Dedektif Elijah Baley, “tuhaf” bir cinayeti çözmesi için bir Uzaycı gezegeni olan Aurora’ya çağrılmıştı. Öldürülen, yani zihni bloke edilen ise bir robottu. Genel kanı ise bunu yapabilecek tek kişinin Baley’nin daha önce yardım ettiği Han Fastolfe olduğuydu. Baley’nin ve robot ortağı R. Daneel Olivaw’ın Dünya’nın uzaya açılmasında en büyük umudu olarak görünen ve cinayeti işlemediğini söyleyen Fastolfe’un masum olduğunu kanıtlaması gerekiyordu. Aksi hâlde hem Dünya hem de Elijah Baley için tehlike çanları çalmaya başlayacaktı.
Dedektif Elijah Baley, “tuhaf” bir cinayeti çözmesi için bir Uzaycı gezegeni olan Aurora’ya çağrılmıştı. Öldürülen, yani zihni bloke edilen ise bir robottu. Genel kanı ise bunu yapabilecek tek kişinin Baley’nin daha önce yardım ettiği Han Fastolfe olduğuydu. Baley’nin ve robot ortağı R. Daneel Olivaw’ın Dünya’nın uzaya açılmasında en büyük umudu olarak görünen ve cinayeti işlemediğini söyleyen Fastolfe’un masum olduğunu kanıtlaması gerekiyordu. Aksi hâlde hem Dünya hem de Elijah Baley için tehlike çanları çalmaya başlayacaktı.
Elijah Baley, hükümetinin görevlendirmesiyle Aurora'da işlenmiş bir suçu araştırmak için yola çıkar. Yıldızlar arası seyahatin inceliklerinin Arz'la paylaşılması konusunda politik çalkantılar içinde olan Aurora ilerlemiş robot teknolojisi ile en gelişmiş Uzaycı dünyasıdır. En ileri modellerden biri olan robot Jander Parnell,"öldürülmüştür". Baley, politik gerilimleri de hesaba katmak zorunda kalacak Arz'ın geleceğini de bu davaya bağlı kararlarla şekillendirecektir...
Yenilikçilik ve gelenekçilik tartışmalarını işleyen yazar, Baley karakterini doğaya dönme arzusu ve şehrin konforu arasında sıkışmış orta sınıf insanları temsil edecek şekilde kurgulamış. Steril bir gelecek kurgulayan usta, sanistasyona fazlasıyla önem veren Aurora'lılar üzerinden elitizmi yermiş. Aurora'lılar robot diye bir şey yokmuş davranmalarına rağmen onlara insan ayrıcalıkları da sunmuyorlar. insanlık sorgusunu Daneel Oliwav üzerinden götüren yazar, robotlara fazlasıyla bağımlı olan Aurora'nın gelişmesinin yavaşlaması ve toplumun fazla refaha alışmasıyla kısa zamanda toplumsal çöküntü yaşanacağı uyarısını yapıyor.
Çözülmesi çok zor bir vaka daha üzerine kalan Baley, tıpkı Dr. Fastolfe gibi nostaljiye dönük bir karater. Solaria'da insan tenine ve doğal her şeye duyulan tiksinti kültürüyle yetişmiş olan Gladia, robot Jander Parnell ile evlenerek doğaya karşı duyulan tiksintinin ne kadar uç noktalara taşınabileceğine dair hoş bir portre çiziyor. Vakıf'ın kaldırım taşlarını döşeyen usta sık sık psiko tarih atfı yapıyor. Robot hikayelerine ve Susan Calvin karakterine sıklıkla atıf yapan yazar, iç grup dış grup çatışmasını Arz ve Aurora üzerinden işlemiş. Davranışçı psikoloji ekolüne sert bir çıkış olarak görülebilecek olan Dr. Vasilia ve babası ile olan ilişkisi motifi hoş bir detay.
İkiyüzyıllık adam ( bicentennial man ) ,Shakespeare, Dickens atıfları yapan yazar, freudyen imalara da başvurmuş. Arzlıların duvarlar, Auroraların ise robotların ve konforun ardına saklanması gibi motiflerle çağının ötesinde toplum mühendisliği fikirleri ileri süren kurgu yazarın kendisiyle mantıksal bir bilek güreşi yapmasını andırıyor. Polisiye türünün öğelerini de taşıyan eser, Robotlar serisinin 3. kitabı olarak hayal kırıklığına uğratmıyor.
Robot serisinin 3 Kitabı olan Şafağın Robotları 19 Bölüm 84 Kısın 510 Sh dan oluşuyor.
Ana karakter Elijah Baley artık C-7 rütbesine yükselmiş 45 yaşında bir dedektiftir. Bir önceki macera Solaria Gezegeninde geçmişti. Bu kez 50 uzaycı gezegeninin lideri Aurora da ( bu arada Aurora Roma Şafak Tanrısıymış ) geçiyor. İlk kitaplardan da tanıdığımız Dr Han Fasfolte’un başı derde girince Baley Aurora gezegenine Dünya tarafından yardım için gönderilir.
İlk kitaptan fazla bilimkurgu kitap okumadığımdan, pek keyif almadığımı yazmıştım. Bu 2. Kitapta değişti. 3. Kitapta ise beğeniye ve keyife dönüştü yazarın diğer serilerinide ( Galaktik İmratorluk ve Vakıf serisi ) hemen aldım.
Özelikle ilk iki kitapta tanıdığıkız İnsansı robot Daneel Oliwav’a Giskard Reventlov ilave edilmiş. İkisi de müthiş karakterler olmuş. Yani onlar için bile okunur bir seri olmuş Robot serisi. Severek okuyorum tavsiye ederim….
Karton Cilt, 3.Baskı, 510 sayfa
1Ekim2022 tarihinde, İthaki Yayınları tarafından yayınlandı