Çok partili yaşama geçişi, partisindeki tüm muhalefete rağmen, sağlayan İnönü, bir politikacı değil bir devlet adamıdır. 1960, 1971 kritik dönemlerinde daima demokrasiye bir an önce dönülmesine, 1962 ve 1963'te demokrasinin sarsılmamasına, kan akmamasına çaba göstermiş olan İnönü 14 Mayıs 1950 seçimlerinden sonra Demokrat Partinin seçimi kazanması üzerine bu mağlubiyet benim en büyük zaferimdir demiştir. 1946 seçimlerinden sonra seçim kanunu değiştirmiş, modern bir seçim kanunu yürürlüğe sokmuştur. Şartlar tamam olunca ihtilal haktır sözünü o söylemiştir ancak ondan önce Abraham Lincoln bunu en kutsal hak olarak tanımlamış, devrimler olmuştur. Sizi ben bile kurtaramam yine aynı konuşmasında geçer ancak öncesinde demokratik rejimin baskı rejimine döndürülmemesi gerektiğini söylemiştir. yine aynı konuşmada geçen ve ne yazık ki dillendirilmeyen br başka husus da onun ihtilali pek tehlikeli ve ciddi bir ameliyat olarak görmesi, ertesinde çok büyük karışıklıkşarın yaşanabileceğidir. bu kuşkusuz çok önemli bir uyarı idi. Hülasa İnönü hem baskıcı iktidara hem cuntaya uyarılarda bulundu, seçim tarihinin açıklamak kaydıyla menderesi destekleyeceğini söyledi. Keşke o dönem erken seçime gidilseydi de idamlar olmasaydı, demokrasi kesintiye uğramasaydı. Seçimlere gidilmesini sadece İnönü değil mesela Prof.Dr. Ali Fuad BAŞGİL de söylemişti, yine parti içinde süreçten ciddi sıkıntı duyan sait Yırcalı Şemi Ergin gibi duyarlı insanlar vardı. Keşke 60,71,80,93,95 te yaşanan olaylar olmasaydı. Demokrasi sen ne kadar önemlisin...

okuyanı oldukça hislendiren bu kısa romanda ne çok ders varmış: 1) hiç bir şey olmasa da çoğu şey göründüğü gibi değildir, 2) önyargılı olmamak gerekir, meseleleri irdelemek kuşku duymak gerek, insan denen varlığa kayıtsız şartsız teslim olmamak gerek, 3)" tüm memleket bize düşman" diyenden korkmak gerek :) 4) ve memuriyet hayatına girecekler, çok fazla gayretli, çalışkan olmayın, zamanla performansınızı arttırın, kendinizin olmayan işleri yapmayın, bu konuda dik duruş gösterin yoksa vay halinize...

insan ne ile yaşar, insana ne kadar toprak gerek, bir işe başlamak için en iyi zaman hangisi, en önemli işimiz hangisi, bu işte kimi dinlemeliyiz sorularını ve çok güzel cevaplarını içinde barındıran hikayeler sunan anlaşılması kolay, dili rahat ve akıcı hikayelerden oluşan bu kitapta özellikle efendi ve uşak hikayesi hoşuma gitti tavsiye ederim.

Ulu önder, ebedi şefin başarılarla kahramanlıklarla zorluklarla dolu yaşamını, askeri hayatını, osmanlı imparatorluğunun savaş öncesi, savaşa sürüklenişi, makam sahiplerinin ihanetleri ve sonrası ile bu enkaz üzerine kurulan cumhuriyetin doğması, muasır medeniyet yolunda yapılan inkılaplar, çok parti denemeleri, isyanlar, kurtuluş savaşının önde gelen kahramanları ve silah arkadaşları ile meydana gelen anlaşmazlıklar, izmir suikastı, ittihat ve terakki fırkası davası, görüşleri, uluslararası politikası ve burada değinemediğim bir çok önemli konuyu ustalıkla anlatmaktadır, oldukça faydalı ve aydınlatıcıdır.