Modern Küresel-Sistem

Biz, şu an, ka­pi­ta­list kü­re­sel-eko­no­mi­ye da­ya­lı bir kü­re­sel-sis­tem­de ya­şa­dı­ğı­mı­zı id­dia edi­yo­ruz. Yi­ne id­dia edi­yo­ruz ki, bu sis­tem, yak­la­şık 500 yıl gi­bi uzun bir sü­re­dir var­lı­ğı­nı sür­dür­mek­te­dir. Ay­rı­ca bu sis­te­min, ta­rih­sel bir sis­tem ol­du­ğu­nu da id­dia edi­yo­ruz. Ya­ni, bu sis­te­min ha­re­ket­le­ri­ni yö­ne­ten ku­ral­la­rı var­dır (ki bun­lar onu sis­tem ya­pan şey­ler­dir) ve da­imi su­ret­te ev­ril­mek­te­dir (bu da onu ta­rih­sel ya­pan şey­dir). Bu sis­tem, her za­man mev­cut de­ğil­di. Bu­ra­dan şu ne­ti­ce çı­kar: sis­tem ha­ya­ti­ye­ti­ni sür­dü­rür­ken, ba­zı sa­bi­te­ler ve­ya yi­ne­le­nen ör­nek ka­lıp­lar­da var­dır; öy­le­ki bun­lar, için­de her­han­gi bir özel ey­le­min vu­ku­bul­du­ğu ça­tı­nın, sis­te­min ma­zi­si ta­ra­fın­dan in­şa olun­du­ğu sa­bi­te­ler­dir. Ve tüm sis­tem­ler gi­bi, bi­zim mo­dern kü­re­sel-sis­te­mi­miz de, el­bet­te ölüm­lü­dür. Son­su­za ka­dar de­vam et­me­ye­cek­tir. Şu an, bu sis­tem, ni­hai kriz dö­ne­mi­ni ya­şı­yor ol­ma­sı da müm­kün­dür. Sis­tem için­de­ki halk­lar ve ku­rum­la­rın üret­ti­ği fi­kir­ler, kav­ram­lar ve bil­gi, bu ta­rih­sel sis­tem­le bir bü­tün oluş­tu­rur­lar; bu bil­gi de, özü iti­ba­rıy­la, (tıp­kı sis­te­min di­ğer ya­pı­la­rın­dan her­han­gi bi­ri gi­bi) hem sis­tem­sel hem de ta­rih­sel­dir. Eğer bu bil­gi ya­pı­la­rı­nı an­la­mak du­ru­mun­da isek, bu ya­pı­lar, bu sis­te­min ça­tı­sı için­de ta­rih­sel­leş­ti­ril­me­li, de­ğer­len­di­ril­me­li ve açık­lan­ma­lı­dır. Bu ya­pı­la­rın ta­bi ol­du­ğu ku­ral­la­rı, bu ku­ral­la­rın na­sıl vü­cut bul­du­ğu­nu ve ger­çek­li­ğe da­ir öğ­re­ne­bil­dik­le­ri­mi­zin ça­tı­sı­nı na­sıl oluş­tur­duk­la­rı­nı keş­fet­me­li­yiz.

Biz, şu an, ka­pi­ta­list kü­re­sel-eko­no­mi­ye da­ya­lı bir kü­re­sel-sis­tem­de ya­şa­dı­ğı­mı­zı id­dia edi­yo­ruz. Yi­ne id­dia edi­yo­ruz ki, bu sis­tem, yak­la­şık 500 yıl gi­bi uzun bir sü­re­dir var­lı­ğı­nı sür­dür­mek­te­dir. Ay­rı­ca bu sis­te­min, ta­rih­sel bir sis­tem ol­du­ğu­nu da id­dia edi­yo­ruz. Ya­ni, bu sis­te­min ha­re­ket­le­ri­ni yö­ne­ten ku­ral­la­rı var­dır (ki bun­lar onu sis­tem ya­pan şey­ler­dir) ve da­imi su­ret­te ev­ril­mek­te­dir (bu da onu ta­rih­sel ya­pan şey­dir). Bu sis­tem, her za­man mev­cut de­ğil­di. Bu­ra­dan şu ne­ti­ce çı­kar: sis­tem ha­ya­ti­ye­ti­ni sür­dü­rür­ken, ba­zı sa­bi­te­ler ve­ya yi­ne­le­nen ör­nek ka­lıp­lar­da var­dır; öy­le­ki bun­lar, için­de her­han­gi bir özel ey­le­min vu­ku­bul­du­ğu ça­tı­nın, sis­te­min ma­zi­si ta­ra­fın­dan in­şa olun­du­ğu sa­bi­te­ler­dir. Ve tüm sis­tem­ler gi­bi, bi­zim mo­dern kü­re­sel-sis­te­mi­miz de, el­bet­te ölüm­lü­dür. Son­su­za ka­dar de­vam et­me­ye­cek­tir. Şu an, bu sis­tem, ni­hai kriz dö­ne­mi­ni ya­şı­yor ol­ma­sı da müm­kün­dür. Sis­tem için­de­ki halk­lar ve ku­rum­la­rın üret­ti­ği fi­kir­ler, kav­ram­lar ve bil­gi, bu ta­rih­sel sis­tem­le bir bü­tün oluş­tu­rur­lar; bu bil­gi de, özü iti­ba­rıy­la, (tıp­kı sis­te­min di­ğer ya­pı­la­rın­dan her­han­gi bi­ri gi­bi) hem sis­tem­sel hem de ta­rih­sel­dir. Eğer bu bil­gi ya­pı­la­rı­nı an­la­mak du­ru­mun­da isek, bu ya­pı­lar, bu sis­te­min ça­tı­sı için­de ta­rih­sel­leş­ti­ril­me­li, de­ğer­len­di­ril­me­li ve a... tümünü göster