Hazar Sözlüğü, VI ve IX. yüzyıllar arasında, Transilvanyanın ötelerinde bir halka, Hazarlara dair düşsel bir romandır. Hazarların IX. yüzyıldaki din değiştirmelerini anlatıyorsa da bununla kalmıyor. Tartışma XVII. yüzyıla sıçrıyor ve 1982de yeniden alevleniyor ve İstanbulda son buluyor (şimdilik). Bu sözlük-roman, üç büyük dine göre düzenlenmiş üç sözlükten oluşmakta.
Geçmişle gelecek arasında gidip gelen maddeleri, üç günahkar bilgeyi, zehirli mürekkeple basılmış bir kitabı, düş avcılarını, ölümü ve daha birçok şeyi anlatıyor. Hazar Sözlüğü, sözlük görünümünde, bir macera romanı, bir öykü derlemesi, bir Kabala yapıtı, kayıp bir dinin incelemesi, fantastik bir anlatıdır.
Hazar Sözlüğü bin yıllık eski bir hikayeyi anlatsa da XXI. yüzyılın ilk romanı olarak kabul edilmektedir.
Hazar Sözlüğü, VI ve IX. yüzyıllar arasında, Transilvanyanın ötelerinde bir halka, Hazarlara dair düşsel bir romandır. Hazarların IX. yüzyıldaki din değiştirmelerini anlatıyorsa da bununla kalmıyor. Tartışma XVII. yüzyıla sıçrıyor ve 1982de yeniden alevleniyor ve İstanbulda son buluyor (şimdilik). Bu sözlük-roman, üç büyük dine göre düzenlenmiş üç sözlükten oluşmakta.
Geçmişle gelecek arasında gidip gelen maddeleri, üç günahkar bilgeyi, zehirli mürekkeple basılmış bir kitabı, düş avcılarını, ölümü ve daha birçok şeyi anlatıyor. Hazar Sözlüğü, sözlük görünümünde, bir macera romanı, bir öykü derlemesi, bir Kabala yapıtı, kayıp bir dinin incelemesi, fantastik bir anlatıdır.
Hazar Sözlüğü bin yıllık eski bir hikayeyi anlatsa da XXI. yüzyılın ilk romanı olarak kabul edilmektedir.
İki, belki de üç veya dört kez okunması gereken bir kitap.
İlki, birbirinden kopuk ve bağımsız gibi görünen müthiş keyifli ve fantastik öykülerin lezzetini almak için. Marquez, Borges ya da Calvino öykülerindekine benzer, yaratıcı, fantastik, sürükleyici öykülerin keyfi bu.
İkincisi, öyküleri, kişileri, tarihsel kronolojiyi ve kitabın kurgusunu daha iyi kavrayabilmek için. Kitap bir sözlük (ya da ansiklopedi) gibi oluşturulduğu, dahası, üç semavi dinin bakış açısından- üç değişik perspektifle düzenlendiği için kitapta yer alan muhtelif anlatımları birleştirmek gerekiyor.
Üçüncüsü, (dördüncüsü, beşincisi, ...) daha önceki okumalarda bile gözden kaçmış olabilecek ayrıntıları yeniden keşfedip belki de yazarın kurgusunu bile aşarak yepyeni bir kurgu oluşturmak için.
Bu nedenledir ki, yazar kitabına bir de "kullanım kılavuzu" eklemiş. Bu kılavuzda şöyle diyor: "Okuyucu böylece bu kitabı nasıl hoşuna gidiyorsa öyle kullanabilecektir. Kimileri herhangi bir sözlükteki gibi bir kelime ya da bir ad arayacaklar, kimileriyse bu kitabı herhangi bir kitap gibi, başından sonuna bir çırpıda, Hazar sorunu, belli başlı kişileri, bu konuyla ilgili hedefler ve olaylar üstüne yuvarlak bir görüşe sahip olmak için okuyacaklardır."
Çevirisini, baskısını, dizgisini de dikkate alarak bu kitaba 9/10 verdim. 10/10 vermememin nedeni, kitabı sadece bir kez okumuş olmamdan kaynaklanıyor.
340 sayfa