Yüzyıllık Yalnızlık korktuğum bir kitaptı. Öyle yorumlar okumuştum ki bu kitabın ağırlığını kaldıramayacağımı düşünüyordum. Nihayet okudum bitti ama ben kitap hakkında ne düşünmem gerektiğini bilmiyorum. Ne okudum ben? Buendia ailesinin yüzyıllık tarihini mi? Oysa koca insanlık tarihini baştan sona okumuş gibi hissediyorum. Yaratılan her karakter öyle kendisine özgü, öyle doğal ve gerçekçi ki... Bir sayfada anlatılan bir olay kurgu da öyle bir etki yapıyor ki... Marquez kesinlikle okuduğum en etkili yazarlardan biri. İnsanın gözünden akan bir damla gözyaşı, ölüm, doğum, aşk, tutku bu kadar mı güzel betimlenir. Tadına doyulmaz bir kalemi var gerçekten. Onca karakterin arasında benim favorim Amaranta idi. Gerçi bir şekilde tüm karakterleri seviyorsunuz ya... Dokunan bir kaç satır için: ''Yüreğini kolla Aureliano, ölmeden çürüyorsun.'' "Dünya daha öylesine çiçeği burnundaydı ki, birçok şeyin adı yoktu ve onlardan bahsederken parmakla göstermek gerekiyordu." "Çünkü yalnızlık, anılarını ayıklamış, yaşamın yüreğinde biriktirdiği özlem dolu süprüntüleri yakmış, geriye en acı anıları bırakarak, onları arıtmış büyütmüş, sonsuzlaştırmıştı." "Birisi, kabuk tutmuş yaralarımızı okşamaya başladığında, cırt diye açılıveriyor ve oluk oluk kanama başlıyor yeniden… Birine teslim olduğumuzda ve içimizi döktüğümüzde, bedenimiz ve ruhumuz kan içinde kalıveriyor. O yüzden değil mi, içimizi tutmalarımız, birine teslim olmaktan korkmalarımız, ortalıkta tedirgin ve gergin dolanmalarımız? -anlatsam mı, anlatmasam mı?- kararsızlığımız, -bu sevgi beni acıtır mı?- kuşkularımız… Her zaman seni üzecek birileri olacaktır. Tek yapmamız gereken; sevginin bize vadettiklerine güvenmeyi sürdürmek, ama kime ikinci defa güveneceğimizi de iyi seçmek." "Yaşamla hesabını kesin olarak kapatırken kendi insanlarını düşündükçe duygulanmıyor, en çok nefret ettiği kişileri aslında nasıl sevmiş olduğunu anlamaya başlıyordu."

Edebiyatta korku-gerilim dediniz mi akla ilk gelen isimlerden biri Edgar Allan Poe. Hem şair hem öykü yazarı hem editör hem de edebiyat eleştirmeni. Bu çok yönlülüğü eserlerini de besliyor açıkçası. Kaleminin şiirselliği hikayelerindeki ustaca kurgusuna öyle bir damlıyor ki... Doğaüstü görünen birçok olayı salt gerçeğe dayandırıyor, mantığa hiç uymayacak hikayeleri zihnimize kolaylıkla yerleştirip çok da güzel oynuyor okuyucusuyla. Hani çocukken karanlıktaki canavarımsı şekillerin bir parça ışıkla aslında üst üste yığılmış eşyalar olduğunu fark ederiz ya, Poe'nun yaptığı tam da bu. Hayal gücünün eşsizliğiyle hikayelerini mükemmel bir şekilde inşa edip finalde de tüm yapıyı kolaylıkla yıkıyor. Ben böyle yazarları kıskanıyorum, hem şair hem de zeki olmak biraz fazla değil mi?

Bir umut elime aldığım, hayal kırıklığıyla zar zor bitirebildiğim bir kitap. Konu ilgi çekici görünse de 167 sayfayı bir haftada ancak bitirebildim.

Toplumsal bir konuya harika bir üslupla değinmiş Zülfü Livaneli. Çekingen davrandığım yazarlardandı oysaki kalemi çok etkileyici imiş, hakkını yemişim. Kurgu çok iyiydi, El Yazmaları kısmı çok güzel düşünülmüş ve kitaba yerleştirilmiş. Böyle toplumsal konularda yazarın üzerine daha çok iş düşüyor aslında. Okuyucuya bir şeyleri sorgulatması, hatırlatması gerekiyor. Livaneli de başarılı bir şekilde yapmış bunu.

Paul Auster hep radarımda olan bir yazardı. Yanılsamalar Kitabıyla da nihayet başlamış oldum. Yazım tarzını sevdim, dili rahatsız etmiyor. Kurgu da fena değildi. İki farklı yaşam öyküsü ve birçok kimlik var kitapta. Sinemayı da güzelce yerleştirmiş kitabın içine. Yine de benim açımdan eksik bir şeyler vardı. Tam içine giremedim kitabın fakat Paul Auster tadını sevdim, mutlaka devam edeceğim.

Edebi açıdan vasat bir kitap. Sık sık devrik cümle kullanmak iyi bir yazı diline sahip olmak demek değildir. Öte yandan kurgusal açıdan baktığımda yine ortalama bir kitap olduğunu düşünüyorum. Yugoslavya'nın çöküşü ve özellikle Bosna Savaşı benim içimde kanayan yaramdır. Ayşe Kulin de Bosna daki katliama sessiz kalamamış olsa gerek. Fakat maalesef benim açımdan bekleneni verememiş bir ilk Ayşe Kulin deneyimi oldu. Hayal kırıklığı, 6 yıldızı da Bosna için haykırışına veriyorum.