Mahşer
Peyami Safa
Mahşer, cephede vatanı, milleti uğruna savaşıp gazi olan ve İstanbul'a döndükten sonra kendisini intiharın eşiğinde bulacak kadar hayal kırıklıkları yaşayan Nihad'ın romanıdır. Birinci Dünya Savaşı'nın sebep olduğu çalkantıların, fakirlik ve ruhi bunalımların ferdi ve toplumsal ölçekte yol açtığı ahlaki çöküntüleri, gerçekçi bir atmosfer içinde sunan Peyami Safa, daha romanın ilk sayfalarından başlamak üzere, idealist bir insanın hayatta kalmak için ne gibi fenalıklarla yüzleşmesi gerektiğini okuyucuya gösterir. Nihad Çanakkale'de omzundan yaralandığı için gönderildiği İstanbul'da gördüğü manzara karşısında, artık Türkiye'nin "masumlar, temizler, alicenaplar, faziletkârlar, hasbiler, iyi niyet sahipleri ve büyük kalpli insanlarla reziller, çalıp çırpanlar, imansızlar, sonradan görmeler, seviyesizler, sütü bozuklar, hainler ve katillerin omuz omuza yaşadığı bir mahşer yeri" olduğuna inanmaya başlar.
(Tanıtım Bülteninden)
Mahşer, cephede vatanı, milleti uğruna savaşıp gazi olan ve İstanbul'a döndükten sonra kendisini intiharın eşiğinde bulacak kadar hayal kırıklıkları yaşayan Nihad'ın romanıdır. Birinci Dünya Savaşı'nın sebep olduğu çalkantıların, fakirlik ve ruhi bunalımların ferdi ve toplumsal ölçekte yol açtığı ahlaki çöküntüleri, gerçekçi bir atmosfer içinde sunan Peyami Safa, daha romanın ilk sayfalarından başlamak üzere, idealist bir insanın hayatta kalmak için ne gibi fenalıklarla yüzleşmesi gerektiğini okuyucuya gösterir. Nihad Çanakkale'de omzundan yaralandığı için gönderildiği İstanbul'da gördüğü manzara karşısında, artık Türkiye'nin "masumlar, temizler, alicenaplar, faziletkârlar, hasbiler, iyi niyet sahipleri ve büyük kalpli insanlarla reziller, çalıp çırpanlar, imansızlar, sonradan görmeler, seviyesizler, sütü bozuklar, hainler ve katillerin omuz omuza yaşadığı bir mahşer yeri" olduğuna inanmaya başlar.
(Tanıtım Bülteninden)
Değerlendirmeler
Peyami Safa'nın okuduğum üçüncü romanı. 100 yıl geçse de bazı şeylerin hiç değişmediğini gösteren ibretlik bir eser. Anlatım olarak tartışmasız bir akıcılık var. Tavsiye ederim.
Kitabın ilk baskısı 1924 yılında yapılmış.Toplum ve düzen üzerine ince ve gerçekçi tahliller büyülüyor insanı.Sanki günümüzde yazılmış hiç birşey değişmemiş dedirtiyor insana.Çanakkale Savaşı'ndan dönen bir gazinin İstanbul'da yaşadığı sıkıntılar,duyarsızlıklar Peyami Safa kalemi'nin ustalığıyla işlenmiş.Dildeki eski Türkçe zaman zaman okuma hızınızı sekteye uğratsa da akıcı ve anlaşılır.Daha önce yazarın Dokuzuncu Hariciye Koğuşu,Yalnızız,Fatih-Harbiye romanlarını okumuştum .Bu kitap beni derinden etkiledi.Mutlaka okumalısınız..
Alıntı
"Ah !...Birisi onun kulağına bir mahşere girdiğini niçin fısıldamadı.Niçin söylemedi ki Bir Türk'ün en bedbaht olduğu yer Türkiye'dir;Harp cepheleri şehirlerden daha güzeldir,daima namuslu Türkler,ölümü Türkiye'de hayata tercih etmişlerdir.Niçin ona haber verilmedi ki cepheden dönerek memleketine girenler sürüneceklerdir,Niçin demediler ki Türkiye bir mahşerdir,orada masumlar,temizler,alicenaplar,faziletkârlar,hasbiler,iyi niyet sahipleri ve büyük kalbli insanlarla,reziller ,çalıp çırpanlar,imansızlar,türediler,sonradan görmeler,seviyesizler,sütü bozuklar,hainler ve kaatiller omuz omuza yürür,gezer,sevilir,yaşar,karışık korkunç bir kütle gibi kımıldarlar.Ve niçin haber vermediler ki buranın bu toprağın hakiki sahipleri bu türediler,bu rezillerdir.Kanun ve mahkeme nüfuz ve zabıta,devair onlarındır.Onlar ki bir türedi nesildirler,yalnız kendi ömürlerini iyi sürmek için memlekete kahraman görünerek toprağı satarlar."
Peyami Safa, bu eserinde de yine dönemin toplumsal resmini öyle başarıyla çizmiş ki bugünden geriye bakınca ülkenin nereden nereye geldiği ve aynı zamanda hangi konularda yerinde saydığı gayet net ortaya çıkıyor. Psikolojik tahlillerde ustalığını bilsem de Nihad karakterinin buhranlarının özellikle de intihar fikri tasvirlerinin kuvvetine şok oldum desem yeridir. Yazarın Türk Tiyatrosunun başlangıç dönemlerine dair gözlemleri de ayrıca ilgi çekici.
Baskı Bilgileri
Karton Cilt, 320 sayfa
Aralık2020 tarihinde, Ötüken Neşriyat tarafından yayınlandı
Diğer baskılar
Benzer Kitaplar
Şu An Okuyanlar
Okumuşlar
|