Satırlar Arasında Aylaklik

Oğuz Demiralp, Kutup Noktası / Ahmet Hamdi Tanpınar Üzerine Eleştirel Deneme, Tanrı Bakışlı Çocuk: Walter Benjamin Üzerine 49a Parçalanmış Deneme, Kör Okur: Sâdık Hidâyet Üzerine Kör Baykuş Merkezli Okuma Denemesi ve denemelerini içeren Okuma Defteri, Yazı ve Yalnızlık kitaplarıyla edebiyatseverlerin yakından tanıdığı bir isim. Satırlar Arasında Aylaklık, Oğuz Demiralpin 1979-2005 yılları arasında kaleme aldığı, uzun bir döneme yayılan yazılarını bir araya getiriyor. Yazar, Satırlar Arasında Aylaklıkta, Ahmet Hamdi Tanpınardan Samet Ağaoğluna, Yusuf Atılgandan Safiye Erola, Oğuz Ataydan Enis Batura, Thomas Bernharddan Marxa, Sartredan Mistrale, Freuddan Jacobsene uzanan engin ve seçilmiş bir okuma portresi sunuyor. Has bir edebiyat adamının elinden çıkma bu kitap, yazarların metinlerini ve düşüncelerini titiz ve çözümleyici bir tavırla ele alıyor. Demiralp, okuma üçgeninin tepesine yapıtı koysa da, yapıtı yazar ve düşünürlerin coğrafyalarından, siyasal-tarihsel bağlamlarından koparmadan değerlendiriyor. TADIMLIKArtık özne, toplumsallığını, çok boyutluluğunu ve yaşadığı yabancılaşmayı kavramış, koşulunu aşmaya yönelmiş birey değil, Batı uygarlığının temel verilerini sorgulayan varoluştur. Burada Kristevanın Sartredan asal ayrımı belirlemektedir. Sartre insanı salt Batı öğesi içinde eleştirir ve yenilerken, Kristeva eleştirisini Batı uygarlığının birimine yöneltir. Kristeva için sorun yalnızca içinde bulunduğumuz tarihsel dönemin olumsuzluğu değil, Batının tarihidir. O zaman, bir Artaudnun etkinliğini salt 20. yüzyıla özgü sınıfsal, toplumsal çatışmalarla açıklamak yetersiz olacaktır. Çünkü Artaud Batı uygarlığının baskı birimine karşı ayaklanmıştır ve tarihsel varoluşunun sınırında zonklamaktadır. Red kavramı, öznenin kılgısını, öznenin sınırlarda bir deneyimi varsayan imleyici kılgısını anlatır. Olumsuzluk ise imgeleyici öznenin, onu doğadaki ve toplumdaki nesnel kavgalara bağlamak için aşarak yargılanmasıdır. Bu kertede Julia Kristevanın le sujet en proces deyimine bakmak gerektir. Günlük Türkçeye aktarılması güç bir deyimdir bu; çünkü özne hakkında bir dava açıldığını, öznenin sorgulandığını anlatır. Ancak özne kavramının sanatta kılgınlığı içerdiğini pek güzel anlatan bir deyimdir le sujet en proces. Çünkü, böylelikle sanat bir kişinin, ama o kişide bütün bir olumsuzluğun ürünü olmakta, dahası, saldırganlık içgüdüsüne bağlılığı nedeniyle uzlaşıyı red anlamını taşımakta, insan varoluşunun gizlerinin, en derin çatışkılarının dile gelmesinde ve yenilenmesinde işlevi olmaktadır. ‘Etkin bir özne-nesne ilişkisi denir, sanat için. Ne var ki, beylik Marksçılar sanatta öznenin, öznelin nasıl etkin olduğunu irdelememiştir pek. Oysa Marxın Feuerbach üzerine birinci savında öne sürdüğü etkinlik kavramı bu özneli imlemektedir. Sanat özelliktir, etkinliktir, kılgıdır. Sartre, sanatçının ve yapıtın indirgenmezliğini gösterirken, Kristeva bir öznede bütün bir uygarlığın sahneye konduğunu açıklamıştır.

Oğuz Demiralp, Kutup Noktası / Ahmet Hamdi Tanpınar Üzerine Eleştirel Deneme, Tanrı Bakışlı Çocuk: Walter Benjamin Üzerine 49a Parçalanmış Deneme, Kör Okur: Sâdık Hidâyet Üzerine Kör Baykuş Merkezli Okuma Denemesi ve denemelerini içeren Okuma Defteri, Yazı ve Yalnızlık kitaplarıyla edebiyatseverlerin yakından tanıdığı bir isim. Satırlar Arasında Aylaklık, Oğuz Demiralpin 1979-2005 yılları arasında kaleme aldığı, uzun bir döneme yayılan yazılarını bir araya getiriyor. Yazar, Satırlar Arasında Aylaklıkta, Ahmet Hamdi Tanpınardan Samet Ağaoğluna, Yusuf Atılgandan Safiye Erola, Oğuz Ataydan Enis Batura, Thomas Bernharddan Marxa, Sartredan Mistrale, Freuddan Jacobsene uzanan engin ve seçilmiş bir okuma portresi sunuyor. Has bir edebiyat adamının elinden çıkma bu kitap, yazarların metinlerini ve düşüncelerini titiz ve çözümleyici bir tavırla ele alıyor. Demiralp, okuma üçgeninin tepesine yapıtı koysa da, yapıtı yazar ve düşünürlerin coğrafyalarından, siyasal-tarihsel bağlamlarından koparmadan değerlendiriyor. TADIMLIKArtık özne, toplumsallığını, çok boyutluluğunu ve yaşadığı yabancılaşmayı kavramış, koşulunu aşmaya yönelmiş birey değil, Batı uygarlığının temel verilerini sorgulayan varoluştur. Burada Kristevanın Sartredan asal ayrımı belirlemektedir. Sartre insanı salt Batı öğesi içinde eleştirir ve yenilerken, Kristeva eleştirisini Batı uygarlığının birimine yöneltir. Kristeva için sorun yalnızca içinde bulunduğumuz tarihsel dönemin olumsuzluğu değil, Batının tarihidir. O zaman, b... tümünü göster