Gargantua
François Rabelais, İsmail Yergüz (Çevirmen)
16. yüzyılın önde gelen hümanistlerinden olan François Rabelais'nin felsefesini en iyi yansıtan örnek, Gargantua'nın sonunda anlatılan Thélème Manastırıdır. Manastırın girişinde yer alan Fay ce que voudras (Gönlünün dilediğini yap) yazısı dönemin keşişlik kurumunun karşıtı olan bir yapılanmanın dayandığı temel ilkeyi vurgular. Yapıta ütopyacı öğeleri kazandıran bu bölümde kadın ve erkeklerin idealize edilmiş birlikteliği anlatılır. Aslında bu evrensel parodi romanıyla Rabelais, asalak keşişlere, din sömürücüsü yüksek rütbeli papazlara, savaş çıkaran papalara karşı çıkarak yeni hümanizmanın öğretisini, yeni bir felsefi ve ahlaki bakış açısını sergiler.
******
Gargantua'nın aramıza ne kadar eski bir soydan geldiğini görmek için sizi Pantagruel'in yüce hayat hikayesine yollarım. Orada uzun boylu öğrenirsiniz devlerin dünyamıza nasıl geldiğini ve Pantagruel'in babası Gargantua'nın onların özbeöz evladı olarak nasıl doğduğunu; gerçi bu öyle bir konudur ki ne kadar tekrarlansa, siz beyzadelerin o kadar hoşlarına gider, Platon'un Philebos ve Gorgia'sından bilirsiniz, Horatius da der ki, kimi konular, herhalde bunlar gibileri, ne kadar sık söylenirse, o kadar tatları artar öyledir ama şimdilik bunları anlatmadan geçmemi hoş görün...
******
16. yüzyılın önde gelen hümanistlerinden olan François Rabelais'nin felsefesini en iyi yansıtan örnek, Gargantua'nın sonunda anlatılan Thélème Manastırıdır. Manastırın girişinde yer alan Fay ce que voudras (Gönlünün dilediğini yap) yazısı dönemin keşişlik kurumunun karşıtı olan bir yapılanmanın dayandığı temel ilkeyi vurgular. Yapıta ütopyacı öğeleri kazandıran bu bölümde kadın ve erkeklerin idealize edilmiş birlikteliği anlatılır. Aslında bu evrensel parodi romanıyla Rabelais, asalak keşişlere, din sömürücüsü yüksek rütbeli papazlara, savaş çıkaran papalara karşı çıkarak yeni hümanizmanın öğretisini, yeni bir felsefi ve ahlaki bakış açısını sergiler.
******
Gargantua'nın aramıza ne kadar eski bir soydan geldiğini görmek için sizi Pantagruel'in yüce hayat hikayesine yollarım. Orada uzun boylu öğrenirsiniz devlerin dünyamıza nasıl geldiğini ve Pantagruel'in babası Gargantua'nın onların özbeöz evladı olarak nasıl doğduğunu; gerçi bu öyle bir konudur ki ne kadar tekrarlansa, siz beyzadelerin o kadar hoşlarına gider, Platon'un Philebos ve Gorgia'sından bilirsiniz, Horatius da der ki, kimi konular, herhalde bunlar gibileri, ne kadar sık söylenirse, o kadar tatları artar öyledir ama şimdilik bunları anlatmadan geçmemi hoş görün...
******
Değerlendirmeler
bu kitabı okuyan okur dostlar
atın içinizden her türlü kuşkuyu
okurken de irkilmeyin sakın
ne kötülük var içinde ne muzurluk
doğrusu güldürmeden başka da
bir hüner bulamayacaksınız pek
başka yola gidemiyor gönlüm
sizleri dertler içinde görürken
gülen kitap yeğdir ağlayan kitaptan
gülmektir çünkü insanı insan eden
Diyerek başlar.Bolca skatolojiye yer vermiş.Sembolik anlatım ile fransız halkı aşağılanmış.Şarabı çok seven bir dev olan Gargantua'nın doğumu,eğitimi,savaşları ve kurduğu tapınak anlatılmıştır.Dipnotlar yüzünden konsantrasyonunuz bozulabilir.
(Abartıldığı kadar olmasa da) güzel bir taşlama örneği.
Kitaplıkta bulunması gereken müthiş bir eleştiri ve yergi kitabı:))Gülerek severek okudum
rabelais (16.yy); hümanist, doktor, aydın kişi, taşlamanın rönesans temsilcisi.
gargantua; theleme tekkesinin, kapısında "istediğini yap" yazan erkekli kadınlı bilgi ve erdem yuvasının kurucusu dev, iyi eğitimli bir entellektüel kişi.
ve kitap: göndermelerle dolu, bazen sarkastik bazen didaktik bir masal. zamanının ötesinde çünkü yerdiği kurumlar bugün de ayakta, her ne kadar değişim yaşasalar da bugün de bir otorite olarak öylece duruyor.
çeviri: turkiye is bankasi kultur yayinlarindan, sabahattin eyuboglu,azra erhat ve vedat gunyol'un nefis çevirisiyle çıkmış kitap.dip notlar kimine yorucu gelse de bence gayet yerinde. kitabın arkasında değil aynı sayfada verilmesi bence de doğru bir okuma sağlıyor.
ve son olarak yazarın da önsözde söylediği gibi "okuyucu romandan ne çıkarmak istiyorsa çıkarmakta serbesttir."
Baskı Bilgileri
Karton Cilt, 256 sayfa
Şubat2010 tarihinde, Say tarafından yayınlandı
Diğer baskılar
Benzer Kitaplar
Şu An Okuyanlar
Okumuşlar
Okumak İsteyenler
Takas Verenler
|