Benim Adım Kırmızı

Orhan Pamuk'la namı diğer Nobel ödüllü yazarımızla beni tanıştıran kitap. Roman konusu, dili, anlatım tarzı ve kurgusuyla çok ilginç geldi bana. Konusu ağır, dili ağır. Kitabın sonunu zor getirdim desem yeridir. Daha önce bu tarz bir roman okumamıştım. Çok farklı bir kitap olduğu kesin. Yazarın bilgisine saygı duydum desem yalan olmaz. Her romancının kolay kolay yazamayacağı bir roman yazdığı da ortada. Ancak bence bir yazarın yazdığı romanın kalitesi kadar, romanı daha geniş kitleye okutmasını da bilmelidir. İnsanlar zevk için kitap okur, azap çekmek için değil!

Bu kitabı okumakla zorlandığımı söyleyince, bazı kişiler klişeleşmiş “Senin bilgi düzeyin Pamuk’u anlamaya yetmiyor demek ki ” dediler. Bilmiyorum belki sorun bendedir, belki de Nobel’de...

Yazar, nakkaşlık ve hattatlık geçmişi ile ilgili -hayranlık uyandıracak derinlikte- çok iyi araştırma yaptığı kesin. Bu roman bir çırpıda okunacak, yüzeysel okunup anlaşılabilecek kitap değil. Bu roman için en temel sorun okuyup anlamaktan geçiyor. Yüzeysel bir okunma yapıldığında, acayip derecede sıkıcı bir kitap. Kitabın en olumsuz yanı bu işte. Çok aşırı detaylar okuyucuda bıkkınlık oluşturabilir. Öyle uzun betimleler, tanımlamalar, nesneler vs. bombardımanı var ki romanda -bir sayfalık paragraflar bile var-, bu durum maalesef okumayı zorlaştırıyor. Kitabın bazı bölümlerinde kişiler, olaylar birbirine karışıyor; bazı bölümlerinde nakkaşlıkla ilgili o kadar çok ayrıntı var ki, insanı sabır testine sokabilecek ve kitabı yarım bırakmamak için kendinizle özel mücadeleye girmenize neden olabilecek kadar... Sabredeyim, okumaya devam edeyim, ilerde düzelir dersin de yine olmayabilir, yine bitiremezsin, dayanamazsın bunalırsın, daral gelebilir... Kitabı anlayabilmek için yavaş yavaş ve özümseyerek okumak gerekiyor. Kitaptan zevk almak ve sıkılmadan okuyabilmek için bu şart. Olaylar içinde kaybolmadan, kelimelerin ve tarzın ayırtına vararak, hissederek okumak gerekli ki Nobel ödüllü yazarımızın romanını okudum da anlayamadım -veya sonunu getiremedim- diye komplekslere girilmeye :-)

"Bu romandan anlayabildiğim en önemli şey, tarihte belirli bir zamanda bir meslek gurubunun pirlerinin kör olması erdemlikmiş. Aşkı uğruna kör olmamayı istemenin bir erdemsizlik olduğunu özümseyen bir aşık arıyorum desem yalan olmaz!"