Sosyal ve Kültürel Değişme

Toplumsal değişmemizin yörüngesi, yeni bir yol ayrımına varmış görünüyor. Fakat sosyal bilimlerimizde anlamlı bir atılım yok. Sanırım, siyasal erkin hangi yola yöneleceği bekleniyor, daha önceleri de olduğu gibi. Biraz erkence davranmaya çalıştığım bu kez, bazı konular eylem içinde tartışılamadığı için. Bu denemeyle, herhangi bir kuram önermiyor, sadece, belli başlı kuramların bir değerlendirmesini yapmaya çalışıyorum. Şu genel soruyla: Doğru bildiklerimizin geçerli olduğuna nasıl güvenebiliriz? Düzensiz ve dengesiz bir değişme sürecinin doğurduğu sorunları yol açtığı karşıt ideolojiler şüphesiz ki bugünden yarına ortadan kaldırılamaz. Ama olup bitenlerden ve onlara ilişkin inaçlarımız arasında derinleşen vâdinin iki yakası bir bilinç köprüsüyle olsun birleştirilemez mi? Başka bir deyişle, toplumsal yaşam ve ilişkilerimizdeki yaygın kavram kargaşası bir ölçüde olsun giderilemez mi? İşte bu türden sorunların yanıtlarını arıyorum. Amaca varmak için lojistik diye bilinen bir yaklaşımı bu konuya uyarladım. Değişme olgusunu ne-soruları adını verdiğim aşağıdaki ana başlıklar altında toplayıp açıklamaya çalıştım:(1) Ne(ler) değişiyor?(2) Ne zaman-nerede,(3) Ne kadar,(4) Ne biçim ve(5) Neden, ne için değişiyor?İzlediğim yaklaşımın kaçınılmaz bir gereği olarak: Sosyolojiye Giriş derslerinin içeriğini oluşturan toplumsal sistem olgusundan, psikoloji ve felsefenin konusuna giren zaman-mekân sorunlarına, değişmenin matematiğine, nedensellik ilişkisinin mantığına ve açıklama kuramlarının felsefesine kadar uzanan çeşitli bilgi alanlarına başvurmam gerekti. Ancak sosyal bilim kaynaklarından seçtiğim örneklerle konunun birliğini ve okunabilirliğini korumaya, şekil ve tablolar yardımıyla karmaşık ilişkileri anlaşılabilir bir konuma getirmeye çalıştım.Bozkurt Güvenç

Toplumsal değişmemizin yörüngesi, yeni bir yol ayrımına varmış görünüyor. Fakat sosyal bilimlerimizde anlamlı bir atılım yok. Sanırım, siyasal erkin hangi yola yöneleceği bekleniyor, daha önceleri de olduğu gibi. Biraz erkence davranmaya çalıştığım bu kez, bazı konular eylem içinde tartışılamadığı için. Bu denemeyle, herhangi bir kuram önermiyor, sadece, belli başlı kuramların bir değerlendirmesini yapmaya çalışıyorum. Şu genel soruyla: Doğru bildiklerimizin geçerli olduğuna nasıl güvenebiliriz? Düzensiz ve dengesiz bir değişme sürecinin doğurduğu sorunları yol açtığı karşıt ideolojiler şüphesiz ki bugünden yarına ortadan kaldırılamaz. Ama olup bitenlerden ve onlara ilişkin inaçlarımız arasında derinleşen vâdinin iki yakası bir bilinç köprüsüyle olsun birleştirilemez mi? Başka bir deyişle, toplumsal yaşam ve ilişkilerimizdeki yaygın kavram kargaşası bir ölçüde olsun giderilemez mi? İşte bu türden sorunların yanıtlarını arıyorum. Amaca varmak için lojistik diye bilinen bir yaklaşımı bu konuya uyarladım. Değişme olgusunu ne-soruları adını verdiğim aşağıdaki ana başlıklar altında toplayıp açıklamaya çalıştım:(1) Ne(ler) değişiyor?(2) Ne zaman-nerede,(3) Ne kadar,(4) Ne biçim ve(5) Neden, ne için değişiyor?İzlediğim yaklaşımın kaçınılmaz bir gereği olarak: Sosyolojiye Giriş derslerinin içeriğini oluşturan toplumsal sistem olgusundan, psikoloji ve felsefenin konusuna giren zaman-mekân sorunlarına, değişmenin matematiğine, nedensellik ilişkisinin mantığına ve açıklama kuramlarının ... tümünü göster