Plastikler

Elinizdeki bu kitap, size, günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan plastiklerin türlerini, üretim yöntemlerini, kullanım alanlarını ve geri kazanımlarını kısaca tanıtmak üzere hazırlanmıştır.

Farkında olsak da olmasak da plastikler günlük hayatımızın artık önemli bir parçası haline gelmiştir. Plastik malzemelerin çok yönlülüğü, onların araba parçalarından oyuncaklara, su şişelerinden şişelerin depolandığı soğutuculara kadar çok geniş bir kullanım alanı bulmalarına imkan tanımıştır. Plastikler, işe gitmek için bindiğimiz arabadan eve döndükten sonra yorgunluk atmak için karşısına geçip seyrettiğimiz televizyona kadar hemen her yerde, hayatımızı kolaylaştırmak ve iyileştirmek için kullanılmaktadır. Plastikler hem kullanıcılarının hem de üreticilerin ihtiyaç duydukları birçok ürüne başka malzemelerden daha iyi cevap verebilmektedir. Plastikler kullanım kolaylığı, ucuzluk, dayanıklılık, kolay işlenebilirlik, yalıtkanlık ve geri kazanım gibi özelliklerinden dolayı kağıt, karton, cam, demir, pamuk, keten vb. hammaddelerden üretilen ürünlerin yerini almıştır. Ayrıca plastik malzemeler enerji dağıtımı, sulama, kanalizasyon, ulaşım gibi modern hayatın olmazsa olmazlarında önemli ölçüde kullanım alanı bulmaktadır.

Plastik, kalıba dökme ya da herhangi başka bir teknikle kolayca biçimlendirilebilen çok çeşitli yapay malzemelerin ortak adıdır. Plastik sözcüğü, "biçimlendirme" anlamındaki Yunanca “plastikos” sözcüğünden gelir. Bu tanımın içine belli nem koşulları altında alçı ve kil, belli sıcaklık koşulları altında bağa ve amber girmektedir. Kauçuk ve benzeri diğer doğal ürünler plastik tanımına sokulmakla birlikte, modern tanımlamada plastiklerin dışında tutulur. Bugünkü anlamı ile plastikler, yüksek molekül ağırlıklı organik moleküllerdir. Plastiklerin başlıca özelliği kalıplama gibi işlemlerle çeşitli biçimlere sokulabilmeleridir

Plastikler kulanım alanlarının çokluğu nedeni ile hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olmuşlardır. Plastiklerin içeriğini polimerlerle birlikte bazı katkı maddeleri oluşturur. Doğada bulunan ve sentetik olarak üretilen tüm maddeler, atom grupları ile küçük ya da büyük moleküllerden oluşur. Bazı moleküller birbirine eklenme özellikleri gösterirler. Polimerler, birbirine eklenme özelliği gösteren moleküllerin, bir düzen içerisinde sıralanarak eklenmesi ile oluşturulan organik* kimyasal maddelerdir. Moleküllerin sıralanma düzeninde yapılacak bir değişim ya da doğrudan molekül yapısındaki farklılaştırma ile değişik nitelikte ve özellikte, birbirlerinden çok farklı yeni plastikler elde edilebilir. Dolayısı ile polimerler, birbirine kimyasal olarak bağlı birimlerin yinelenmesiyle ortaya çıkan zincir yapılardır. Polimeri oluşturan en küçük kimyasal birime monomer (mono = tek , mer = birim), bu küçük birimlerin birbirileri ile kimyasal reaksiyona girmesi sonucu olusan uzun zincirlere ise polimer (poli = çok , mer = birim) denir. Bir polimerin, bileşenleri olan monomerlerden oluşma sürecine, polimerleşme adı verilir. Genel olarak zinciri oluşturan üniteler karbon, hidrojen, oksijen atomlarını içerir.

Plastikler temel olarak üç gruba ayrılabilir: Doğal plastikler, temel zincir yapısı selüloz gibi bir doğal üründen türemiş olan yarı sentetik plastikler ve küçük birimlerden (monomerlerden) kimyasal yolla yapılmış zincirleri içeren tam sentetik plastikler. Her ne kadar doğal plastikler sanayi alanındaki önemlerini yitirmişlerse de boynuz, jelatin ve bağa gibi plastikler halen zanaat uygulamalarında kullanılmaktadırlar.

Elinizdeki bu kitap, size, günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan plastiklerin türlerini, üretim yöntemlerini, kullanım alanlarını ve geri kazanımlarını kısaca tanıtmak üzere hazırlanmıştır.

Farkında olsak da olmasak da plastikler günlük hayatımızın artık önemli bir parçası haline gelmiştir. Plastik malzemelerin çok yönlülüğü, onların araba parçalarından oyuncaklara, su şişelerinden şişelerin depolandığı soğutuculara kadar çok geniş bir kullanım alanı bulmalarına imkan tanımıştır. Plastikler, işe gitmek için bindiğimiz arabadan eve döndükten sonra yorgunluk atmak için karşısına geçip seyrettiğimiz televizyona kadar hemen her yerde, hayatımızı kolaylaştırmak ve iyileştirmek için kullanılmaktadır. Plastikler hem kullanıcılarının hem de üreticilerin ihtiyaç duydukları birçok ürüne başka malzemelerden daha iyi cevap verebilmektedir. Plastikler kullanım kolaylığı, ucuzluk, dayanıklılık, kolay işlenebilirlik, yalıtkanlık ve geri kazanım gibi özelliklerinden dolayı kağıt, karton, cam, demir, pamuk, keten vb. hammaddelerden üretilen ürünlerin yerini almıştır. Ayrıca plastik malzemeler enerji dağıtımı, sulama, kanalizasyon, ulaşım gibi modern hayatın olmazsa olmazlarında önemli ölçüde kullanım alanı bulmaktadır.

Plastik, kalıba dökme ya da herhangi başka bir teknikle kolayca biçimlendirilebilen çok çeşitli yapay malzemelerin ortak adıdır. Plastik sözcüğü, "biçimlendirme" anlamındaki Yunanca “plastikos” sözcüğünden gelir. Bu tanımın içine belli nem koşulları a... tümünü göster