Gülün Adı

Gülün Adı, tarihsel ve polisiye olarak nitelendirebileceğimiz bir roman. Orta çağ kilisesinin içindeki çekişmelere ışık tutuyor kitap ve gerçekçi bilgilerle okuyucusunu aydınlatıyor. O döneme damga vurmuş hristiyan tarikatlarının bir kısmı hakkında fikir sahibi olmamızı sağlıyor yazar. Kitapta olaylar günün belli kısımlarına bölünerek aydınlatıyor. Tan sökümü, öğle, sabah, ikindi gibi. Peki ne anlatıyor Gülün adı bizlere? İtalya'da bulunan büyük bir kilisede işlenmeye başlayan cinayetleri soruşturması için çağrılan William ve çömezi Adso'nun bu cinayetleri aydınlatmak için yaptıkları çıkarımlar, hikayenin işlendiği temel bölümler olsa da yan süreçlerde okuyucunun ilgisini çekebilecek olan konularda işleniyor. Gülmek günah mıydı, Hz.İsa gülmüş müydü ya da İsa yoksul muydu değil miydi, kilise zengin bir bütünlük mü taşımalıydı yoksa yoksul bir yaşam mı sürmeliydi? Ekseriyetle bu sorular soruluyor kitapta ve o zamanki hristiyan topluluğun hangi tartışmalar üzerine yoğunlaştığını görebiliyoruz. Salt İsa'nın yoksulluğunu savunan Fransisken gibi tarikatlar ile İsa'nın mal varlığı olduğunu söyleyen Papa arasında ciddi bir muharebe var. Papa'nın bu düşünceye karşı çıkmasının nedeni de otoritesinin sarsılacak olması zira zengin kilise halk tarafından yozlaşmış olarak görülecek; böylece kiliseye olan güven ve ona karşı duyulan korku ciddi ölçüde zayıflayacaktır. Okuyucu orta çağı kilisenin içinden yaşıyor bu kitapla.


Karakterlerimize gelirsek kitap, William'ın çömezi Adso'nun ağzından anlatıyor. William rahip olmasına rağmen orta çağ koşullarına göre gayet aydın bir insan ama yoğun bilgisi nedeniyle bir hayli güveniyor kendisine ve bu da kibir yaratıyor; fakat üstadının olumsuz olarak nitelendirilebilecek tek tarafı da bu. İbn-i Sina o şu bu ayırt etmeden okuyor adam.
Adso ise iyi ruhlu ve tanrıdan korkan bir rahip olmasına rağmen bir rahibin işlememesi gereken bir suçu işliyor ama onu kitapta okumanız kanaatimce en doğrusu.

Ağır ve uzun tasvirleri nedeniyle okuyuşun zor olduğu bir kitap ama kitap okurum ben diyen ve az da merakı olan biri, bu şahane eseri okumalı zira bir bilgi kaynağı Gülün Adı; herhangi bir yığılma yaşanmadan.

Son olarak unutmadan kitabın bir filmininde yapıldığı ve Sean Connery'nin başrolünde oynadığını belirteyim, film de gayet başarılı.

Anılmasın tüm öteki mucizeler,susulsun,
gökyüzüne egemen oldu gökyüzü,
biricik mucizedir bu.
Yeryüzü yukarıda,aşağıda gökyüzü,
önemsenmelidir bu,
biricik mucize,tüm ötekiler üstünde.