Amat
İhsan Oktay Anar
Tarihin gizemli sayfalarını aralayan, adeta masalsı; ironik ama derin felsefi anlamlar yüklü, şaşırtıcı, sürükleyici bir roman...
Aynalar, atlaslar, okunması yasak sır dolu kitaplar, savaşlar, gülleler, yeniçeriler... üç direkli, iki güverteli ve 58 toplu bir kalyonda ilâhî düzeni bozmaya meyyal bir kaptan, karanlığa ve kırmızı atlasa sarılı bir deniz seferi...
Kıyıda ise üç direkli, iki güverteli ve 58 toplu bir kalyon, o karanlıkta usturmaçalarını puta edip iskeleye palamar vermişti. Yelkenlerin sarılı olduğu serenler hisa edilmiş ve tez zamanda yola çıkacağını ilân için mizana direğine mavi bayrak çekilmişti. Esrarengiz adam, kalabalığı yarıp elinden tuttuğu İsrâfil'le iskeleden gemiye doğru yürümeye başladı. Kalyonun dikmesinin palangalarına asılan ve tıraka tutan gemicilere vardiyan, Yisa, sizi gidi sütü bozuk sünepeler! Yisa beraber! Varda ruhsuzlar! Varda! Bre aman! Laşka! Laşka!? diye feryat ediyor ve hurçların, sandıkların ve fıçıların ambarlara usûlünce istifine nezaret ediyordu. Güneşin doğmasına 7 saat kala esrarengiz adam, sürme iskeleden kalyonun çukur güvertesine çıkmak istedi. Fakat eline ne kadar asılırsa asılsın Eşek İsrâfil yerinden bir türlü kımıldamıyordu. O karanlıkta eline son bir kez daha asılıp Gel yâ mübarek diye nida eyledi. Bunun üzerine çocuk her nedense inat etmekten vazgeçti. Ne var ki, sürme iskelenin kayganlığından dolayı düşmemek için midir, İsrâfil'in kuşağına 40-50 yaşlarında, iri yapılı, sırma işlemeli siyah kaput giymiş biri yapışmıştı. İşte bu adam kuşağı bırakıp küpeşteye tutundu ve güverteye ayak bastı. Bunun ilâhi düzenin bozulması demek olduğunu hiç kimse bilmeyecekti.
Tarihin gizemli sayfalarını aralayan, adeta masalsı; ironik ama derin felsefi anlamlar yüklü, şaşırtıcı, sürükleyici bir roman...
Aynalar, atlaslar, okunması yasak sır dolu kitaplar, savaşlar, gülleler, yeniçeriler... üç direkli, iki güverteli ve 58 toplu bir kalyonda ilâhî düzeni bozmaya meyyal bir kaptan, karanlığa ve kırmızı atlasa sarılı bir deniz seferi...
Kıyıda ise üç direkli, iki güverteli ve 58 toplu bir kalyon, o karanlıkta usturmaçalarını puta edip iskeleye palamar vermişti. Yelkenlerin sarılı olduğu serenler hisa edilmiş ve tez zamanda yola çıkacağını ilân için mizana direğine mavi bayrak çekilmişti. Esrarengiz adam, kalabalığı yarıp elinden tuttuğu İsrâfil'le iskeleden gemiye doğru yürümeye başladı. Kalyonun dikmesinin palangalarına asılan ve tıraka tutan gemicilere vardiyan, Yisa, sizi gidi sütü bozuk sünepeler! Yisa beraber! Varda ruhsuzlar! Varda! Bre aman! Laşka! Laşka!? diye feryat ediyor ve hurçların, sandıkların ve fıçıların ambarlara usûlünce istifine nezaret ediyordu. Güneşin doğmasına 7 saat kala esrarengiz adam, sürme iskeleden kalyonun çukur güvertesine çıkmak istedi. Fakat eline ne kadar asılırsa asılsın Eşek İsrâfil yerinden bir türlü kımıldamıyordu. O karanlıkta eline son bir kez daha asılıp Gel yâ mübarek diye nida eyledi. Bunun üzerine çocuk her nedense inat etmekten vazgeçti. Ne var ki, sürme iskelenin kayganlığından dolayı düşmemek için midir, İsrâfil'in kuşağına 40-50 yaşlarında, iri yapılı, sırma işlemeli siyah kaput giymiş biri... tümünü göster
Değerlendirmeler
Öyle bir kadın olsun ki, iri ela gözleri bir ceylanınki kadar masum ve bir o kadar da ürkek olsun; ölüm onları kapatsa bile kendisine aşık bir zavallıya sevgiyle baksın. Saçları, gökyüzünden denize dökülen ay ışığı gibi esrarengiz, gece kadar da siyah olsun. Kiraz gibi dolgun ve biçimli dudaklarında öyle bir tebessüm olsun ki, zavallı aşığının kalbi ısınsın. Aydınlık yüzündeki o hilal gibi kaşları, karanlık bir gecedeki çifte hilal kadar mucizevi görünsün. Sanki ak mermerden yapılmış gibi, bir kuğununki kadar uzun ve zarif bir boynu, bir meleğinki gibi nurlu yüzü, hokka gibi bir burnu, yanağında ise görenin yüreğini dağlayan masum bir gamzesi olsun. Hepsinden önemlisi, sevgiyle baksın! Baksın ki, zavallı aşığının gönlünde kalan yegane koru, ebediyete kadar sıcak tutsun. (AMAT-İhsan Oktay Anar)
İlk başlarda Osmanlıca kelimelere ve denizcilik terimlerine alışmak zor geliyor. Fakat bir süre sonra hikayenin akışına öyle bir kapılıyorsunuz ki zamanın nasıl geçtiğini anlayamıyorsunuz.
İhsan Oktay Anar'ın kitap yazarken bambaşka bir dünyada gezdiğini düşünüyorum. Bu kitabı yazarken o döneme gidip buna benzer bir gemide yaşamış sanki.
İlk cümleyi okuduktan sonra okumamanın imkansız olduğunu düşünürüm naçizane..
17. yüzyıl İstanbul’unda başlayan hikâye Amat isimli bir geminin Akdeniz’de korsanların peşine düşmek ve yakalamak üzere sefer çıkmasıyla bir anda denizin uçsuz bucaksızlığına taşınır. Amat’ın mürettabatı, kaptanından gabyarlarına kadar ayrı ayrı hikâyeleri olan insanlardır. Yolculuk ilerledikçe kalyonda meydana gelen hadiseler garip bir hâl almaya başlar. Kaptan, reis ve gabyarlar; gemideki herkes birer günahkâr olarak gemiye bindiklerini farkederler. Amat’ın uğursuz olduğuna inanılır. Hakikattir ki gemi çok da normal değildir.
İhsan Oktay Anar ile tanıştığım kitap. Kötü bir dönemime denk geldiği için okuması oldukça uzun sürdü. Bilmediğim onlarca gemicilik terimi içinde kaybolduğum bir kitap.
Yine mükemmel kurgusuyla kendini okutan bir İhsan Oktay Anar kitabı. Zamanın kendini tekrarı, Amat'ta küçük bir evren prototipi oluşturulması, iyi kötü ayrımı, okundukça daha anlaşılır gelmeye başlayan onlarca denizcilik terimi ve daha bir sürü detay...
yazrın okuduğum ikinci kitabı amat ta denzilikle ilgili bir çok terim olmasına rağmen asla dönüp şu kelimenin anlamı nedir diye bakmanıza gerek kalmıyor yazar ın dili öylesine iyiki kelimenin anlamını bilmesenizde ne olduğuna dair ipuçları ile hemen çözüveriyorsunuz..kurgusu çok iyi bir kitap kesinlikle okunmalı...
Osmanlı denizci tabirleriyle okumayı zorlaştırsa da sembolik anlatımlarıyla enfes bir roman.
İlginç bir kitap, 16-17.yy denizcilik terimleriyle bezeli güzel bir kitap.
Baskı Bilgileri
İletişim tarafından yayınlandı
Diğer baskılar
Benzer Kitaplar
Şu An Okuyanlar
Okumuşlar
Okumak İsteyenler
