Efsanedir.Okuyun..Yaşar Kemal'in bütün kitaplarını okuyalım.
Ağalık sistemine , düzene eleştiri niteliğinde nefis bir hikaye..
Yıllar önce okudum İnce Memed'i. 2. cildine geçmeden bir kez daha okumaya karar verdim, iyi ki tekrar okumuşum. Yoksa Yaşar Kemal'in sizi kitabın içine çeken tasvirleri, ocakta pişen ekmeğin, yemeğin kokusu, insanların fiziksel ve ruh hali yitip gidecekmiş hafızamdan.
Kitabı okuyup da Memed’in ayaklarını talayan o çakırdikenliği, sığındığı dağları ve suyun gözünün kaynayışını, resmedemeyen veya aklına bir şey yerleştiğinde Memed’in gözlerinde parlayan o ışığı göremeyen var mıdır?
Sosyal eşitsizlik, korku, zulüm, açlık, yokluk, umut ve en önemlisi tüm haliyle insan ancak böle güzel anlatılabilir ve doğanın tüm renkleri ancak böyle bir araya gelebilirdi.
Ağalık düzenine köyün içinden tek başkaldırabilen insan, Yaşar Kemal’in tabiriyle mecbur insan, zayıf çelimsiz ufak tefek bir delikanlı; ama olabildiğince cesur, olabildiğince iyi yürekli… Ne olursa olsun masumun canını almamaya yeminli, fakirin dostu, umudu İnce Memed.
Dikkatimi çeken bir unsur da yazarın diğer kitaplarında da değindiği bazı noktalara atıfta bulunması, mesela Ağıtlar kitabında da bahsedilen Kozanoğlu Olayına atıfta bulunarak ağıtını paylaşması, türkülere yer vermesi, Üç Anadolu Efsanesi kitabında da yer alan Köroğlu’nun dağa çıkış sürecinden kısaca bahsetmesini keyifle okudum.
Üzüldüğüm nokta ise Türk Edebiyatının başyapıtları arasında olan, ana karakteri hemen herkesçe bilinen, adına türküler söylenen bu eserin sıralamada bu denli geride olması.
Efsane kitaba sonunda başlamış biri olarak, çok sürükleyici, bazı zamanlar çok iç karartıcı bazı zamanlar sevindirici olayların olduğu ve sizi direk etkisi altına alan bir kitap olduğunu belirtebilirim. 2'den aynı hızla devam edeceğim.
Bir insan niye dağa çıkar da eşkiya olur ?
Bir halk neden umudunu devlete değil de dağdaki eşkiyaya bağlar ?
Bir devlet dağa çıkanla başedemeyince hangi yöntemlere başvurur ?
Egemen güçler, halkın dağa çıkanı desteklediğini hissedince o halkın başına ne gelir?
Bir halk kabullenmek yerine isyan edip hakkını aramak varken neden susar ?
Bütün bu soruların cevaplarını bulabileceğiniz bir roman. Seriyi okuyup bitirince de, bu kadar yıl sonra çok fazla bir şey de değişmemiş dedirtiyor.
Betimlemeler bu kadar uzun ve yorucu olmasaydı, mükemmel kelimesi az bile kalacaktı bu kitaba. Bu eleştirisiyle herkesçe kötülense de, buna rağmen kültürel bir değer, Çukurova'ya ve insanına bir ayna, bir şaheserdir İnce Mehmed.Okunmassa olmaz bir kitaptır.
Türk halkını bu kadar tanıyan bir başka yazar var mı acaba bilemedim. Halkın içinde yaşamış ve onları çok iyi anlayabilmiş. eşsiz bir yazar. Bugüne kadar okumuş olduğun en iyi Türk Romanı ve en iyi yazar Yaşar Kemal'dir. Tek bir boş cümle bile yok.
Tüm seri için değerlendirmedir.
“İnsan olmak başka iş, insanlık başka iş.” İnce Memed 2, S.32
Müthiş bir gözlem gücü, müthiş bir analiz. Gerçekten dev bir esermiş. Yaşar Kemal’in kaleminde sözlü edebiyatın gücü var. Betimlemenin derinliği bir yana adeta bir köy odasında capcanlı anlatılanı dinliyormuş etkisi bırakıyor. Öyle bir gözlem ve tasvir yeteneği ki musalla taşı olmayan bir köy camisinde cenazenin koç başı ve asma kabartmalı bir taşın –yani mis gibi antik kent kalıntısı- üzerine konulması gibi en ince detaylar bile satır arasında geçiyor. Ancak Anadolu’yu karış karış gezmiş biri bu kadar detaya hakim olabilirdi. Sıcakta gevşemiş Çukurova toprağının yumuşaklığı, su pürenlerinin kokusu, yağ yakılmış tarhana… İnsanın aklına saplanıp kalan nice tasvirler. Bir diğer etkileyici yanı ise insanları yargılamadan, tarafsızca olduğu gibi yansıtması. En aklı başında görünen bile şaşabiliyor, en nefret edilenin bile bir iyiliği dokunabiliyor. Yani hayatın kendisi gibi kimse tek renk değil. Hem coğrafyası hem insanıyla genç cumhuriyetin en net analizi denilebilir. Bir diğer hayret edilesi yanı ise bu büyük eserin yazarın ilk romanı olması. Nice kitaplardan sonra ulaşılabilecek bir seviyede başlamış yani. Kendi dilimizden kendi toprağımızdan çıkmasından gurur duyduğum bir eser. Okunmasının bir vakti varmış ve benim için doğru vakitmiş.