İnsanlık tarihinde yeni bir dönemin başlatıcısı olan Voltaire (1694-1778), yaşamı yıllarca zindanlarda yatmıştır.
Rousseaunun savunduğu iyimser felsefe kuramını eleştirdiği Candide adlı yapıtı, dünyanın en çok okunan kitapları arasına girmiştir
Çağlar öncesinden gelen bir macera tadı da taşıyan bu yapıtında, dünyanın değişik yerlerine yapılan hayali yolculuklar, aşk ve felsefe aynı anda işlenmiştir.
İnsanlık tarihinde yeni bir dönemin başlatıcısı olan Voltaire (1694-1778), yaşamı yıllarca zindanlarda yatmıştır.
Rousseaunun savunduğu iyimser felsefe kuramını eleştirdiği Candide adlı yapıtı, dünyanın en çok okunan kitapları arasına girmiştir
Çağlar öncesinden gelen bir macera tadı da taşıyan bu yapıtında, dünyanın değişik yerlerine yapılan hayali yolculuklar, aşk ve felsefe aynı anda işlenmiştir.
Voltaire ( 1694 - 1778 ) Avrupa'da aydınlanma hareketinin öncülerinden olan Fransız düşünce adamı ve yazarı.
Candide ( temiz saf yürekli ) 1759 yılında yayınlanan Voltaire'nin uzun bir süre yazdığını inkar ettiği neden sonuç iyilik kötülük üzerine yazmış olduğu edebiyat çevreleri tarafından masal diye nitelendirilen
eseri.
Ben Cem yayınlarından Hüsen Portakal çevirisini okudum ve çok beğendimiYine bence kitaplıkta bulunması gereken kitaplardan biri. Kitabın sonunda 33 Sh lık Voltaire biyografisi tek kelime ile harikaydı.
Alıntılamak,özetleyicidir.
'' Genel iyilik,özel felaketten doğar;öyle ki ne kadar çok özel felaket olursa,her şey o kadar iyi olur. ''
Eleştirel bir kitap olmakla beraber benim beklentilerimin altında kalmış bir kitap. Öyle gözünüzün korkmasına gerek yok asla kötü bir kitap değildir ama o kadar iyi olduğu da söylenemez epey de alaycı bir üslupla yazılmış aklıma G. Orwell'in Hayvan Çiftliği geldi :))
O kadar fikir yürütmeye, her bir şeyi tartışmasına, hocasının öğrettiği felsefesini yıllar boyunca savunmasına rağmen sonunda vardığı nokta:
“Muhakeme yürütmeden çalışalım; bu da hayatı tahammül edilir bir şekle sokan tek çaredir”
Ara sıra da Pangloss, Candide'e: “Mümkün dünyaların en iyisinde bütün hâdiseler birbirine bağlıdır, diyordu; çünkü Mademoiselle Cunegonde'un aşkı için güzel bir şatodan kıçınıza tekme yiyip kovulmasaydınız, Inquisition'un işkencesine uğramasaydınız; yaya olarak bütün Amerika’yı dolaşmasaydınız, kılıcınızı Baronun vücuduna saplamasaydınız, iyi Eldorado ülkesinden aldığınız bütün o koyunları kaybetmeseydiniz, burada turunç reçeliyle fıstık yiyemezdiniz.” Candide de: “Bunlar güzel sözler ama bahçemizi yetiştirmek lâzım,” diye cevap veriyordu.
Candide - Voltaire
CANDIDE
Yazar: VOLTAIRE
Çeviri: AYŞE MERAL
ALFA YAYINLARI
Candide Vesfalya adında bir ülkede Baron Thunder-ten Tronckh’un şatosunda yaşamaktadır. Mösyö Baron Vesfalya’nın en güçlü derebeylerinden biridir. Baron’u oğlu, on yedi yaşındaki kızı Cunegonde ve Candide saygıdeğer Öğretmenleri olan Pangloss’tan dersler almaktadırlar. Bir gün Matmazel Cunegonde mendilini yere düşürmüş gibi yapar, Candide mendili yerden alır, kızın masumca elini tutar, çoşkulu duygulu ve özel bir incelikle dudaklarını öptüğü sırada Baron Kızını öpen Candide’i kıçına tekmeyi basarak şatodan kovar.Candide komşu şehre kadar parasız, açlıktan ölmüş bir halde yürür, bu sırada Bulgar ordusuna asker toplayan iki kişi Candide’i Bulgar ordusuna alırlar.Bir bahar sabahı özgürce yürüyeceğini düşünerek (Askerlikte bu firar) yakalanır ve verilen cezadan dolayı ölmek üzere iken oradan geçen Bulgar Kralı Candide’nin dünya işlerinden anlamayan bir metafizikçi olduğunu öğrendiğinde ölümden kurtarır.Bulgarlar ve Fransızların savaştığı sırada bu savaştan olabildiğince uzak kalmaya çalışan Candide başka bir köye kaçar.Bu köyde Jacques adında iyi kalpli bir adam Candide’e yardım eder. Bu köyde Saygıdeğer öğretmeni Pangloss ile karşılaşır ama Pangloss perişan haldedir. Başınıza nasıl bir felaket geldi neden perişan haldesiniz Kızların incisi, doğa harikası Matmazel Cunegonde’a neler oldu diye sorar; Pangloss cevap verir: Baron, Madam ve oğlu, Matmazel Cunegonda Bulgar askerleri tarafından öldürüldüğünü söyler. İki ay sonra ticaret işlerinden dolayı Lizbon’a gitmek zorunda kalan iyi kalpli Jacques Candide ve Pangloss’u yanına alır. Gemi Lizbon açıklarında en korkunç fırtınaya yakalanır. Bu fırtınada batan gemiden sadece Candide, Pangloss ve bir denizci kurtulur. Kendi kurtarıcıları olan iyi kalpli Jacques’e üzüldükleri sırada Lizbon şehrinde meydana gelen depreme yakalanırlar otuz bin kişi yıkıntılar altında ezilmiştir. Candide deprem sırasında yaralanır ölümden kurtulanlar şehrin sakinlerine yardım etmeye çalışır bu sırada engiziyonla içli dışlı bir adamla tanışırlar.Lizbon’un dörtte üçünü yerle bir eden depremden sonra Lizbon’nun dahada yıkılmasını önlemek için engizisyon tarafından iki kişi yakılır Candide’nin kıcına sopalar vurulur ve Pangloss adet üzerine asılır. Bütün bunlar Lizbon şehrini depremden korumak için yapılmıştır. Perişan haldeki Candide’e yaşlı bir kadın yaklaşır ve kendisini takip etmesini söyler….
Bu Korkunç olaylar sonrasında hikayede adı geçen ya da devam eden bölümlerinde eklenecek olan kahramanlar hikayenin sonunda kovuşacaklar mıdır?
Hiyakenin devamını yazmak istemedim ama şunu söylemek isterim ki, Birbirini takip eden bu kadar korkunç hikayeler, olaylar ve mucizeler zincirini Voltaire çok yalın bir dille anlatmış.
Hayatı yaşamanın yalnızca iki yolu vardır: Hiçbir şey mucize değilmiş gibi, her şey mucizeymiş gibi.
ALBERT EINSTEIN
149 sayfa