu dönemin kültürel mirasının kökeninde, 19. yüzyılın cılız yazınında olduğundan çok daha derin ve batılı bir felsefe yatmaktadır. Dar görüşlü bir batıcılık ideolojisinin ya da mekanist bir tarihi maddeci yaklaşımın etkisiyle araştırılmaya değer bulunmayan bu konuların, dar bir çerçevenin dışında bilinmeyen Osmanlı ideolojisi ile ilgili kısımların yararlı olacağı inancındayız.

Batıda ırkçı ideoloji nasıl bir kültürel taban üzerinde gelişti ve son dönem Osmanlı aydınlarını doğrudan ya da dolaylı bir biçimde nasıl etkiledi? Batıda Aydınlanma çağından itibaren egemen duruma akılcı ve özgürlükçü felsefe Doğuyu ve Türkü nasıl gördü ve bu konularda yarattığı imajın geçerliliği neydi? Sosyo-ekonomik ve kültürel değişim sürecine henüz girilmediği bu dönemde, Osmanlı kimliğini oluşturan dünya görüşünün çeşitli boyutları nelerdi? Taner Timur, bu çalışmasında üç ayrı incelemeyi bir araya getiriyor. Her üç inceleme birbirinden bağımsız değiller ve kimlik sorunumuzun çeşitli boyutlarını tartışan bir bütünlük oluşturuyorlar. Bu dönemin kültürel mirasının kökeninde, 19. yüzyılın cılız yazınında olduğundan çok daha derin ve batılı bir felsefe yatmaktadır. Dar görüşlü bir batıcılık ideolojisinin ya da mekanist bir tarihi maddeci yaklaşımın etkisiyle araştırılmaya değer bulunmayan bu konuların, dar bir çerçevenin dışında bilinmeyen Osmanlı ideolojisi ile ilgili kısımların yararlı olacağı inancındayız.