Siddhartha
Hermann Hesse
En Son Değerlendirmeler
Gerçekten çok akıcı ve mükemmel bir kitap. Ön yargıyla başlamıştım ama okudukça keşke önceden okusaymışım dedim.
bazen sıkışıp kalırız bazı konularda işte böyle çelişkiki bir ruh halindedie sıddharta!
düşündürücü ve ilham verici bir kitap farklı kültürlerden hoşlananların da ilgisini çekebilir
Dili anlatımı çok güzel..içeriği insanı düşünmeye sevk ediyor..ve tümüyle okunmaya değer bir kitap.
Yazarın biyografisini okuyunca, bu romanda kendini, dünya görüşünü ve içine bulunduğu ruhsal durumu anlattığı hissine kapıldım. Biraz otobiyografik bir roman, biraz kişisel gelişim kitabı gibi geldi bana. Gerçek bilgeliğin peşine düşen Siddhartha ile uzun bir arayışa başlamak isteyenlere tavsiye ederim...
Altını çizdiğim cümleler:
“Her sevi şenliğinden sonra sevgililer birbirlerinden, biri ötekine hayranlıkla bakmadan ayrılmamalıydılar; hem yenmiş hem yenilmiş olmalı, herhangi birinde aşırı doymuşluk ya da bıkkınlık duygusu uyanmamalı, sömürdükleri ya da sömürüldüklerini hissetmemeliydiler.”
“Bilgelik keşfedilebilir, bilgelik yaşanabilir ama bilgelik başkasına anlatılamaz ve öğretilemez.”
“Asla bir insan ya da bir eylem tümüyle Sansara, tümüyle Nirvana değildir; asla bir insan tümüyle kutsal ya da tümüyle günahkar olamaz.”
“Hiç kimse bir başkasının yürüdüğü yolda ne kadar ilerlemiş olduğunu göremez, haydutların ve zar atıp kumar oynayanların içinde bekleyen bir Buddha, Brahmanların içinde bekleyen bir haydut vardır.”
1946'da Nobel Edebiyat Ödülü olmak üzere 1954’te de bilim ve sanat alanında Pour le Mérite Ödülü’nü alan doğu felsefesini iyi bilen Hermann Hesse; eğitim sistemindeki kısıtlamalar ve misyoner babasının dinsel baskılarının kendisini rahatsız etmesiyle tıpkı kahramanı Siddhartha gibi kendi yolunu bulmak için uzun süre mücadele etmek zorunda kalmıştır. Makinist çıraklığı yapmış, kitapçıda çalışmış fakat aradığı huzuru bulamamış. Schopenhauer’un eserleriyle birlikte Hindistan’a dolayısıyla , Budizm’e ilgi duymaya başlamıştır. Çıktığı seyahatler onun zaten psikolojik sorunlar yaşayan eşiyle arasını açmış, 13 yaşındaki oğlunun menenjit olması da buna eklenince ailevi açıdan zor günler geçirmiştir. Hesse; yazdığı birçok kitap dışında, hayatı boyunca bilgi aktarma, teşvik ve yapıcı eleştiri alanlarında 60 farklı gazete ve dergi için yazdığı yaklaşık 3000 kitap eleştirisi hazırlamıştır. Uzun zamandır kan kanseri olduğunu bilmeyen Hermann Hesse 85 yaşındayken beyin sektesinin sebep olduğu bir nedenden uykusundayken ölmüştür. Hesse’nin anısına iki edebiyat ödülü,” Calw Hermann Hesse Ödülü” ve “Karlsruhe Hermann Hesse Edebiyat ödülü.” verilmektedir.
Siddhartha; kitabın kahramanın da adıdır. Kahramanımız kitabının özünde anlatıldığı gibi “İnsanoğlu hep arayıştadır ve hep aramaktan bulma fırsatını yakalayamayacaktır” felsefesinden yola çıkarak kendini bulmak adına arkadaşı Govinda ile evinden ayrılır. Düşünmek-Beklemek ve Oruç Tutmak sahip olduğu yetenekleri arasındadır. Siddhartha’nın çıktığı bu içsel yolculukta aşık olmasından, baba olmasına, zenginlikten, açlığa, kayıkçılık yapmasından tüccarlığa hatta kumarbazlığa kadar geçtiği evreleri anlatıyor. Kitaptaki en dikkat çekici nokta; diğer kitaplardaki Hint felsefelerinin aksine burada, “ yol göstericilerin izinden giderek erişilmeye çalışılana erişilemeyeceği, öğretenlerin yolunu izlemek yerine özgün yeni bir yol bulmaktan” bahsediliyor. Ve bu yolun; hayattan koparak değil, tam tersine her yönüyle hayatın içinde olarak yaşanması gerektiği anlatılıyor.
Siddhartha; akıcı dili, öğretici ve merak uyandıran hikâyesiyle bir kolay ilerleyen bir eser. Can yayınevinden çıkma ve tercümesinde herhangi bir sıkıntı yaşamadığım bu kitap bende zaman, algı ve sabretmek üzerine biraz daha yoğunlaşmam gerektirdiğini düşündürdü. Özbenlik arayışı deyince aklıma Tutunamayanların Turgut Özben’i geldi. Sonumun öyle olmaması dileğiyle sizlere keyifli okumalar diliyorum
Kitaptan Altını Çizdiklerim:
-Senin ruhun bütün dünyadır.
-Ölümlü nesneler hızlı bir değişim içindedir.
-Hiçbir şey öğrenilemeyeceğini öğrenmek için hayli zaman harcadım ve harcıyorum hala, dostum Govinda; şimdiye kadar öğrendiğim tek şey, hiçbir şey öğrenemeyeceğim oldu. İnanıyorum ki, bizim ‘öğrenme’ dediğimiz şey gerçekte yok. Tek bir bilgi var, dostum, bu da dört bir yandadır, bu da Atman’dır, benim içimde, senin içindedir bu da, her varlığın içindedir. Ve artık şuna inanıyorum ki, bu bilginin bilme isteğinden, öğrenme isteğinden daha azılı bir düşmanı olamaz.
Bence faydalı bir yaşam kılavuzu şeklinde bir eser. Sanırım okuyan herkesin zihninde bir ampul yakmayı başarmıştır.
Ayşe Esin Filippidis
30 Ağustos 2016 ·
Oncelikle, Hermann Hesse yi ilk defa okudugumu itiraf etmeliyim... Gec kalmisim, hem de cok.
Siddhartha"yi 1950 yilinda yazmis Hesse. "Ic yolculugu" daha o zamanlarda baslamis yazmaya, Buddha"nin ogretisinin de ustunde aramis, tum bireylerin benimseyebilecegi ortak yani.
Son yillarda, cogumuzun asina oldugu, hayata ait, insana ait, icsel yolculuga ait bir cok kitap, ogreti var. "Siddhartha", guzel bir kurgu icinde, yalin bir sekilde, cabuk okunabilen, ama en onemlisi hala, yeni "bir seyleri" gosterebilen, ogretebilen bir kitap. Bir agacin altinda, uzun uzun dusunmek, bir irmagin uzun uzun sesini dinlemek, ve butunle bir olmak, belki belli insanlarin yapabilecegi bir sey... Ama sonunda Siddhartha sunu anliyor: "Kör sadakatleri, o kör gucleri ve diretkenlikleri icinde sevilmeye ve hayran kalinmaya layikti bu insanlar. ...bilge ve dusunurlerde bir tek kucuk sey vardi ki, ondan yoksundular yalnizca, bu da bilincti, tum yasamin birligi ve butunlugune iliskin bilincli dusunceydi...." diyor ve devam ediyor Hesse...
Bütünleştiğim ve hep hissettiğim şeylerin mürekkeple kağıda aktarımı olmuş bu kitaptakiler.
İlk satırlarda kelimelerinin sihirli akıntısına kapıldım. Siddhartha'nın güneşin altında benliğinden tamamen sıyrıldığı o anlarda güneş,yağmur dinlemeyip iç yolculuğuna çıktığı o ilk sayfalarda onu oradaki satırlar gibi benimsedim.
Aynı zamanda her türlü batak içerisinde olan bizlerin hayatlarına girip uyum sağlayışına ve sonra yine çıkışına tanıklık ettik. Bu da demek oluyor ki ; burada bizlerde kendi yollarımızı ayırabilir ve kendimizi keşfedebilirmişiz. Tabi ne kadar mümkünse :)
Bir insanın ; kendini arayış yoluna , değişimine ve gelişimine tanıklık etmek çok keyifliydi. Ama bu keyif bizim sınırlarımızı zorlayacak türden bir yolculuktu. Bazı cümleleri insana vurgun yemişçesine yerine mıhlamakta çok iyiydi. Mesela ;
"Kendini aramaya fazla veren bir insan, aramaktan bulma fırsatını bir türlü yakalayamayacaktır" Bu cümle güzel bir etki bırakıyor insanda. Çünkü insan hep arayıştadır. Aramadan var olamaz, keşfetmeden yaşayamaz , içindeki iblisi dizginleştiremez. İşte bu sebeple alttaki satırları açıklar kendisi ;
"Bir kimse arıyorsa , gözü aradığı şeyden başkasını görmez çokluk, bir türlü bulmayı beceremez, dışardan hiçbir şeyi alıp kendi içine aktaramaz, çünkü aklı fikri aradığı şeydedir hep, çünkü bir amacı vardır , çünkü bu amacın büyüsüne kapılmıştır. Aramak , bir amacı olmak demektir. Bulmaksa özgür olmak , dışa açık bulunmak , hiçbir amacı olmamak. Sen , ey saygıdeğer kişi , belki gerçekten arayan birisin , çünkü amacının peşinde koştuğundan hemen gözünün önündeki bazı şeyleri görmüyorsun."
Hiçlik ile varlık arasındaki fark ne de ince aslında. Hiçbir gerçek yoktur ki , karşıtı da gerçek olmasın! dersek neye çıkar sonumuz ? :)
Ama yeter , daha fazla yazmayayım. Sözcükler gizli saklı anlamı zedeliyor dile getirilen her şey o an değişiyor biraz , biraz çirkin, biraz aptalca niteliğe bürünüyor :)
Ve ekler Siddhartha ;
"Dünyanın iç yüzünü görmek , onu açıklamak,onu aşağılamak büyük düşünürlerin işidir belki. Ama benim için tek önemli şey, dünyayı sevebilmektir; onu aşağılamamak,ona ve kendime hınç ve nefret beslememek, ona ,kendime ve bütün varlıklara sevgiyle , hayranlıkla ve huşuyla bakabilmektir."
"Tüm çile ve kahırlar zaman değil miydi , tüm uğraşıp didinmeler ,tüm korkular zaman değil miydi?"
Hepsi zamandı evet , bir kırıp atamadık bu pisliği/yükü üzerimizden...
Spoiler spoiler spoiler.Okumayanlar okumasın lütfen:))
Ben olmaktan çıkmayı, farklı benler yaratmayı yaşamayı amaçlayan Siddharta senden öğreneceğim çok şey var.Ne kadar öğretmen bulsan da içindeki sevgiyi en sonunda farkettin.Dağa taşa ırmağa itiraf ettin ama sonunda Nirvana...O nasıl bir yükseliştir nasıl bir anlatım şeklidir.Hesse ile yeni tanıştım ama başucu kitabım olacak görünüşe göre dön başa tekrar tekrar oku.Sıradaki diğer kitaplarına da kısmet:))
''Zaman gerçek değildir.Zaman da gerçek değilse dünya ile sonsuzluk,Acı ile mutluluk,kötü ile iyi arasında var gibi görünen çizgi de bir yanılgıdan başka bir şey değildir.''
İnsanın hayata baktığı pencerelerin sayısını arttıran bir kitap. Belki de duvarı yıkarak pencerelerin gereksizleşmesini sağlayan bir yanı da vardır.
Cok guzel bir kitab,okurken cok keyf aldim. Hayatim boyunca dusundugum hissetigim seyleri okudum,
Şiirsel anlatımı, ilgi çekici konusu ve sürekliliği, felsefi içeriği ve anlaşılabilirliğini basit hale indirgemiş kitaplardan biri. Konunun iddialığına karşın hiçbir özgün öğreti barındırmayan, içinde klişeleşmiş sözler barındıran bu kitap yeni bir şey söylemiyor (söylemesi mi gerekiyordu, sonuçta bu bir roman).
Bir boşluk içindeyseniz kendinizi arama durumundaysanız ve "Ben"den sıyrılma olgusundan hoşlanıyorsanız ve Budist felsefesini merak ediyorsanız, şiirsel edebiyat parçalamanın felsefi Nirvana'sına ulaşmak istiyorsanız çok seveceğiniz bir eser. Ama eğer "Ben" ile bir sorunuz yoksa, "O"na ulaşmışsanız, varoluşsal konum itibariyle bu öğretiyle farklı konumlarda olduğunuzun ayırtındaysanız ve kendi tasavvuf kültürümüze aşinaysanız kitap size çok sığ ve basit gelecek. Kitap hayata dair önemli göndermeler içerse de, "Bir"e inanmış biriyseniz eser size sadece düşünce dağarcığınızı geliştirme konusunda yardımcı olacak, yolunuzu aydınlatacak bir eser olamayacak ve başvuru kaynağı olarak kullanabileceğiniz bir işlevi olmayacaktır.
Okuması kolay ve akıcı.Yorumlardan etkilenerek almıştım fakat bana birşey kattığını söyleyemem.İnsanın kendini bulma çabasının anlatıldığı bir kitap için çok basit.
Oku. Okunası bir kitap. Ama anlayana tabii
Bir arayış;
gerçek ve hayatın özü olan bilgiyi ve yüceliği arayış,
kitabı...
Doğu felsefesinin, Buddha'nın ve insanın bu mertebeye erişmeye çalışmasının detaylarını anlatıyor.
Hesse'nin kaleminden, akıcı ve detaylı anlatımıyla mutlaka okunması gereken, içinde hayata ve insana dair birçok öğreti ve ders olan bir kitap...
Okunması tavsiye olunur efenim...
temelinde herhangi bir öğretiyi benimsemeden de bilge bir insan olunabileceğini öğretir size. bir alt metinden şunu çıkarmak da zor değildir: "hiçbir dine mensup olmayan insanların da iyi insanlar olabilir." küf tutmuş zihniyetleri aydınlatması dileğiyle...
ilk okudugumda cok etkisinde kalmistim.yanimda tasidim, devamli basucu kitabimdi,kutsal ve gizemli.herkese okumasini tavsiye edecegim bir kitap ama herkese degisik etki yapar mutlaka,en azindan okuma aliskanligi olanlarin daha bir begenecegini dusunuyorum.
...
hepsi yalan söylüyordu, hepsi pis pis kokuyor yalan dolan kokuyor hepsi, hepsi soyluluk mutluluk ve güzellik bağışlayan şeylermiş gibi sahte bir izlenim uyandırmaya çalışıyordu ama her şey gerçekte kokuşmaydı yalnızca.
DÜNYANIN ACI BİR TADI VARDI,
EZİYETTİ YAŞAMAK.