Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş

José Saramago'nun külliyatından eşsiz bir parça. İnsanoğlunun aklının bir köşesinde yer edinmiş "ölümsüzlük" olgusunu işlemiş Saramago. Bir sabah uyaniyorsun ve ölümün ülkeyi terk ettiğini görüyorsun. Ölüm artık yoktur. Varın siz düşün hep amaçlanan ölümsüzlük olgusunun getirilerini. İronik bir şekilde anlatmış Saramago eserinde bunları. Mafyanın , devletin , devletin kurumlarının nasıl bir arayış içerisine girdiğini , toplumun çökme noktasına geldiğini gözler önüne seriyor. Ölüm de güzeldir , tıpkı yaşamak gibi. Geldiği gibi gitmesini de bilmeli dedirtiyor insana.

Kitap genel itibariyle durağan şekilde seyrediyor. İki bölüme ayırabiliriz. Okurken başlarda ben de bu da tıpkı Körlük, Görmek kitaplarında olduğu gibi toplumun tümünü sarsan bir kavram anlatilagelmis diye düşünürken ikinci bölüm çok farklı bir hüviyete bürüdü kitabı. Ölüm başrole geçti bu kez. Olumsuzluğu bulmuşken tekrardan ölümler baskın yaptı şehire bu kez de aksi yönde bir keşmekeş yaşanmaya başladı. Ölüm, kitabın son bölümlerinde karakter haline getirilip kendisinden bekleneni canlı , kanlı yapmaya başladı. Ve kitabın sonu da tıpkı arkasında yazdığı gibi bitti. Ertesi gün kimse ölmedi.

Saramago'nun üslubu diğer yazarlara nazaran daha farklı. Kara mizah tam da ona göre. Çok uzun cümleler , paragraflar , nokta değil de çokça virgül kullanması da ona has bir özellik.