Homo Deus: Yarının Kısa Bir Tarihi

Hem işlediği konular, hem bu konulara getirdiği ilginç yorumlar, hem de okuyucuyu son satırına kadar soluksuz bir şekilde bağlaması anlamında son yıllarda yazılmış en iyi kitaplardan biri.

Harari kitabını üç bölüme ayırmış:

Birinci Kısım'da -bir önceki kitabı Sapiens'de derinlemesine incelediği- insanın dünyayı fethetme sürecini değerlendiriyor. Bu bölümde, insanlarla (diğer) hayvanlar arasındaki farkın ne olduğunu ve insanın dünya üzerindeki egemenliğinin kaynağını sorguluyor.

İkinci Kısım'da insanın dünyayı nasıl (ve neden) anlamlandırdığını inceliyor.

Üçüncü Kısım'da insanın (son birkaç yüzyılda) kontrolü kaybetmekte olduğu sonucuna varıyor.

Kitap boyunca Harari, okuyucuyu üzerine uzun uzun düşünmeye ve tartışmaya teşvik eden kavramlarla tanıştırıyor. Bu kavramlarla geleceğe dönük bazı tahminler (estimations) yapıyor. Sonuçta ortaya bir miktar karamsar bir tablo çıkıyor. Ancak Harari kitabın son satırlarında şöyle diyor:

"Bu ihtimallerin bazıları hoşunuza gitmiyorsa, gerçekleşmesini önleyecek yeni fikirler üretmekte ve bunlara uygun davranmakta tamamen özgürsünüz."

Umut verici satırları, şu değerlendirme izliyor:

"Gelin görün ki, yeni fikirler üretmek ve bun(lar)a uygun davranmak hiç de kolay değildir, çünkü düşüncelerimiz ve davranışlarımız günümüz ideolojileri ve sosyal sistemleri tarafından sınırlanıyor. Bu kitap geleceğimiz hakkında daha yaratıcı düşünebilmemizi ve farklı davranabilmemizi sağlamak adına günümüz koşullarının köklerine iniyor. Tek bir nihai senaryo öngörerek ufkumuzu sınırlamak yerine genişletmeyi ve çok daha geniş bir seçenek yelpazesinden haberdar olmamızı amaçlıyor."

Homo Deus'u çok dikkatle okumama ve pek çok not almama rağmen, yakın zamanda tekrar okuyacağım. Sanırım ikinci okumamda da aynı sonuca varacağım:

Mükemmel bir kitap.

Hiçbir önermesine karşıt görüş üretemedim. Sapiens gibi Homo Deus da çok akıllıca yazılmış. Kitabın bence tek kusuru bir savı kuvvetlendirebilmek için fazla örnek verilmiş ve bu örnekler gereğinden fazla detaylandırılmış. Ancak genel olarak mükemmel bir kitap.
Din için tüm okuduklarıma rağmen Allah'tan ümit kesilmez diyorum :)