Kayıp Zamanın İzinde 2. Cilt

PROUSTVARİ GERÇEKLİK


Yaşanmışlığı tekrar yakalamak istemişti Marcel Proust, başka bir dilde hafızanın tuzağına düşmeden, onun dönüştürücü gücünü kullanıp yeni bir geçmiş yakaladı, başka bir gerçekliğin içine dalarak, geçmiş zamanın izini sürdü yıllarca.
Daha 17 yaşında bir arkadaşına söyle yazacaktır proust, “– söyleyecek o kadar çok şeyim var ki, dalga dalga hızla geliyor”
Kendi deyimiyle “ katedral inşa eder gibi” eserini yaratmalıydı, hiçbir ayrıntıyı, hiçbir detayı, kişiyi en ufak bir duygu kırıntısını atlamamalıydı. Ama daha önceleri yazgısı belirlemişti. daha 9 yaşındayken Paris yakınlarında bir orman gezisi dönüşü ilk astım krizine tutularak hayatı boyunca onu tutsak edecek bir hastalığın pençesine düşer, artık küçük marcel çocukluğunu yaşayamayacak ,kendi yaşıtlarının yaptıklarını bir pencerenin, küçük bir odanın ardından seyredecektir. Dışarıya çıktığı nadir günler onun için ızdırap dolu bir uykuyu da peşinden getirecekti. Artık proust başka bir dünyaya aittir, başka bir bakışa sahiptir her şeyi camların ardından bakacaktır; bu yüzdendir ki insanlara ilişkin bütün algısı bir anda değişir… Artık teleskobun uçundaki adamdır, bütün gözlem gücünü insanlara çevirir onların davranışlarını gözlemler saatler boyu; detayların içinde kaybolur en önemsiz ayrıntıyı bile atlamaz.
İşte proust’u da edebiyat dünyasında ayrıcalıklı yere koyanda tamda bu özelliğidir; önemsizleri önemli etme dehasıdır.
Başkalarının göremedikleri şeyi görür; onun için nesnelerin dış görünüşleri önemli değildir; nasıl anlattığıdır. hiçbir büyük yazarda görülmeyecek bir anlatım ustasıdır, 7 cilt olan geçmiş zamanın izinden eseri aslında 1800’lü yılların sonundaki parisin sosyete hayatını, o hayattaki zevk düşkünlüğünü anlatır; ince ince alaya alır, aslında mensup olduğu çevreyi ilişkileri anlatır, sevdiği kadınları, kıskançlıklarını sayfalar boyunca anlatır ama bu herkes için çok da önemli olmayan bir mevzuyu nasıl anlattığı önemlidir yüzlerce yazar yapmıştır bunu daha önce ama proust bir başka anlatmıştır.
Eserinin son cildi yakalanan zaman şu cümleyle biter “ eserimi tamamlayacak vakit bulabilirsem, her şeyden önce insanları, birer hilkat garibesine benzetme pahasına da olsa, kapladıkları kısıtlı yere karşılık, zaman içinde çok büyük, ölçüsüzce uzatılmış bir yer kaplayan varlıklar olarak tasvir edecektim kesinlikle, çünkü insanlar, yıllara dalmış devler misali, yaşamış oldukları, sayısız günden oluşan, birbirinden uzak dönemlerin hepsine aynı anda değerler.”

............( küçük bir biyografi denemesi...enuzakada)

en güzel kitap adları yarışmasında- eğer ki varsa böyle bir yarışma -favorim.

Dili çok ağır ve rus edebiyatı benzeri bol tasvirli.Proust okumanın zor olduğunu kitabı bana ödünç veren arkadaş söylemişti ve kitap beni gerçekten zorladı.Kitapları yarım bırakmayı sevmiyorum ve bitirdim.Beğeni ise okuyucudan okuyucuya değişiyor.Yazar hasta bir gençten yola çıkarak fransanın belli bir dönemini,sosyetesini ve anlatılan dönemin değer yargılarını yansıtıyor.

Ateş:Onunla arkadaş olmanın hoşluğunu. Ve imkansızlığını öyle yoğun biçimde hissettim ki…Onu sevmeye hazırdım.Bir insanın, bilinmeyen bir hayatın parçası olduğunu.Ve onu seversek o hayata nüfuz edecağimizi sanmamız, bir aşkın doğmasında en temel unsurdur.

Su:Beni bilirsin,alışkanlıkların insanıyımdır.En sevdiğim kadınlardan ayrıldıktan hemen sonraki ilk günlerde,Çok mutsuz olurum.Ama onları hep aynı şekilde sevmeye devam ettiğim halde,bir süre sonra alışırım,hayatım sakinleşir,yatışır,onlardan aylarca ,yıllarca ayrı kalmaya dayanabilirim.

Marcel Proust/ ÇİÇEK AÇMIŞ KIZLARIN GENÇ GÖLGESİNDE /syf/270

Aşk, ilişkiler, mutluluk, mutsuzluk, kıskançlık üzerine çok güzel tespitlerin yine uzun uzadıya bir anlatımıyla karşı karşıyayız. Edebi yetkinlikten taviz vermeden yola devam ediyoruz.

Çiçek Açmış Genç Kızların Gölgesinde - Kayıp Zamanın İzinde (ikinci kitap)
Yazar: Marcel Proust
Çevirmen: Roza Hakmen
Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları
ISBN: 9789753635257
Sayfa: 464 sayfa
Basım Tarihi: 1970


http://www.resimag.com/3c7d918b.jpeg