Kök Tengri'nin Çocukları

Öteki Gündem programından kazandığım (ve çok istediğim) ilk kitap. Bitirmem biraz zaman aldı ama şükür ki bitti. Ahmet Hoca'nın bu değerli çalışması; İslam Öncesi Türk Tarihinin güzel bir özeti olarak karşımıza çıkıyor.

Başlamadan önce bize Eski Türkler döneminde zaman, mekan ve yaşam kültürünü anlatarak genel bir tanıtım sunmuş. Sonrasında bilinen ilk Türk devleti ile başlamış; Büyük Hun İmparatorluğu. Ardından Göktürkler ve diğerleri ile devam ederek Doğu-Avrupa Türk devletlerine kadar her birini yazmış, çizmiş ve anlatmış.

Genel olarak hep doğu Türklerine odaklandığımdan batı Türkleri hakkında -doğuya nazaran- çok fazla bilgi sahibi değilim ve doğal olarak batı Türkleri(bilhassa Batı Hunlar) benim daha çok ilgimi çekti. Biraz bu konuda açlığım varmış, gördüm. Atilla dönemi başta olmak üzere Batı Hunlarını daha yakından tanımak istiyordum bir süredir. İskiler de buna dahil ama yazar, fazla kaynak olmadığını belirtmiş; üzücü.

Kitabın sonunda -özellikle tarihi roman yazanlar için- faydalı olacak Türk kronolojisi eklenmiş ve devletlerin hangi boylardan oluştuğuna dair tablolar da var.

Oldukça bilgilendirici ve güzel bir çalışma olmuş. Dili ne ağır ne de çok akıcı diyebilirim; ikisinin ortası. İslam Öncesi Türk Tarihini merak edenler için güzel bir giriş olmuş, tavsiye ederim. Siyasi/Savaş kültürü dışında yer yer sosyal ve sanat yönlerine de değinilmiş ama dediğim gibi kitabın geneli her şeyin bir özeti şeklinde. Aslında sanat/kültür çalışmaları fotolar ile desteklense idi güzel bir ayrıntı olurdu kitapta. Bir de Avarların vs. çok güçlü bazı savaş araçlarından vs. bahşetmiş yazar ama onların ne olduğuna değinmemiş, bu beni merakta bıraktı. Belki kaynaklara geçmediği için belirtmemiştir...

Kendisine bu değerli eser için teşekkür ederiz. :)

DİPÇE: Sayfa sayısı böyle bir kitap için gözünüze az gelebilir ama kitap, olağan kitap boyutlarının üstünde; bilginize. Ayrıca benim elimde 9. baskısı var ve kitap şimdiden 10. baskıyı görmüş. :)

Dilimin döndüğünce bir yorum yapmaya çalışayım ... Öncelikle belirtmek gerekir ki Anales Metodu ile yazılmış bir kitap var elimizde. Yani kısaca özetlemek gerekirse sadece belgelere dayalı siyasi bir tarih yok burada. Orta Asya coğrafyasından , iklimine kadar , Türklerin oluşturduğu medeniyet işlenmiş. Yaşam şekillerinden kültürlerine kadar , az sayıda da olsa bıraktıkları kültürel kalıntılar eşliğinde uzunca bir tarihi süreç içerisinde Orta Asyada kurulan Türk medeniyetinin anlatıldığı bir kitap Kök Tengri bin Çocukları. Hocanın eski Çince biliyor olması kaynaklara ilk elden ulaşması ve transkripsiyonu da eseri önemli kılan bir diğer noktadır kanımca. Orta Asya ya ve Türklerin kurduğu medeniyete ilgi duyanların okumasını tavsiye edebilirim. Lisans ve lisans üstü için yazılmış kaynak eser statüsünde bir kitap bu dolayısıyla okumak biraz zaman alabilir. Yani roman tadında kolay okunabilir bir kitap olmayabilir herkes için , tamamı ile konuya duyulan merak ve ilgi dışında tabi ki. Eksik olarak gördüklerime gelince ; ilk olarak belirtmek isterim ki kitabın daha düzgün bir yayın evinden ya da daha düzgün bir editörün elinden geçmesi gerekiyormuş yer yer cümle hataları ve düşük cümleler söz konusu , çok fazla değil okurken de sizi rahatsız etmiyor ama böylesi ciddi bir eser daha iyi bir basım hak ediyor diye düşünüyorum. Bir diğer eksik ise biraz görsel malzeme ile daha zengin içerikli bir hale gelebilirmiş , özellikle bir kaç harita ile desteklenseymiş. Tabi ki bunlar benim düşüncelerim :) Herkese tavsiye edermişim ? Hayır etmem !!! Burada da bir paradoks söz konusu ki o da şudur ; herkesin Orta Asya Türk medeniyetini anlaması ve öğrenmesi adına önemli bir kaynak yukarıda da dilimin döndüğünce anlatmaya çalıştığım gibi coğrafyasını , iklimini , hayat tarzlarını , siyasi ilişkilerini geniş bir zaman diliminde hoca dilinin döndüğünce anlatmış bu açıdan herkese tavsiye ederim. Herkese tavsiye etmeyeceğim noktası ise yine yukarıda belirttiğim lisans ve lisans üstü eğitim için yazıldığı hususudur ki hoca bu kitabı ders kitabı olarak da kullanmakta. Dolayısı ile konuya ilgi duymayanları sıkabilir. Oldukça uzun ve köklü bir geçmişi olan Türklerin ilk yurtlarını ve insanlık tarihindeki ilk ayak izlerinin takibi açısından keyifli bir o kadar da ilgi çekici ve merak uyandırıcı oldu bu kitabı okumak benim için. Kütüphaneme eklediğim güzel kaynaklardan birisidir.