Perecin doksan dokuz bölümde tamamladığı sihirli bir başyapıt olan bu roman 1978 yılında Fransada yayımlandığı yıl Medicis ödülünü almıştı.Perec 1936 yılında Pariste doğdu. Savaş yıllarında geçen bir çocukluk; annesi ve baba tarafından iki dedesi de sürgünde ölür. 1955 yılında ilk kısa yazılarını yayımlar. Maurice Nadeau, Henri Lefebvre ile tanışır. Ruhçözümlemesi ve psikoterapi ile ilgilenir. 1965 yılında Les Chosesu yayımlar ve hemen büyük bir başarı kazanır, Renaudot ödülünü alır . 1966dan, kanserden öldüğü 1982 yılına dek pek çok yapıt yayımlar Perec. Ayrıca ölümünden sonra tamamlanmamış bir romanı ve orada burada dağınık kalmış yazılarından oluşan çok sayıda derleme kitpları yayımlanır.Başlıca yapıtları arasında Yaşam Kullanma Kılavuzunun yanında; Les Choses (Şeyler), La Disparition (Yokoluş), La Boutique (Karanlık Butik), W, ve Les Revenants (Hayaletler) sayılabilir.1978 Medicis ödülü jürisini tam anlamıyla hayran bırakan bir titizlik ve büyüleyici bir virtüözlükle kurulan; yaşanmış ve düşlenmiş anıların, yan yana gelen, zincirlenen, iç içe geçen yaşamların olağanüstü romanıdır Yaşam Kullanma Kılavuzu. Jean-Yves Pouilloux, Perec üzerine yazdığı bir denemesinde şöyle söz ediyor Perec ve Yaşam Kullanma Kılavuzu hakkında: Bir yanda, bileşik hikâye zamanları, bir yanda da şart kipi (geçmişteki gelecek) ve şimdiki zaman (özel bir tını, tanıdık bildik bir ses, öyle ki Yaşam Kullanma Kılavuzunda ardı arkası kesilmez bu sesin) işte bu ritm içinde çarpışıp dururlar... O kuşakta (yani bizim kuşakta) yer alan pek çok aydın için ruhçözümlemenin bir insan bilimi -kimi zaman en üstün nitelikli insan biliminin olmasına karşın, Perec ruhçözümlemeyle özsel ve gizemli bir ilişki sürdürür. Perec Sihirli bir biçimde birleştirilen iki parça hem bir teklik olmuştur, hem de hata, duraksama, bunalım ve bekleyiş kaynağıdır diyerek romanın bütünlenen parçaları, ve bütünle parça arasındaki ilişkiyi açıklıyor. Yaşam Kullanma Kılavuzu yapboz bir romandır.Parça parça örülerek kendini tamamlayan bu roman, okuyucusundan da aynı titizlik ve hüneri bekler. Yaşam Kullanma Kılavuzu bir başyapıttır. TADIMLIKAltamont, 2Altamontların yemek salonu, dairenin ön taraftaki bütün odaları gibi, yakında verilecek olan büyük resepsiyon için özel olarak düzenlenmiş durumda. Burası sekizgen bir oda; dört duvarı birleştiren köşelerdeki yüzeylerde çok sayıda gömme dolap bulunuyor. Yer kırmızı parlak karolarla, duvarlar mantarla kaplanmış. Dip tarafta mutfağa açılan kapıda üç beyaz siluet koşuşturup duruyor. Sağdaki iki kanatlı kapı resepsiyon salonlarına açılmakta. Solda duvar boyunca X biçimli ağaç yükseltilere yerleştirilmiş dört şarap fıçısı görülüyor. Ortada, yaldızlı pirinçten üç zincirle asılmış damarlı opalin bir avizenin altında Pompei YanardağıÕndan fışkırmış bir lav parçasından yapılmış bir masa bulunuyor; masanın üstündeki altıgen füme cama, içlerinde meze ve çerez bulunan Çin işi süslemeli küçük kaplar konmuş: salamura balık filetosu, karides, amerikanelması, füme çaçabalığı, dolma, som balıklı kanapeler, kuşkonmaz, haşlanmış yumurta dilimleri, domates, kırmızı dil, hamsi, ançuez, küçük kremalı pastalar, minik pizzalar, ince peynir dilimleri. Fıçıların altına, hiç kuşkusuz, damlayan şarabın yere akmasını engellemek için bir akşam gazetesi serilmiş. Sayfalardan birinde bir bilmece var, Madam Moreaunun hemşiresininki gibi; burada da kareler bütünüyle dolmamış ama gene de biraz ilerleme var. Burası savaştan önce, Altamontların yemek salonu haline getirmelerinden çok önce, Marcel Appenzzellin Pariste yaşadığı kısa süre içinde kaldığı odaydı.
Perecin doksan dokuz bölümde tamamladığı sihirli bir başyapıt olan bu roman 1978 yılında Fransada yayımlandığı yıl Medicis ödülünü almıştı.Perec 1936 yılında Pariste doğdu. Savaş yıllarında geçen bir çocukluk; annesi ve baba tarafından iki dedesi de sürgünde ölür. 1955 yılında ilk kısa yazılarını yayımlar. Maurice Nadeau, Henri Lefebvre ile tanışır. Ruhçözümlemesi ve psikoterapi ile ilgilenir. 1965 yılında Les Chosesu yayımlar ve hemen büyük bir başarı kazanır, Renaudot ödülünü alır . 1966dan, kanserden öldüğü 1982 yılına dek pek çok yapıt yayımlar Perec. Ayrıca ölümünden sonra tamamlanmamış bir romanı ve orada burada dağınık kalmış yazılarından oluşan çok sayıda derleme kitpları yayımlanır.Başlıca yapıtları arasında Yaşam Kullanma Kılavuzunun yanında; Les Choses (Şeyler), La Disparition (Yokoluş), La Boutique (Karanlık Butik), W, ve Les Revenants (Hayaletler) sayılabilir.1978 Medicis ödülü jürisini tam anlamıyla hayran bırakan bir titizlik ve büyüleyici bir virtüözlükle kurulan; yaşanmış ve düşlenmiş anıların, yan yana gelen, zincirlenen, iç içe geçen yaşamların olağanüstü romanıdır Yaşam Kullanma Kılavuzu. Jean-Yves Pouilloux, Perec üzerine yazdığı bir denemesinde şöyle söz ediyor Perec ve Yaşam Kullanma Kılavuzu hakkında: Bir yanda, bileşik hikâye zamanları, bir yanda da şart kipi (geçmişteki gelecek) ve şimdiki zaman (özel bir tını, tanıdık bildik bir ses, öyle ki Yaşam Kullanma Kılavuzunda ardı arkası kesilmez bu sesin) işte bu ritm içinde çarpışıp dururlar... O kuşakta ... tümünü göster
Kesinlikle ara verilmeden okunması gereken bir kitaptır.
Yapbozun parçaları kayboluyor sonra..Nasıl yazdınız Mösyö Perec? diyesim gelir.
yaşam kullanma kılavuzu, nasıl açıklanabilir bilinmez ancak; georges perec'in 1833 ve 1974'e kadar bir binada oturan insanları ve onlardan önce oturmuş olan insanları, satrançtaki bir atın tüm olası hareketlerine göre matematiksel bir düzenin içine oturtarak onlarca hikaye anlattığı, entelektüel birikimini ve zekasını konuşturduğu oulipo edebiyat hareketinin en önemli başyapıtı.
Kitap bartlebooth karakterinin "sonsuz ve geçici olanı arıyorum" gayesiyle ilerlediği bir yolculuğu merkez alır. Bartlebooth öyle ki dünyayı gemiyle dolaşarak onca deniz manzarasını resmeder. Ve bunların yapboz Gaspart Winkler'ın kusursuz sanatıyla yapboz haline getirmesini sağlar. Aynı binada yaşayan bu onca insanın kesişen yazgıları, Perec'in odaların içini fotoğraf çekercesine tasvirleri okura 'bakmasını' söyler. Okur nesnelerin eksiksiz betimlemelerine dikkat kesilirken Perec okura dahi hissettirmeden o nesnenin, o odanın veya odadaki kişinin bir hikayesini okura ulaştırır.
Ve onca hikaye binadaki insanların yalnızlığının aksine o kadar kalabalıklaşır ki son sayfayı da kapadığınızda kendi hikayenizi merak eder durursunuz.
Perec kafası başka bir dünya 🐈
Ilk Perec okumam 'Kayboluş' romanıyla olmuştu. Fransanın en çok kullanılan sesli harfi olan 'e' harfini hiç kullanmadan Kayboluş romanını yazmış olması enteresan gelmiş ve ilgimi çekmişti. Sonra Uyuyan Adam ve nihayet çok merak ettiğim Yaşam Kullanma Kılavuzu'nu okudum.
Kitabın başında yapboz sanatı detaylandırılırken deniyor ki: 'yapboz- önce ayrıştırılıp sonra incelenecek bir parçalar toplamı değildir, bir bütündür... parçalar bütünü belirlemez, bütün parçaları belirler... yapboz parçalarını tek tek ele almanın hiçbir anlamı yoktur...'
Bir bina düşünün: daireler, merdivenler, asansör... ve içinde yaşayanlarla yıllar boyu devinim ve değişim içinde yaşayan bir bina.
Her dairenin ve daire sakinlerinin dününü ve gününü, hayallerini-hayatlarını ve bunların yanı sıra birbiriyle ilintili olayları, bina içi ilişkilerini okuyoruz. Kimi zaman bina sakinlerinden biriyle dünyanın bir ucuna yolculuk yaparken kimi zaman konu ne vakit buralara geldi deyip okuduğumuza şaşırıp kalıyoruz. Alakasız sandığımız her bölüm metnimizin yapbozu binaya ait oysa.
Itiraf edeyim ki kitabı okurken başlarında tıkanıp bıraktım ama hemen aynı gün bir kez daha baştan başlamaya karar verdim. Çünkü biliyordum ki şayet bırakırsam bir daha asla okuyamayacağım ve hep merak edeceğim. Iyi ki diyorum tekrar denemişim. Iyi ki okudum 🐈
Perec'in edebi başarısının yanında tam bir Mırk sevdalısı olması nedeniyle de ayrı bir sevgim var haliyle 🐱😹😻
Kitap Ölmeden Önce Okumanız Gereken 1001 Kitap listesinden...
https://www.instagram.com/p/B5vfpqrJ4gP/
Karton Cilt, 1. baskı, 633 sayfa
1996 tarihinde, Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlandı