kökleri sümer mitolojisine dayanan, tanrı marduk'u merkeze alan ve fakat tüm önemli babil tanrılarını anlatan babil destanıdır. neredeyse eksiksiz bir metin olmasından,kronojik olarak tanrılar arasındaki olayı ele alışından dolayı bütüncül bir metin oluşturulabilmiştir. nefis bir metindir. ortadoğu inanç sisteminin gelişimini görmek adına etkileyicidir. bazı ifadeler özellikle ilginçtir:, , ea babası ansara "ey babam, ey uzak kalp" demektedir örneğin. öte yandan marduk tiamattan sizi kurtarırım lakin der, "bir meclis kurun ve kaderimi tayin edin artık sizin değil benim sözüm kader olsun!" en nihayetinde marduk zafer kazanır yendiği tanrılardan dünyayı ve insanı yaratır. diğer tanrılar onun 50 ismini okur onu yüceltir, istiklal marşı ve kapanış...

uruk kralı gılgamışın ölümsüzlüğü aradığı ararken de gençliği kaybettiği nefis bir bir anlatı. aynı zamanda ortadoğu söylencelerinin bilinen en eski kaynağı; nuh tufanı, 7 yıl bolluk 7 yıl kıtlık v.s destan orjinal, bugün için ilginç diyaloglar, beddualar, deyimler içermekte elbette. örneğin enkidu kendisini doğadan koparıp ehlileştiren kadına der ki: "şöyle gel de yazgını belirleyeyim senin sokak yosması bir yazgı ki sonsuza dek sürecekilencin en beterini savuruyorum sana ... mutlu bir yuva kuramayasın şarap tortusu kirletsin güzel göğsünü bayramlık giysine sarhoşlar kussun! ... kaldığın yerlerin en hoşu hep kapı eşiği olsun!" beni en etkileyen diyalog ise gılgamış'ın dostu, arkasında dayısı, emmisi olmayan garibim enkidu'nun son sözleri: "kardeş tanrılar ne diye toplandılar?"

rabelais (16.yy); hümanist, doktor, aydın kişi, taşlamanın rönesans temsilcisi. gargantua; theleme tekkesinin, kapısında "istediğini yap" yazan erkekli kadınlı bilgi ve erdem yuvasının kurucusu dev, iyi eğitimli bir entellektüel kişi. ve kitap: göndermelerle dolu, bazen sarkastik bazen didaktik bir masal. zamanının ötesinde çünkü yerdiği kurumlar bugün de ayakta, her ne kadar değişim yaşasalar da bugün de bir otorite olarak öylece duruyor. çeviri: turkiye is bankasi kultur yayinlarindan, sabahattin eyuboglu,azra erhat ve vedat gunyol'un nefis çevirisiyle çıkmış kitap.dip notlar kimine yorucu gelse de bence gayet yerinde. kitabın arkasında değil aynı sayfada verilmesi bence de doğru bir okuma sağlıyor. ve son olarak yazarın da önsözde söylediği gibi "okuyucu romandan ne çıkarmak istiyorsa çıkarmakta serbesttir."

benim için hayal kırıklığı oldu.