İÇİNDEKİLERÖnsöz ............................................................................................................ vKısaltmalar.................................................................................................xiiiGİRİŞ............................................................................................................ 11. BÖLÜMKAVRAMSAL ÇERÇEVE1. Terminoloji Sorunu.............................................................................. 112. Tanım Sorunu ....................................................................................... 233. Hükümet Dışı Kuruluşların Sınıflandırılması .................................. 333.1 İşlevsel Açıdan ..................................................................................... 363.2 Hizmet Alanı Açısından ................................................................... ...383.3 Finansal Kaynaklarının Temini Açısından ....................................... ...383.4 Üye Profili Açısından....................................................................... ...393.5 Amaçsal Açıdan ............................................................................... ...403.6 Organizasyon Şekli Açısından ......................................................... ...412. BÖLÜMTARİHSEL VE KURAMSAL ARKAPLAN1. Tarihsel Arka plan................................................................................. 451.1. Milletler Cemiyeti Öncesi Dönem (1775-1920)............................... ...461.2. Milletler Cemiyeti Dönemi (1920-1945).......................................... ...521.3. Birleşmiş Milletler Dönemi (1945-)................................................. ...572. Küresel Sivil Toplum ve Uluslararası Hukuk .................................. 643. Demokratik Eksiklik ve Uluslararası Hukuk.................................... 743. BÖLÜMULUSLARARASI HÜKÜMET DIŞI KURULUŞLARINROL VE ETKİNLİKLERİ1. Kamuoyu Oluşturma Aracı Olarak Hükümet Dışı Kuruluşlar....... 872. Uluslararası Hukukun Oluşumuna Katkıları .................................... 993. Yargısal Süreçlere Katılım: Amicus Curiae ............................... 1063.1 Uluslararası Adalet Divanı ............................................................. ...1073.2 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi.................................................. ....1103.3 Dünya Ticaret Örgütü Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması......... ...1123.4 Avrupa Toplulukları Adalet Divanı................................................ ...1163.5 Uluslararası Ceza Mahkemesi ........................................................... 1163.6 Inter-Amerikan İnsan Hakları Mahkemesi ..................................... ...1173.7 Diğer Mahkeme ve Organlar ............................................................. 1184. Uyuşmazlıkların Yargı Dışı Barışçı Yöntemlerle Çözümüve Barışı Destekleme Operasyonları ............................................... ...1195. Uluslararası Kuruluşlara Bilgi ve Belge Sağlama ......................... 1226. Kurallarının Uygulanması ve İzlenmesi ......................................... 1257. İnsancıl Yardım Operasyonları ........................................................ 1324. BÖLÜMHÜKÜMET DIŞI KURULUŞLARINULUSLARARASI KURULUŞLARLA İLİŞKİLERİ1. Birleşmiş Milletler ............................................................................. 1371.1 Ekonomik ve Sosyal Konsey.......................................................... ....1381.2 Güvenlik Konseyi........................................................................... ....1461.3 Genel Kurul .................................................................................... ...1481.4 Birleşmiş Milletlerin Alt Organları ............................................... ....1502. Avrupa Konseyi.................................................................................. 1553. UNESCO............................................................................................. 1594. Uluslararası Çalışma Teşkilatı ........................................................ 1615. Dünya Bankası ................................................................................... 1636. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ......................................... 1657. Dünya Ticaret Örgütü ....................................................................... 1668. Avrupa Birliği..................................................................................... 1679. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ........................................... 1695. BÖLÜMULUSLARARASI HUKUKTA DEVLET DIŞI AKTÖRLER1. Devlet Dışı Aktör Kavramı........................................................... 1732. Papalık ................................................................................................. 1803. Malta Egemen Düzeni........................................................................ 1824. Uluslararası Kızılhaç Teşkilatı ......................................................... 1885. Çokuluslu Ortaklıklar ve Ulusötesi Şirketler ................................. 1916. Ulusal Kurtuluş Hareketleri.............................................................. .1977. Ulusötesi Suç Örgütleri ..................................................................... 1988. Bireyler ve Etnik Gruplar.................................................................. .2009. Sonuç ................................................................................................... .2026. BÖLÜMULUSLARARASI HÜKÜMET DIŞI KURULUŞLARINHUKUKSAL STATÜSÜ1. Uluslararası Hukuk Kişiliğinin Öğeleri .......................................... 2061.1 Antlaşma Yapma Ehliyeti............................................................... ...2061.2 Yargısal veya Yarı-Yargısal Süreçlere Katılım............................. ....2141.3 Dokunulmazlık ve Ayrıcalık Sahibi Olma ..................................... ...2221.4 Sorumluluk Sahibi Olma ................................................................ ...2262. Hükümet Dışı Kuruluşların Uluslararası Hukuk Kişiliği ............. 237SONUÇ YERİNEVestfalya-Sonrası Dönemde Hükümet Dışı Kuruluşlar..................... 247SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA .................................................................... 263
İÇİNDEKİLERÖnsöz ............................................................................................................ vKısaltmalar.................................................................................................xiiiGİRİŞ............................................................................................................ 11. BÖLÜMKAVRAMSAL ÇERÇEVE1. Terminoloji Sorunu.............................................................................. 112. Tanım Sorunu ....................................................................................... 233. Hükümet Dışı Kuruluşların Sınıflandırılması .................................. 333.1 İşlevsel Açıdan ..................................................................................... 363.2 Hizmet Alanı Açısından ................................................................... ...383.3 Finansal Kaynaklarının Temini Açısından ....................................... ...383.4 Üye Profili Açısından....................................................................... ...393.5 Amaçsal Açıdan ............................................................................... ...403.6 Organizasyon Şekli Açısından ......................................................... ...412. BÖLÜMTARİHSEL VE KURAMSAL ARKAPLAN1. Tarihsel Arka plan................................................................................. 451.1. Milletler Cemiyeti Öncesi Dönem (1775-1920)............................... ...461.2... tümünü göster