Osmanlılar ve Deniz

Bu kitap, Osmanlılar?ın denizlerdeki hakimiyet mücadelesinde etkin rol oynayan gemilerin tanımını ve teknolojik gelişimini ortaya koymak amacıyla hazırlanan Kürekli ve Yelkenli Osmanlı Gemileri (İstanbul 2005) adlı kitabın görüntülerden arındırılarak kısmen kısaltılmış ve denizcilik teşkilatına dair bazı ilaveler yapılmış şeklidir. Bu sebeple daha çok öğrencilere hitap etmekte, Osmanlı Denizciliğinin siyasi ve askeri gelişimi yanında, Osmanlı deniz politikaları, organizasyonu ve donanma gemilerine ait bilgiler içermektedir. Osmanlı padişahlarının, ?sultân-ı berr u bahr? olan Fatih Sultan Mehmed?ten itibaren kendilerini kara ve denizlerin sultanı şeklinde tanımlaması ve bunun gereği olarak XVI. yüzyılda denizlere yönelik politikalar geliştirmeleri kaçınılmazdı. Bir taraftan Karadeniz ve Akdeniz?de, diğer taraftan Kızıldeniz, Basra körfezi ve Hind Denizlerinde donanma gezdirmeleri bunun en tabii sonuçlarıydı. Bu sayede Karadeniz bütün devletlerin ticaret gemilerine dahi kapalı hale getirilmiş, özellikle Orta ve Doğu Akdeniz?de ahidnamesiz devletlerin gemilerine hayat hakkı tanınmamış, Kızıldeniz ve Basra Körfezi Afrika?yı dolaşarak bölgeye gelen başta Portekiz olmak üzere Hollanda ve İngiltere gibi devletlerin müdahalesine karşı korunmuş ve Sumatra?ya giden Osmanlı gemileri bu sularda var ve iddialı olduklarını göstermişlerdir. Denizlerde bu üstünlüğü yakalayan Osmanlıların deniz organizasyonları ve bu başarıda önemli yeri olan donanma gemilerinin özellikleri dikkat çekmektedir. Ayrıca, İmparatorluğun son dönemlerine kadar gemi inşa sanayiini kendi imkânları ile yürütmeyi başaran Osmanlılar?ın, çağdaşı devletlerin hiçbirinde görülmeyen bu üstünlüğü henüz yeterince incelenmemiştir. Bu sebeple kitapta aynı zamanda Osmanlı savaş gemilerinin yüzyıllar süren gelişimi içinde geçirdiği değişim tespit edilmeye çalışılmıştır. Bununla beraber, deniz savaşlarındaki mücadele ve rekabette gemi türlerinin rolü, deniz ticareti ve deniz ulaşımına etkisi gibi konular hâlâ yeterince açıklığa kavuşturulamamıştır. Kitabın daha geniş bir kitleye ulaşması maksadıyla yapılan yeni düzenlemesi sırasında yardımlarını gördüğüm değerli öğrencilerim Özgür Oral ile M. Sait Türkhan?a ve kitabın basımını üstlenen Küre Yayınları yetkililerine teşekkürü bir borç bilirim. İdris Bostan

Bu kitap, Osmanlılar?ın denizlerdeki hakimiyet mücadelesinde etkin rol oynayan gemilerin tanımını ve teknolojik gelişimini ortaya koymak amacıyla hazırlanan Kürekli ve Yelkenli Osmanlı Gemileri (İstanbul 2005) adlı kitabın görüntülerden arındırılarak kısmen kısaltılmış ve denizcilik teşkilatına dair bazı ilaveler yapılmış şeklidir. Bu sebeple daha çok öğrencilere hitap etmekte, Osmanlı Denizciliğinin siyasi ve askeri gelişimi yanında, Osmanlı deniz politikaları, organizasyonu ve donanma gemilerine ait bilgiler içermektedir. Osmanlı padişahlarının, ?sultân-ı berr u bahr? olan Fatih Sultan Mehmed?ten itibaren kendilerini kara ve denizlerin sultanı şeklinde tanımlaması ve bunun gereği olarak XVI. yüzyılda denizlere yönelik politikalar geliştirmeleri kaçınılmazdı. Bir taraftan Karadeniz ve Akdeniz?de, diğer taraftan Kızıldeniz, Basra körfezi ve Hind Denizlerinde donanma gezdirmeleri bunun en tabii sonuçlarıydı. Bu sayede Karadeniz bütün devletlerin ticaret gemilerine dahi kapalı hale getirilmiş, özellikle Orta ve Doğu Akdeniz?de ahidnamesiz devletlerin gemilerine hayat hakkı tanınmamış, Kızıldeniz ve Basra Körfezi Afrika?yı dolaşarak bölgeye gelen başta Portekiz olmak üzere Hollanda ve İngiltere gibi devletlerin müdahalesine karşı korunmuş ve Sumatra?ya giden Osmanlı gemileri bu sularda var ve iddialı olduklarını göstermişlerdir. Denizlerde bu üstünlüğü yakalayan Osmanlıların deniz organizasyonları ve bu başarıda önemli yeri olan donanma gemilerinin özellikleri dikkat çekmektedir... tümünü göster