Yüzyılların Gerçeği ve Mirası 4

Aydınlıklar Yüzyılı: XVIII. yüzyıl deyince akla gelen bu; Aydınlıklar deyince de, başta bilimin ve aklın egemenliği geliyor. Ne var ki, XVIII. yüzyıl, bu nitelikleriyle Avrupalıdır. Gerçekten, o yüzyıldadır ki Avrupada bilimsel gelişme pek büyük boyutlar kazanır; sanayi devrimi uç verir ve modern teknik çağ başlar. Düşüncenin, akla ve bilime dayanarak, eski düzene, yani feodaliteye ve onun değerlerine, başta da dine, silahlarını - amansızca - doğrultup saldırıya geçişi de, bu yüzyılda ve Avrupada olur.Aydınlıklar Avrupasını arkasından çekip götüren de başta İngiltere ile Fransadır.Belki yalnız Doğudur bunun dışında kalan.Ne bilimsel bir uyanış, ne aklın egemenliği; XVIII. yüzyıl, Doğu bakımından yitirilmiş bir yüzyıldır; öyle olduğu içinde, sonraki yüzyılları acılar için yaşayacaktır Doğu, yaşıyor da. Ama XVIII. yüzyıl Aydınlanmasını Avrupa yarattığı ve yaşadığı içindir ki, dünyanın başka kıtalarındaki gelişmeleri de o belirleyecektir. Bu bakımdan, XVIII. yüzyıl Avrupasını bilmek, ondan sonraki gelişmelerin de anahtarlarını verir bize; böylesine bir kilit yüzyıldır o yüzyıl Avrupada. Aydınlanma hareketini - gecikerek de olsa - yaşayan bir toplumun insanları olarak, o yüzyıl, en başta bizler için öğretici olsa gerek.Okuyunuz göreceksiniz...

Aydınlıklar Yüzyılı: XVIII. yüzyıl deyince akla gelen bu; Aydınlıklar deyince de, başta bilimin ve aklın egemenliği geliyor. Ne var ki, XVIII. yüzyıl, bu nitelikleriyle Avrupalıdır. Gerçekten, o yüzyıldadır ki Avrupada bilimsel gelişme pek büyük boyutlar kazanır; sanayi devrimi uç verir ve modern teknik çağ başlar. Düşüncenin, akla ve bilime dayanarak, eski düzene, yani feodaliteye ve onun değerlerine, başta da dine, silahlarını - amansızca - doğrultup saldırıya geçişi de, bu yüzyılda ve Avrupada olur.Aydınlıklar Avrupasını arkasından çekip götüren de başta İngiltere ile Fransadır.Belki yalnız Doğudur bunun dışında kalan.Ne bilimsel bir uyanış, ne aklın egemenliği; XVIII. yüzyıl, Doğu bakımından yitirilmiş bir yüzyıldır; öyle olduğu içinde, sonraki yüzyılları acılar için yaşayacaktır Doğu, yaşıyor da. Ama XVIII. yüzyıl Aydınlanmasını Avrupa yarattığı ve yaşadığı içindir ki, dünyanın başka kıtalarındaki gelişmeleri de o belirleyecektir. Bu bakımdan, XVIII. yüzyıl Avrupasını bilmek, ondan sonraki gelişmelerin de anahtarlarını verir bize; böylesine bir kilit yüzyıldır o yüzyıl Avrupada. Aydınlanma hareketini - gecikerek de olsa - yaşayan bir toplumun insanları olarak, o yüzyıl, en başta bizler için öğretici olsa gerek.Okuyunuz göreceksiniz...