Homo Deus: Yarının Kısa Bir Tarihi

Hiçbir önermesine karşıt görüş üretemedim. Sapiens gibi Homo Deus da çok akıllıca yazılmış. Kitabın bence tek kusuru bir savı kuvvetlendirebilmek için fazla örnek verilmiş ve bu örnekler gereğinden fazla detaylandırılmış. Ancak genel olarak mükemmel bir kitap.
Din için tüm okuduklarıma rağmen Allah'tan ümit kesilmez diyorum :)

Homo Deus , Saphiens'den sonra İsrailli yazar Harari'nin ikinci kitabı. Türü itibari ile yine dili olabildiğince sade bir kitap. Tabi yine türü itibari ile aşina olmadığımız kavramların fazlaca olduğu da aşikar.
Harari kitabında da değindiği gibi insanlığın yanı Saphiens'in gelecekte ulaşacağı nokta hakkında kehanetlerde değil de tahminlerde bulunuyor. Her zerremize nüfuz eden teknolojinin hayatımıza nasıl yon verdiği , bizi nasıl ele geçirdiği ; düşünebilen ve düşündüğünü evirebilen tek hayvan olan insanın dünyayı hatta ötesini de başka bir boyuta çevirme noktasında ne kadar yol kat ettiğini konu ediniyor. Sorduğu sorular ve verdiği cevaplarla bizleri afallatiyor. Özellikle geçmişten bu yana geldiğimiz noktayı baz aldığımızda , gelecekte hedeflenen şeylerin gerçekleşebilme ihtimali dahi bizleri derinden düşündürüyor , gelisimimizin ne denli çılgınca boyutlarda seyrettiği su götürmez bir gerçek.

Hümanizm kavramı kitapta enine boyuna irdeleniyor, eskiden ilahi güce inanan insanın simdi özgür iradenin savunucusu olduğunu gelecekte de gelişen teknoloji ile hümanizmin birlikte ele alınacağı bir yaklaşımın başrolü oynayacağını öngörüyor.

Kullandığı bilimsel veriler , bilimsel açıklamalar , teoriler bize bazı şeyleri gerçekten dusunduyor. ( yanlış anlasilmasin inancım noktasında en ufak tereddutum yok ) . Ama sorgulanması gereken bunca şeyi sadece seyretmememjz , elimizi taşın altına koymamiz gerekiyor.

Günümüz kapitalist sistemine, liberalizme , geçmişte (simdi kısmen) büyük bir kesmi kanatları altına alan komünizme ve öğretilerine , insanlığın geldiği nokta temelinde açıklamalar getiriyor.

İnsanlık ölümsüzlüğü ve sonsuz mutluluğu istiyor. Bu doğrultuda çalışmalar yapıyor. Önümüzdeki yüzyıl saphiensin gelebileceği bu noktanın umudunu taşıyor. Tanri -insan olabilme umudu hala saphiensi heyecanlandiyor.

Acaba bizleri önümüzdeki zaman diliminde algoritmalar mi yönetecek ? Yerimizi robotlar mi olacak ? Kim bilir belki de George Orwell'in 1984'unu yaşarız !

Kitap oldukça kaotik ve tekrarlayıcıydı; Kitabın çoğu bölümünde hangi amaca hizmet etttiğini anlayamadığım gibi birçok basit gerçekleri oldukca demogojik bir şekilde anlattığının farkına vardım. Özgür irade humanizm gibi bir çok düşünceyi fazlasıyla tekrar etsede asıl anlatmak istediğinin ne olduğunu bildigini sanmıyorum kendisi de anlamış olsun. O kadar çok konudan konuya atlamış ki tam; aha burda yanıldın, yada şurda bu doğru ama aslında şöyle olması gerekiyor diye bekleyip daha sonra ne diyeceğini beklerken tamamen ayrı bir konuya hoplamış.anlattıklarının çoğu yanlış demiyecegim ama o kadar başka bir dünyada yaşıyor ki hangi gezegenden geldigini tam anlayamadim. ortaçağdaki davranışları işleyişi ,tanrı yada dini inançları tenkit ederken yarım bıraktığı bir şey var evet şimdi teknolojik olarak gelişmiş olabiliriz ama yine esiriz yine esiriz sisteme ,sadece ismi ve şekli değişmiş.
Kimi istersek onu seçiyoruz diyor,dünyanın neresinde gerçekleşiyor bu bilemeyecegim bildiğim tek şey dünyaya hükmeden bir kac pisliğin kimi isterse onu seçtiği devlet başkanı olarak. Terör dedikleri şeyin de o pisliklerin elinden geçtiğini biliyoruz ayrıca humanizm pek işe yaramayan bir düşünce şimdiki zamanda.
Aslında denecek çok şey var ama ve karşı çıktığım çok şey var söylediklerinde fazlasıyla fiyonklu bir kurdeleyle önümüze sürdüğü bu paket görünüş olarak çok güzel olsada içinde sadece sistemin b..ku olarak görüyorum.
Yanlış anlaşılmasın çok doğru şeylerde yazmış ama biraz ilerde anlattığı bir durumda o doğruyu alıp götürüyor. Cımbızla alıp getirdiği bazı fikirler düşünceler var ki çok yerde diyorsun ki abi bu söylediğin şey yarım kalmış orda demek istediği şey başka.
Belliki çok araştırma yapmış çok şey anlatmış bir çok okur beğense de bana hitap etmedi.
Ayrıca şunu da yazayım çok kötümser değilim güzel şeylerde var dünya yinede yaşanacak yer iyi insanlarda var ölümsüzlük yada robot bebekler olmasa da olur. Yaşadığımız kadar yaşayalım ama mutlu anlarımız olsun. İyi okumalar hepinize

Farklı bir bakış açısı oluşturması açısından beğendim.

Liberalizm ve hümanizme uzun uzun değiniyor. Son olarak da yeni bir din olarak dataizm fikrini ortaya atıyor. Kitapta yazılanlar gerçekten çok mantıklı, okuyup da itiraz edeceğeniz yer yok gibi. İnsanlığın nereye gittiğini günümüzdeki gidişata bakarak tahmin etmeye çalışıyor ve bu konuda baya başarılı.

Hem işlediği konular, hem bu konulara getirdiği ilginç yorumlar, hem de okuyucuyu son satırına kadar soluksuz bir şekilde bağlaması anlamında son yıllarda yazılmış en iyi kitaplardan biri.

Harari kitabını üç bölüme ayırmış:

Birinci Kısım'da -bir önceki kitabı Sapiens'de derinlemesine incelediği- insanın dünyayı fethetme sürecini değerlendiriyor. Bu bölümde, insanlarla (diğer) hayvanlar arasındaki farkın ne olduğunu ve insanın dünya üzerindeki egemenliğinin kaynağını sorguluyor.

İkinci Kısım'da insanın dünyayı nasıl (ve neden) anlamlandırdığını inceliyor.

Üçüncü Kısım'da insanın (son birkaç yüzyılda) kontrolü kaybetmekte olduğu sonucuna varıyor.

Kitap boyunca Harari, okuyucuyu üzerine uzun uzun düşünmeye ve tartışmaya teşvik eden kavramlarla tanıştırıyor. Bu kavramlarla geleceğe dönük bazı tahminler (estimations) yapıyor. Sonuçta ortaya bir miktar karamsar bir tablo çıkıyor. Ancak Harari kitabın son satırlarında şöyle diyor:

"Bu ihtimallerin bazıları hoşunuza gitmiyorsa, gerçekleşmesini önleyecek yeni fikirler üretmekte ve bunlara uygun davranmakta tamamen özgürsünüz."

Umut verici satırları, şu değerlendirme izliyor:

"Gelin görün ki, yeni fikirler üretmek ve bun(lar)a uygun davranmak hiç de kolay değildir, çünkü düşüncelerimiz ve davranışlarımız günümüz ideolojileri ve sosyal sistemleri tarafından sınırlanıyor. Bu kitap geleceğimiz hakkında daha yaratıcı düşünebilmemizi ve farklı davranabilmemizi sağlamak adına günümüz koşullarının köklerine iniyor. Tek bir nihai senaryo öngörerek ufkumuzu sınırlamak yerine genişletmeyi ve çok daha geniş bir seçenek yelpazesinden haberdar olmamızı amaçlıyor."

Homo Deus'u çok dikkatle okumama ve pek çok not almama rağmen, yakın zamanda tekrar okuyacağım. Sanırım ikinci okumamda da aynı sonuca varacağım:

Mükemmel bir kitap.

Yuval Noah Harari günümüzün en popüler yazarlarından. Geçmişten, günümüze ve geleceğe hızlı bir akış sağlıyor; her konudan ve akımdan ufak ufak bahsediyor. Tam hiçbir şeyi detaylı okumaya sabrı olmayan, hızlı tüketimi seven günümüz insanına göre. Kitap hem samimi; sizi hep gözünüzün önünde olan şeylere farklı bir bakış açısı getirmeye, düşünmeye teşvik ediyor, hem de çok yapay; ticari kaygılar, popüler kültürün hızlı bir soğuk mezesi olduğu sık sık hissediliyor. İlk defa bir yazar için tereddütte kalıyorum, takdir diğer okuyucularındır.

Yakın tarihten günümüze uzanan ideoloji ve sosyal sistemleri ele alarak ölümsüzlük, mutluluk, tanrısallık peşinde koşan Homo sapiens'in Homo deus'a dönüşme arzusunun sonucunda üç farklı senaryo öngörüyor Harari.
Kitabın dili oldukça akıcı ve anlaşılabilir. Bununla birlikte, Harari'nin insanı; organik bir robotmuşçasına ele alması dolayısıyla insan psikolojisini biraz es geçmesi bende olumsuz bir etki bırakmadı değil. İnsana daha bütüncül yaklaşıp olası senaryoları daha fazla değişkenle oluşturmak oluşturduğu ihtimalleri daha da çoğaltabilirdi diye düşünüyorum. Fakat insana yeni bir bakış açısı, çeşitli fikir vermesinden ötürü sevmedim de değil.

Güncel gelişmeleri takip ediyorsanız kitabın söylediği yeni , farklı bir şey yok sizin için.