Lehistan`da Bir Osmanlı Sultanı IV. Mehmed`in Kamaniçe-Hotin Seferleri ve Bir Masraf Defteri

Bu kitabın yazılış macerası, Prof. Halime Dr. Doğrunun Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bir masraf defterinin dikkatini çekmesiyle başladı. Defter, IV. Mehmedin Hotin seferi sırasında kışladığı Hacıoğlupazarındaki menzil sarayında yapılan harcamalara aitti ve Kasım 1673-Nisan 1674 tarihleri arasında geçirilen 172 güne ait harcamalar buraya tek tek yazılmıştı. IV. Mehmedin, önce Kamaniçeye ardından da Hotine yaptığı seferler farklı anlamlarla yüklüydü. Padişah her iki sefere de annesi Turhan Sultanla, kız kardeşleri Gevherhan ve Beyhan Sultanları, Haseki Gülnuş Sultanı ve Şehzade Mustafayı götürmüştü. Hatta Kamaniçe seferinde fethedilen irili ufaklı kalelere saray kadınlarının adını vererek onların anısını yaşatmak istemişti. IV. Mehmed Edirneden Hotin seferi için hareket ettiği sırada Haseki Gülnuş Sultan hamileydi ve Osmanlı tarihinde ilk kez hamile bir haseki sefere katılıyordu. Menzillerde gösterilen ihtimama rağmen, kış bastırınca hasekinin çadırda doğum yapması sakıncalı bulunmuş, Gülnuş Sultanın bir an önce kışlık saray olarak düzenlenen Hacıoğlupazarı menziline dönmesine karar verilmişti. III. Ahmed işte burada doğdu ve birkaç gün sonra ramazan bayramı başlayınca kutlamalar doğum şenliklerine karıştı. Saray kadınlarının harem dışındaki faaliyetlerinde, IV. Mehmedin annesi Ukrayna kökenli Turhan Sultanın rolü çok önemliydi. Lehistan seferlerini fırsat bilip ailesinin genç hanımlarıyla birlikte doğduğu toprakları ziyaret edip hasret gidermiş, oğluyla birlikte imparatorluğun çeşitli yerlerinde de bulunmuştu. Prof. Doğrunun arşivde bulduğu menzil sarayına ait masraf defteri, harcamaların yazıldığı bir defter olmaktan çok, gündelik yaşam, sarayın döşenmesi ve saray mutfağı hakkında verdiği bilgiler açısından önem taşıyor. Prof. Dr. Halime Doğru Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesidir.

Bu kitabın yazılış macerası, Prof. Halime Dr. Doğrunun Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bir masraf defterinin dikkatini çekmesiyle başladı. Defter, IV. Mehmedin Hotin seferi sırasında kışladığı Hacıoğlupazarındaki menzil sarayında yapılan harcamalara aitti ve Kasım 1673-Nisan 1674 tarihleri arasında geçirilen 172 güne ait harcamalar buraya tek tek yazılmıştı. IV. Mehmedin, önce Kamaniçeye ardından da Hotine yaptığı seferler farklı anlamlarla yüklüydü. Padişah her iki sefere de annesi Turhan Sultanla, kız kardeşleri Gevherhan ve Beyhan Sultanları, Haseki Gülnuş Sultanı ve Şehzade Mustafayı götürmüştü. Hatta Kamaniçe seferinde fethedilen irili ufaklı kalelere saray kadınlarının adını vererek onların anısını yaşatmak istemişti. IV. Mehmed Edirneden Hotin seferi için hareket ettiği sırada Haseki Gülnuş Sultan hamileydi ve Osmanlı tarihinde ilk kez hamile bir haseki sefere katılıyordu. Menzillerde gösterilen ihtimama rağmen, kış bastırınca hasekinin çadırda doğum yapması sakıncalı bulunmuş, Gülnuş Sultanın bir an önce kışlık saray olarak düzenlenen Hacıoğlupazarı menziline dönmesine karar verilmişti. III. Ahmed işte burada doğdu ve birkaç gün sonra ramazan bayramı başlayınca kutlamalar doğum şenliklerine karıştı. Saray kadınlarının harem dışındaki faaliyetlerinde, IV. Mehmedin annesi Ukrayna kökenli Turhan Sultanın rolü çok önemliydi. Lehistan seferlerini fırsat bilip ailesinin genç hanımlarıyla birlikte doğduğu toprakları ziyaret edip hasret gidermiş, oğluyla birlikte imparatorluğun... tümünü göster