Tanrı Yanılgısı

Dawkins'in bilimsel kitaplarının büyük bir hayranıyım. Ama bu kitap beni hayal kırıklığına uğrattı. Neden?

Belki de en önemli kusuru son 30 - 40 yılda zenginleşmiş din felsefesi literatürüne gözünü kapatmış olması. Tanrı'nın varlığının sözde delillerini incelerken daha geniş bir bakış açısına sahip olmalıydı. Ama olmamış, daha doğrusu olamamış. Argümanların pek çoğunu eleştirirken bir din felsefecisinin onu küçümsemesine neden olacak bir üslup kullanmış.

İkincisi dini anekdotlarla ve kutsal kitap pasajlarıyla eleştirmeye gereğinden fazla önem vermiş olması. Çoğu çağdaş Hristiyan -her ne kadar bu yorum bana gülünç gelse de- İncil'in "pedagojik" bir tarafı olduğunu düşünür. Tanrı bronz çağının cahil insanına anlayabileceği dilden seslenmiştir ve bizim bu seslenişi modern kültürümüzle - bilimimizle zenginleştirmemiz gerekir. Kutsal kitapların "özünü" yakalamamız gerekir. Bu yorumu benimsemiş herhangi bir Hristiyan için İncil'in "gerçek anlamıyla" eleştirilmesi hiçbir anlam ifade etmez. Bu yorumun tutarlı olduğunu elbette söylemiyorum, sadece Dawkins'in bunu yaparak yel değirmenine saldıran Don Kişot'a benzediğini düşünüyorum.

Öte yandan Ateizm'in tarihsel gelişiminin yüzyıllar sonra hatıralanacak bir halkası Tanrı Yanılgısı. Din tartışmalarına az çok merakı olan birinin kitaplığında kesinlikle bulunmalı. Savunduğu görüş ne olursa olsun.