Yeni Onbinlerin Gölgesinde Bir Sancak: İzmir (30 Ekim 1918- 15 Mayıs 1919)

Mondros Mütarekesinin imzalanmasıyla Yunan işgali arasına sıkışan altı buçuk ay, İzmir açısından tam bir ara dönemdir. 1917 Devriminden sonra Bolşevikler müttefiklerin gizli antlaşmalarını açıklamışlar ve Yeni Onbinlerin gölgesi İzmir Sancağı üzerine düşmüş, cemaatler arasında giderek uçurumlar açılmaya başlamıştır. Mütarekeyle iyice su yüzüne çıkan İtilafçı-İttihatçı çatışması ve İttihatçıları idareden temizleme gayretleri nedeniyle valiler, vali vekilleri art arda değişmektedir. Bu valilerden kimi yeni yeni örgütlenen Müdafaa-i Hukuk-ı Osmani Cemiyetini kollarken kimine de Yunanistan hükümeti tarafından nişan takılmıştır. Bu arada yönetim boşluğu eşkıyalık olaylarının da artmasına neden olmakta, İzmir hızla bir kargaşaya sürüklenmektedir. Ege Üniversitesinden Engin Berberin bu yeni çalışması, mütareke döneminde, Aydın Vilayetinin merkez sancağı olan İzmirin idari yapısında görülen değişimleri anlatırken, Türk ve Yunan arşivlerine, dönemin gazetelerine ve tanıklıklarına dayanan geniş bir derlemeyle o sancılı günlerin atmosferini de yansıtmayı başarıyor.

Mondros Mütarekesinin imzalanmasıyla Yunan işgali arasına sıkışan altı buçuk ay, İzmir açısından tam bir ara dönemdir. 1917 Devriminden sonra Bolşevikler müttefiklerin gizli antlaşmalarını açıklamışlar ve Yeni Onbinlerin gölgesi İzmir Sancağı üzerine düşmüş, cemaatler arasında giderek uçurumlar açılmaya başlamıştır. Mütarekeyle iyice su yüzüne çıkan İtilafçı-İttihatçı çatışması ve İttihatçıları idareden temizleme gayretleri nedeniyle valiler, vali vekilleri art arda değişmektedir. Bu valilerden kimi yeni yeni örgütlenen Müdafaa-i Hukuk-ı Osmani Cemiyetini kollarken kimine de Yunanistan hükümeti tarafından nişan takılmıştır. Bu arada yönetim boşluğu eşkıyalık olaylarının da artmasına neden olmakta, İzmir hızla bir kargaşaya sürüklenmektedir. Ege Üniversitesinden Engin Berberin bu yeni çalışması, mütareke döneminde, Aydın Vilayetinin merkez sancağı olan İzmirin idari yapısında görülen değişimleri anlatırken, Türk ve Yunan arşivlerine, dönemin gazetelerine ve tanıklıklarına dayanan geniş bir derlemeyle o sancılı günlerin atmosferini de yansıtmayı başarıyor.