ZeynepAlbayrak

Tezer Özlünün bu ilk romanı, yaşamın yalnızca başlangıcını oluşturmakla kalmayan, sürekli dönülen, belki de hiç çıkılamayan çocukluğu yansıtıyor. Yetişkinlerin, tıpkı çocukluğa olduğu gibi, farklılığa da aman vermeyen dünyasına karşı yazar anıların çıplak gerçekliğine sığınıyor. Tezer Özlü, Türk edebiyatının nostaljik prensesi. TADIMLIKİlkbaharla birlikte ılık havalar başladığında uzun yürüyüşlere çıkıyorum. Bazı günler Günk de olmuyor. Bulvardaki tramvay rayları sökülmeye, ağaçlar kesilmeye başlanıyor. Yollar genişletilecek. Toz, toprak ve çamurlar içindeki çukurlardan geçiyorum. Henüz yıkılmasına başlanmamış, havuzlu Saraçhane Parkından iniyor, Aksaraya doğru yürüyorum. Bulvarın sol kıyısında yükselen apartmanları seviyorum. (Geniş bir bulvarda oturabilme tutkum var. Evimizin önünde yol olmayışı beni üzüyor. Bulvarlarda oturabilenleri kıskanıyorum. Şimdilerde kimseyi ve hiçbir bulvarı, hiçbir evi kıskanmıyorum. Her yerde kalabilirim. Ama o bizim, önünü gecekonduların kapattığı evimizde bir gece bile oturamam. Hiç düşündünüz mü? Ölen bir insanı gerçekten bir kez daha görebilir misiniz? Ölen bir okula gidebilir misiniz? Ölen bir evde uyuyabilir misiniz? O yıllar öldü. O yılları bize öldürecek biçimde yaşattılar.) Yenikapıda henüz birkaç çayevi var. Sahil çakıl taşlarıyla dolu. Tren yolunun altından geçilince, odun depoları sahil boyunca dizili. Denize yakın bir yerde, taşlara oturuyorum. Önümde uzayan, gri mavi Marmara Denizine uzun süre bakıyorum. İçimdeki kıpırdanışları dinliyorum. Bir şeylere açılmak, bir yerlere koşmak, dünyayı kavramak istiyorum. Dünyanın bize yaşatılandan, öğretilenden daha başka olduğunu seziyorum. Oysa o yıllarda bu kaygılara çözüm getirecek hiçbir olgu yok. Yönetime karşı bir direniş başlamış. Soygundan, antidemokratik eylemlerden söz ediliyor... Ama yaygın olan yalnız varoluşçuluk. Marmaranın gri mavi boşluğuyla bağdaşan varoluşçuluk. Odun depolarının yanından, tren istasyonunun altından geçiyorum. Ayakkabılarımın altında taşınması güç çamurlar birikiyor. Eve dönmek istemiyorum. Kentin uğultuyla yaklaşan akşamında herhangi bir yerde olmak istiyorum. Ama kararan gökyüzüyle birlikte, evin sönük ışıklarına, gerilimli, rahatsız havasına dönmek zorundayım. Cumartesileri kabarık, kolalı jüponlar giyip, kentin yeni oluşan, daha zengin mahallelerindeki lokallere dans etmeye gidiyoruz. Buralarda küçük masa başlarında birkaç içki içerek oturuyoruz. Orkestrada ya da plaklarda günün moda şarkıları çalınıyor. Romantik İtalyan şarkılarını çok seviyoruz. Taşra düğünlerinin teneke havasını anımsatan, ama garip bir duyarlık var bu şarkılarda. Günk, hafta sonları bize gelmiyor. La lune es o es şarkılarıyla dans etmiyor. O hafta sonlarını da Dostoyevski, Turgenyef, ya da Çehovun dünyasında geçirmeyi yeğliyor. Oysa bizim artık sevgililerimiz var. Delikanlılar. Pantolonları, ayakkabıları şık, yeni yeni çıkan sakallarını tıraş eden, kokular süren, Avrupa kazaklar giyen sevgililerimiz var. Onlar çamur yığınları içinde değil, Nişantaş, Şişli, Topağacı gibi zengin semtlerde, büyük görkemli apartmanlarda oturuyorlar.

Tezer Özlünün bu ilk romanı, yaşamın yalnızca başlangıcını oluşturmakla kalmayan, sürekli dönülen, belki de hiç çıkılamayan çocukluğu yansıtıyor. Yetişkinlerin, tıpkı çocukluğa olduğu gibi, farklılığa da aman vermeyen dünyasına karşı yazar anıların ç... tümünü göster

Dönemin birçok sanatçısı gibi İspanya İç Savaşına da katılan HEMINGWAY, bu savaşı anlatan güçlü romanı Çanlar Kimin İçin Çalıyoru 1940ta yayımladı. Çok geçmeden sinemaya da uyarlanan roman, iç savaşa sürüklenen bir ülkenin, özgürlükleri için canlarını ortaya koyan insanlarını, onların arasında yer almış bir yazarın tanıklığıyla anlatıyor.

******

Yayımlandığı günden bu yana, bütün dünya dillerine çevrilen ve Nobel ödüllü yazar Hemingwayın başyapıtı sayılan Çanlar Kimin İçin Çalıyor?, yazarın da katıldığı İspanya İç Savaşının dramatik bir kesitini konu alır. Hemingwayin akıcı üslubu, karakter ve tiplerini betimleme ustalığı, bu yapıtında doruğundadır. Yenilginin kaçınılmaz olduğu bir savaşta bile umudun günübirlik olmadığı duygusuyla dolu olayrın bütününde kahramanları içtenlikle ve derin bir doğalllıkla işlerken yazar, çağının sözüne güvenilir tanıklarından olduğunu güçlü biçimde hissettirir. Çarpıcı boyutta trajik olaylarla zenginleşmiş İspanya İç Savaşı insanlık durumunun bütünlüklü bir kesiti, Çanlar Kimin İçin Çalıyor?, bu kesitin olağanüstü bir ustalıkla. betimlenmesidir. Dilimize birçok kez çevrilen yapıtın, aslına uygun çevirisini yayımlamak, Hemingwayin insana duyduğu sorumluluğun paylaşımı sayılmalıdır.

************

İspanyol iç Savaşına gönüllü olarak katılan Robert Jordan adında genç bir Amerikalı, Sierraların çam ormanlarıyla kaplı yüksek tepelerinde, Franconun ordusunun hatlarının gerisinde barınan bir gerilla çetesinin yardımıyla, faşistlere yapılacak bir saldırı öncesinde çok önemli bir köprüyü kundaklıyacaktır.
Çeteye geçirdiği üç gün içinde gerillaların dostluklarıyla, düşmanlıklarıyla , Cumhuriyete bağlılıklarıyla tanışır. Faşistlerin türlü işkencelerine uğramış olan Mariaya rastlar. Üç günde bu insanlar arasında ve Mariayla, bir insanın yetmiş yılda yaşıyabileceklerinin belki daha çoğun yaşar. Keşke bu üç günde yaşadıklarından öğrendiklerini yazabilseydi! bağlılığın, İnançın romanıdır Çanlar kimin İçin Çalıyor. Bu savaşı kazanmak zorundalar, çünkü Özgürlük, bir kez, bir yerde kazanırsa, dünyanın her yerinde kazanmış olacaktır. Burada yenik düşerse, dünyanın her yerinde yenik düşecektir.

************

Hiçbir insan bir Ada, kendi başına bir bütün değildir. Her insan Kıtanın bir parçası, ana toprağın bir bölümüdür. Deniz bir Toprak parçasını sürükleyip götürdüğü zaman kıta eksilir, küçülür. Herhangi bir insanın ölümü de benden bir şey eksiltir, çünkü ben insanlığın içindeyim. Onun için sen de sakın çanlar kimin için çalıyor diye sorma; senin için çalıyor.

************

İspanyada yaşanan acımasız bir iç savaş... Cumhuriyetçi-Faşist kavgasının yol açtığı yıkım... Oluk oluk akan insan kanı... Özel bir görevle ispanyaya gelen Amerikalının başından geçenler ve yaşadığı tutkulu aşk. İnsanoğlunun vahşilikte ve barbarlıkta hayvanları bile gölgede bıraktığını gözler önüne seren acı panaromalar. En hızlı savaş taraftarlarının ve savaşı bütün korkunçluğuy la yaşayanların banş özlemi...Çanlar Kimin İçin Çalıyor, Amerikalı usta yazar Hemingwayin edebi alanda çığır açan, derin yankılar uyandıran eseri... Eserde eleştirel bakış açısını çıplak gözle görecek, İdealizm denen iksiri yudumlayacaksınız. Soluksuz okuyacağınız sayfalar sizi bekliyor...

******

Dönemin birçok sanatçısı gibi İspanya İç Savaşına da katılan HEMINGWAY, bu savaşı anlatan güçlü romanı Çanlar Kimin İçin Çalıyoru 1940ta yayımladı. Çok geçmeden sinemaya da uyarlanan roman, iç savaşa sürüklenen bir ülkenin, özgürlükleri için canların... tümünü göster

Ünlü Amerikan güldürü yazarı Mark Twain (1835-1910) bütün yaşamı boyunca zengin olmaya çabalamış, ama bunu hiçbir zaman başaramamış serüvenci bir yazar. Tom Sawyer gibi, Huckleberry Finn gibi ünlü yapıtlarının yanısıra pek çok öykü de yazmış, dünya klasikleri arasına girmiş bir güldürü ustası. Alaycılığının, güldürücülüğünün temelinde hep bir burukluk vardır. Uygarlık diye, çağdaşlık diye yutturulan çıkar düzenlerine, ucuz taşra politikasına, ikiyüzlülüğe, yeteneksizliğe karşı büyük bir öfke vardır içinde. Bunlar, yazdıklarına da yansımıştır. Ademle Havvanın Güncesi, bu ünlü yazarın en sevilen öykülerinden biridir. Ayrıca bu kitapta Mark Twainin yedi öyküsünü daha bulacaksınız...

Ünlü Amerikan güldürü yazarı Mark Twain (1835-1910) bütün yaşamı boyunca zengin olmaya çabalamış, ama bunu hiçbir zaman başaramamış serüvenci bir yazar. Tom Sawyer gibi, Huckleberry Finn gibi ünlü yapıtlarının yanısıra pek çok öykü de yazmış, dünya k... tümünü göster

Ünlü Çek yazarı Vaclav Havel'in ülkemizde Buruk Ezgi adıyla oynanan Largo Desolato adlı bu oyunu, çağdaş dünyada insanın nasıl güdüldüğünü açığa çıkaran bir baskı yönetimi yergisi, baskılı bir ortamda kendisine ve çevresine yabancılaşan bir aydının kimlik arayışı, korku ve kaygının yıpratıcı etkilerini dile getiren buruk bir gülmece, insanlar arasındaki yabancılaşma, kopukluk ve iletişimsizliğin bir eleştirisidir. Tıpkı 12 Eylül öncesinde baskı yönetimine karşı savaşım veren, direnen birtakım aydınlarımızın bugün yeni bir kimlik arayışına girmeleri, kendi kendilerine yabancılaşmaları gibi.

Ünlü Çek yazarı Vaclav Havel'in ülkemizde Buruk Ezgi adıyla oynanan Largo Desolato adlı bu oyunu, çağdaş dünyada insanın nasıl güdüldüğünü açığa çıkaran bir baskı yönetimi yergisi, baskılı bir ortamda kendisine ve çevresine yabancılaşan bir aydı... tümünü göster