MJ FATMA

Eşler ve Kızlar, Gaskellın son romanı olup, aynı zamanda da baş eseri olarak kabul edilmiştir.On dokuzuncu yüzyıl İngilteresinin taşrasında geçen, birbirinden farklı ancak birlikte yaşayan iki ailenin yaşamını anlatan bu roman, keskin gözlemler ve sempatik karakter incelemeleriyle dolu.Her ne kadar son derece büyük bir ciddiyetle de dolu olsa, içindeki hakim tarz komedidir.İnsancıl ve ilerici görüşleriyle ünlenen Gaskell, 1820lerin sonlarını, dünyanın ve ailelerin değişmeye başladığı o günleri, inanılmaz bir açıklıkla ve bu açıklığı destekleyen bir üslupla anlatmıştır.

Eşler ve Kızlar, Gaskellın son romanı olup, aynı zamanda da baş eseri olarak kabul edilmiştir.On dokuzuncu yüzyıl İngilteresinin taşrasında geçen, birbirinden farklı ancak birlikte yaşayan iki ailenin yaşamını anlatan bu roman, keskin gözlemler ve se... tümünü göster

Ben, şu an yirmi bir yasında olan lise mezunu bir gencim. Soyadım Dolgorukiy diye bt- mim r. meşru babam Makar İvanov Dolgorukiy, Versilov ailesinin eski kölesiymiş. Aslında yoidan doğsam da: topfumun değer yargına göre babasızım ve soyum sopum he Dünyaya geliş hikâyem ise şöyle: Bundan •ıi iki yıi önce asıl babam derebeyi Versiiovvilâyetindeki çiftliğine geimiş. O sıralarda yirmi beş yaşındaymış. Öyle sanıyorum ki o zaman daha kişiliği tam oturmamış bir adammış. Çocukluğumdan beri beni hep şaşırtan.zaman bütün gefeceğim üzerinde büyük etkiler bırakan bu adamın, şimdi bile birçok şeyde benim için büsbütün çözülmemiş bir bitmece oluşu da meraka değer. Ama iyisi mi gelin de bunu daha sonra konuşalım; bu gibi şeyler öyle gelişigüzel anlatılamaz. Zaten bütün hatıra defterimi bu adam dolduracaktır.

******

Delikanlı yalnızlıktan ve dış dünyadan kopmaktan özel bir ruhsal kıvama ulaşan genç ve tipik bir Dostoyevski kahramanının hikâyesidir... Dostoyevskinin en büyük kitapları arasında hiç sayılmayan bu romanı ilginç yapan şey, tıpkı kahramanı gibi yazarının da bu sayfalarda büyük amaçlarla kendi akıl karışıklığı arasında bölünmüş gözükmesidir...Bütün bu karakterler, her ne kadar birbirinden farklı olsalar da, önemli bir ortaklığa sahiptir: Öncelikle, istisnasız her biri, yalnızdır -hayatı ve yaşadıkları çevreleri anladıkları için kendilerine yeten, kendi dünyalarına gömülü ve kendileriyle meşgul olarak yaşadıkları için başkalarına hep yabancı gözüyle bakan insanlardır. Onların gözünde diğer insanlar, ya kendilerini hükmü altına alma tehdidi taşıyan ya da kendilerine boyun eğecek yabancı birer güçtür sadece. Delikanlının genç Dolgorukiysi, bir Rothschild olma fikrini açıklayıp bu fikri gerçekleştirmek üzere yaptığı deneyleri anlatırken -bu deneyler ruhsal açıdan Raskolnikovunkilere çok benzer- onları yalnızlık ve güç kelimeleriyle nitelendirir. Tek başınalık, diğer insanlardan kopukluk, yalnızlık hali, insanlar arasındaki ilişkileri bir üstünlük/aşağılık mücadelesine dönüştürür.GEORG LUKÁCS

************

Dosteyvsi, insanın içi çatışkılarının, tinsel hesaplaşmanın romancısı olarak bilinir. Delikanlıdaysa kültür ve ideolojinin tindeki etkileriyle hesaplaşıp çağdaş insan olabilmenin kavgasını veriyor. İnsanlar belli bir kültür ve ideolojinin içine doğarlar, onunla koşullanırlar, ama böylece kurulan benlik, ilerleme alanında bir kuşatılmışlıktır. Oysa insan hep ilerlemek istiyor. İlerlemek, yükselmek, güçlenmek her insanın doğal ufku. Bu ufukta özgürleşebilek için kuşatılmışlığı kırmak gerek. İnsan erginliğin eşiğinde bu içi hesaplaşmayı yapmak zorunda. Bu bakımdan, delikanlı, her ulustan delikanlıların kimlik oluşturmasının kılavuzu. Bu önemli romanı Metin İlkinin Türkçesinden sunmakla gurur duyuyoruz.

************

Fyodor Mihayleviç Dostoyevski 30 Ekim 1821de doğdu. Orta sınıfa mensup bir ailenin çocuğuydu ve mutsuz bir çocukluk dönemi geçirdi; genç yaşta edebiyata yöneldi. delikanlı, Dostoyevskinin bütün büyük romanları gibi bir özgürlük savaşının öyküsüdür. Özgürlüğü parayla satın alma arzusundaki başkahraman Dolgurukiy, hayata biraz da ironiyle bakan, gittiği her yerde babasının olmadığını söyleyen biridir. Yaşadıkları onu yıldırmayacak, gün gelecek kölelik yaftasından yavaş yavaş sıyrılacak, Dostoyevskinin Delikanlısı olarak çıkacaktır karşımıza.
Ancak tükenmişsek artık, acı çekmek yetimizin sonuna değin acı çekmişsek ve yaşamın bütününü kor gibi yakan tek bir yara olarak duyumsuyorsak, eğer çaresizlik soluyorsak ve umutsuzluun ölümlerini, ölümşsek işte o zaman okumalıyız Dostoyevskiyi. Ancak tükenmişlikten ötürü yapayalnız kalmışsak ve yaşamafelce uğramışçasına bakıyorsak, o yaşamı artık vahşi, güzel acımasızlığıyla kavrayamıyorsak ve ondan artık hiçbir şey almak istemiyorsak, işte o zaman bu korkunç ve görkemli yazarın müziğine açığız demektir... Ancak o zaman onun korkutucu ve çoğu zaman da cehennemden farksız dünyasının olağanüstü anlamını yaşayabiliriz...

******

Ben, şu an yirmi bir yasında olan lise mezunu bir gencim. Soyadım Dolgorukiy diye bt- mim r. meşru babam Makar İvanov Dolgorukiy, Versilov ailesinin eski kölesiymiş. Aslında yoidan doğsam da: topfumun değer yargına göre babasızım ve soyum sopum ... tümünü göster

Hador Altınbaş bir Edain beyiydi ve Eldar tarafından çok sevilirdi. Ömrünün sonuna dek, ona Hithlumun Dor-lómin denen bölgesinde geniş topraklar veren Fingolfinin beyliği altında yaşadı. Kızı Glóredhel , Brethil İnsanlarının beyi olan Halmir oğlu Haldir ile evlendi; ve aynı düğünde, oğlu Uzun Galdor, Halmirin kızı Hareth ile evlendi.Galdor ile Harethin iki oğlu oldu: Húrin ile Huor. Húrin üç yaş büyüktü, ama boyca, akrabaları arasındaki diğer erkeklerden daha kısaydı; bu konuda annesinin halkına çekmişti, ama başka her konuda dedesi Hadora benziyordu, vücudu güçlü, mizacı ateşliydi. Ama onun içindeki ateş istikrarlı yanıyordu ve iradesi son derece sağlamdı. Kuzey İnsanları arasında, Noldor öğütlerini en iyi bilen oydu. Erkek kardeşi Huor uzun boyluydu; kendi oğlu Tuor dışında, Edain içindeki en uzun boylu kişiydi ve hızlı koşardı; ama yarış uzun ve zorluysa, eve ilk varan Húrin olurdu, çünkü o, yarışın sonunda da, başındaki kadar hızlı koşardı. İki kardeş birbirini çok severdi ve gençliklerinde birbirlerinden nadiren ayrıldılar.Húrin, Bëor Evinden Bregolasın oğlu Baragundun kızı Morwen ile evlendi; yani Morwen Tek-Elli Berenin yakın akrabasıydı. Morwen siyah saçlı ve uzun boyluydu, ve bakışlarındaki ışıltı, yüzündeki güzellik yüzünden insanlar ona Eledhwen, Elf-ışıltısı lakabını vermişti; ama mizacı sert ve gururluydu. Bëor Evinin hüzünleri Morwenin yüreğini kederlendirmişti; çünkü o, Bragollachın yıkılmasının ardından, Dorthoniondan Dor-lómine sürgün olarak gelmişti.Húrin ile Morwenin en büyük çocuklarının adı Túrindi ve Berenin Doriatha geldiği, Thingol kızı Tinuvieli bulduğu sene doğmuştu. Morwen Húrine bir de kız evlat verdi ve ona Urwen adını verdiler; ama kısa ömründe tanıyan herkes ona Lalaith, yani Kahkaha diyordu.Huor, Morwenin kuzeni Rian ile evlendi; Rian, Bregolas oğlu Belegundun kızıydı. Kör talih eseri bu günlerde doğmuştu, çünkü iyi yürekliydi ve ne av, ne de savaştan hoşlanırdı. Sevgisini doğadaki ağaçlara ve çiçeklere verirdi; şarkı söyler, şarkı bestelerdi. Huor ile evlenmesinin üzerinden yalnızca iki ay geçmişti ki, Huor kardeşi ile birlikte Nirnaeth Arnoediada gitti ve Rian onu bir daha görmedi.Ama şimdi hikâye, Húrin ile Huorun gençliğine dönüyor. Galdorun oğullarının, o günlerde Kuzey insanlarında âdet olduğu üzere, bir süre amcaları Haldirin üvey evlatları olarak Brethilde yaşadığı söylenir. O günlerde ülkelerinin kuzey sınırlarına saldırılar düzenleyen Orclara karşı, Brethil İnsanları ile birlikte sık sık savaşmaya gitmişlerdir; çünkü, yalnızca onyedi yaşında olan Húrin güçlüydü ve ondan küçük olan Huor, o halkın çoğu yetişkini kadar uzun boylu olmuştu.

Hador Altınbaş bir Edain beyiydi ve Eldar tarafından çok sevilirdi. Ömrünün sonuna dek, ona Hithlumun Dor-lómin denen bölgesinde geniş topraklar veren Fingolfinin beyliği altında yaşadı. Kızı Glóredhel , Brethil İnsanlarının beyi olan Halmir oğlu Hal... tümünü göster