Sermet Muhtar Alus 1887-1952 Bir İstanbul Bilgesi

Sermet Muhtar Alus (1887-1952) bir İstanbul yazarıdır. Osmanlı saltanatının son demlerinden Cumhuriyet Türkiyesine geçişte yaşanan ikili yapıyı en ince ayrıntılarıyla eleştirel ve mizahi bir üslupla resmeder. Romanları, hikâyeleri, piyesleri, anı ve sohbet yazıları sadece edebi açıdan değil, sosyal tarih araştırmaları açısından da son derece önemlidir. İstanbulun Büyük Evladı olarak ün kazanan yazarda, gördüklerini, duyduklarını ve yaşadıklarını canlı bir dille tasvir eden bir geçmiş zamanbilgesinin tavrı vardır. Şehri ve insanlarını anlatırken, geleneksel meddah tarzı anlatımın imkânlarını Batılı çizgiyle birleştirmeyi başarabilmiş bir yazardır. İstanbulun Arap Abdullah, Karakaşyan Kardeşler, Asalı Molla, İdmancı Faik Bey gibi tarihi kişilikleriyle; Belvü Gazinosu, Fataki Eczanesi, Eşya-yı Ayniye Gümrüğü, Angurya Çiftliği gibi mekânları Sermet Muhtarın kurguya dayalı metinlerine kaynaklık ettiği gibi, yazarın kıvrak kalemiyle ansiklopedi maddeleri arasına da girmişlerdir. Sermet Muhtarın ansiklopedici yönü Reşat Ekrem Koçu için İstanbul Ansiklopedisi ne yazmış olduğu 135 maddede ortaya çıkar. Gazete sayfalarında fotoğrafını gördüğü güzel bir kadın hırsız hakkında Hey gözünü sevdiğimin zenginliği, hırsızı bile güzel oluyor... şeklinde yorum yapacak kadar nüktedan bir üslûba sahip olan, iğne deliğinden Hindistanı gören, İstanbulun zengin gece âlemlerini bütün ayrıntılarıyla bilen ve anlatan paşazade Sermet Muhtarın eserleri, bugün de olanca canlılığıyla okurun ilgisini çekecek özelliklere sahiptir. Meral Demiryürek, KKTC Lefke Avrupa Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi.

Sermet Muhtar Alus (1887-1952) bir İstanbul yazarıdır. Osmanlı saltanatının son demlerinden Cumhuriyet Türkiyesine geçişte yaşanan ikili yapıyı en ince ayrıntılarıyla eleştirel ve mizahi bir üslupla resmeder. Romanları, hikâyeleri, piyesleri, anı ve sohbet yazıları sadece edebi açıdan değil, sosyal tarih araştırmaları açısından da son derece önemlidir. İstanbulun Büyük Evladı olarak ün kazanan yazarda, gördüklerini, duyduklarını ve yaşadıklarını canlı bir dille tasvir eden bir geçmiş zamanbilgesinin tavrı vardır. Şehri ve insanlarını anlatırken, geleneksel meddah tarzı anlatımın imkânlarını Batılı çizgiyle birleştirmeyi başarabilmiş bir yazardır. İstanbulun Arap Abdullah, Karakaşyan Kardeşler, Asalı Molla, İdmancı Faik Bey gibi tarihi kişilikleriyle; Belvü Gazinosu, Fataki Eczanesi, Eşya-yı Ayniye Gümrüğü, Angurya Çiftliği gibi mekânları Sermet Muhtarın kurguya dayalı metinlerine kaynaklık ettiği gibi, yazarın kıvrak kalemiyle ansiklopedi maddeleri arasına da girmişlerdir. Sermet Muhtarın ansiklopedici yönü Reşat Ekrem Koçu için İstanbul Ansiklopedisi ne yazmış olduğu 135 maddede ortaya çıkar. Gazete sayfalarında fotoğrafını gördüğü güzel bir kadın hırsız hakkında Hey gözünü sevdiğimin zenginliği, hırsızı bile güzel oluyor... şeklinde yorum yapacak kadar nüktedan bir üslûba sahip olan, iğne deliğinden Hindistanı gören, İstanbulun zengin gece âlemlerini bütün ayrıntılarıyla bilen ve anlatan paşazade Sermet Muhtarın eserleri, bugün de olanca canlılığıyla okurun ilgisini çekecek... tümünü göster